Sztuczne łożysko szansą na przeżycie skrajnych wcześniaków! Dzieci będą rozwijać się w sztucznej macicy. To rewolucja w medycynie płodowej

Na Światowym Kongresie Medycyny Płodowej w Hersonissos na Krecie (Grecja), który odbył się pod koniec czerwca dr Alan Flake z Children’s Hospital of Philadelphia (USA) zaprezentował badania dotyczące projektu sztucznego łożyska. Ma ono być stosowane w przypadku skrajnych wcześniaków, czyli dzieci urodzonych w 23.-24. tygodniu ciąży. Badania na modelu zwierzęcym, a dokładnie na płodach owczych zakończyły się sukcesem. Jak tłumaczy w swoim wpisie w mediach społecznościowych dr n. med Anita Hamela-Olkowska, specjalista położnictwa, ginekologii i perinatologii, ultrasonografista:

Sztuczne łożysko będzie przełomem w opiece neonatologicznej. Jego zastosowanie ma na celu zwiększenie przeżywalności skrajnych wcześniaków i zminimalizowanie poważnych konsekwencji związanych z przedwczesnym porodem.

Wcześniak to dziecko urodzone przed 37. tygodniem ciąży, co stanowi 10 proc. wszystkich urodzeń. Niemowlęta te są bardziej narażone na zachorowalność i śmiertelność w porównaniu z niemowlętami urodzonymi o czasie. W ich przypadku szacuje się, że są one zagrożone 3,4 proc. ryzykiem śmierci przed ukończeniem 1. roku życia w porównaniu do 0,2 proc. ryzykiem śmierci u dzieci donoszonych, czyli urodzonych po 37. tygodniu ciąży.

Im wcześniej urodzone dziecko, tym ryzyko chorób i śmierci jest większe. Dzieci rodzące się przed 28. tygodniem ciąży to skrajne wcześniaki, u których ryzyko śmierci w ciągu pierwszego roku życia wzrasta aż do 38,4 proc. Według badań wcześniactwo jest drugą najczęstszą przyczyną śmierci niemowląt w Stanach Zjednoczonych.

Zobacz także: Kangurowanie to nowy standard również dla wcześniaków. Na czym polega kontakt „skóra do skóry” i jakie ma znaczenie dla rodziców i dziecka?

Obecne standardy opieki nad wcześniakami nie są dostosowane do skrajnych wcześniaków. Te dzieci nie mają odpowiednio wykształconych narządów, przed szóstym miesiącem ciąży płuca, jelita i mózg płodu są słabo rozwinięte. To utrudnia podtrzymywanie ich życia poza łonem matki. Ważący mniej niż 1 kg płód musi przetrwać w nienaturalnym dla siebie środowisku, radzić sobie ze zmianami temperatury, oddychaniem mechanicznym i karmieniem przez rurkę. Jest to ogromny stres dla jego układu nerwowego, płuc, serca, jelit i nerek. Jeśli uda mu się przeżyć, zwykle prowadzi to do poważnych powikłań w dzieciństwie, a także w dorosłym życiu.

Prace nad sztucznym łożyskiem trwają już od lat, a zapoczątkowały je badania przeprowadzane na płodach zwierzęcych już ponad 50 lat temu. Jednak dopiero postęp medycyny i możliwości, jakie osiągnęła w ciągu ostatniej dekady, dają możliwość zrealizowania projektu sztucznego łożyska, które będzie można zastosować u ludzi.

Dzięki zastosowaniu sztucznej macicy narządy dziecka będą mogły rozwinąć się i dostosować do życia na zewnątrz, ponieważ przedwcześnie urodzone maleństwo będzie traktowane nadal jako płód, a nie jako noworodek, co zmienia zupełnie rodzaj opieki nad nim. Niedonoszony płód ma być przeniesiony do sztucznej macicy jeszcze przed zaczerpnięciem przez niego pierwszego oddechu i umieszczony w specjalnie skonstruowanym pojemniku, co pozwoli na kontynuowanie jego życia płodowego aż do osiągnięcia pełnego rozwoju jego narządów.

Zobacz także: Kim jest wcześniak? Jakie są przyczyny i konsekwencje wcześniactwa? Poradnik dla rodziców jak opiekować się dzieckiem urodzonym przed czasem

Otóż płód będzie znajdował się w środowisku płynnym, jak najbardziej zbliżonym do macicy matki, w miękkim pojemniku wykonanym z biokompatybilnych materiałów i chronionym przed dźwiękiem i światłem. Płód zostanie podłączony przez pępowinę do systemu specjalnych rurek, a następnie do oksygenatora, czyli urządzenia, które zapewni mu niezbędną ilość tlenu. Przez pępowinę płód będzie również otrzymywał składniki odżywcze, hormony i inne substancje potrzebne do jego prawidłowego rozwoju – wyjaśnia na swoim profilu dr Anita Hamela-Olkowska.

Takie rozwiązanie zapewni wcześniakowi normalny wzrost i rozwój poza macicą matki, dopóki nie będzie on gotowy do samodzielnego życia. Obecnie podobne modele sztucznego łożyska opracowują również naukowcy z Hiszpanii, Australii i Japonii.

Ta niewątpliwa rewolucja w medycynie płodowej i neonatologii dzieje się na naszych oczach – dodaje dr Anita Hamela-Olkowska.

Źródło:
Development of an artificial placenta for support of premature infants: narrative review of the history, recent milestones, and future innovation Translational Pediatrics