Odprawa emerytalna nauczyciela. Jak obliczyć wysokość odprawy emerytalnej dla nauczyciela? Czy każdemu przysługuje?

Odprawa emerytalna to jednorazowe dodatkowe świadczenie wypłacane pracownikowi, kiedy przechodzi na emeryturę. Wysokość odprawy emerytalnej jest zależna m.in. od stażu pracy. Co ważne, można ją otrzymać tylko raz w życiu. W przypadku nauczycieli odprawa może wynosić wysokość jednomiesięcznego, dwumiesięcznego lub trzymiesięcznego wynagrodzenia. Ale nie każdemu się należy.

Zasady przyznawania i stawki odprawy emerytalnej dla nauczyciela regulują przepisy Karty Nauczyciela, a dokładnie art. 87 Dziennika Ustaw (Dz.U.2021.1762). Według obecnych przepisów nauczyciel jest uprawniony do odprawy emerytalnej, jeżeli kończy stosunek pracy, ponieważ przechodzi na:

• emeryturę,
• nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
• rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Odprawę nauczyciel otrzymuje z tego miejsca pracy, które poda jako podstawowe. Nawet jeśli pracuje w kilku szkołach, to tylko jedną z umów może przedstawić jako tę, z tytułu której chce otrzymać odprawę emerytalną.

Odprawa emerytalna jest jednorazowa. To oznacza, że np. przy pobraniu odprawy przy przejściu na rentę, nawet po ponownym powrocie do zawodu po jakimś czasie, odprawa emerytalna nie będzie już nam przysługiwać, nawet przy ostatecznym zakończeniu pracy zawodowej i przejściu na emeryturę.

Co ważne, odprawa emerytalna wyliczana na podstawie Karty Nauczyciela przysługuje tym nauczycielom, którzy byli zatrudnieni przynajmniej na pół etatu. Pozostali nauczyciele otrzymają emeryturę wyliczaną na podstawie Kodeksu Pracy. Jakie są różnice? W stawkach.

Wysokość odprawy emerytalnej nauczyciela wyliczana jest na podstawie Karty Nauczyciela, według obowiązujących przepisów wynosi odpowiednio:

• Wysokość dwumiesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy, w przypadku gdy przepracował mniej niż 20 lat,
• wysokość trzymiesięcznego wynagrodzenia ostatnio pobieranego w szkole będącej podstawowym miejscem jego pracy, jeśli przepracował 20 lat lub więcej.

Nauczyciele, których obowiązuje Kodeks Pracy, a więc tych, którzy byli zatrudnieni w wymiarze mniejszym niż pół etatu, mogą liczyć na świadczenie emerytalne w wysokości ostatnio pobieranego jednomiesięcznego wynagrodzenia.

Wydawać by się mogło, że wystarczy dodać do siebie ostatnie miesięczne wypłaty danego nauczyciela, aby ustalić wysokość odprawy. Jednak najpierw trzeba obliczyć to wynagrodzenie, które będzie podstawą do wyliczenia odprawy emerytalnej. Według przepisów oblicza się je tak samo jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. Nie bierzemy pod uwagę:

• wynagrodzenia za czas gotowości do pracy ani za czas niezawinionego przez pracownika przestoju,
• wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego oraz wynagrodzenia za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
• wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną.

Nauczyciele mogą przejść na emeryturę, gdy osiągną wiek emerytalny, lub spełnią warunki uprawniające do uzyskania wcześniejszej emerytury. Chodzi przede wszystkim o okres składkowy.

Nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, zaś nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz okręgowych ośrodków wychowawczych, zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich - dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mogą - po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy - przejść na emeryturę - czytamy w art. 88 Karty Nauczyciela

Kolejny przepis dodaje, że „Nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r., a przed dniem 1 stycznia 1969 r. zachowują prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek, jeżeli spełnili warunki do uzyskania emerytury, określone w ust. 1, w ciągu dziesięciu lat od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504, 1504 i 2461), z wyjątkiem warunku rozwiązania stosunku pracy, oraz nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa.”

O tym trzeba pamiętać:

• określamy, czy należy się odprawa za jeden, dwa czy trzy miesiące,
• wyliczamy ekwiwalent za urlop wypoczynkowy dla tego okresu,
• sumujemy odprawę pamiętając, że: wynagrodzenie zasadnicze, dodatki za wysługę lat, dodatek motywacyjny czy za warunki pracy uwzględnia się w miesiącu wypłaty odprawy emerytalnej, dodatek uzupełniający wliczamy w wysokości 1/12 dodatku wypłaconego za poprzedni rok, wynagrodzenie na godziny ponadwymiarowe i zastępstwa uśredniamy z okresu roku szkolnego poprzedzającego miesiąc wypłaty odprawy,
• dodatek funkcyjny uśredniamy poprze zsumowanie otrzymanego dodatku za cały okres pełnienia danej funkcji i dzielimy wynik przez liczbę miesięcy roku szkolnego poprzedzających miesiąc wypłaty odprawy lub wliczamy dodatek funkcyjny w wysokości przysługującej w miesiącu wypłaty odprawy (tylko, jeżeli daną funkcję pełniliśmy cały rok szkolny).

Warto dodać, że odprawa emerytalna nie jest oskładkowana więc wysokość świadczenia będzie wyższa niż pensja, która wpływała do tej pory na konto.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie. Obserwuj StrefaEdukacji.pl!