ZUS wstrzymuje wypłaty chorobowego. Trwają kontrole "lewych" zwolnień lekarskich

Sebastian Gajewski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawił informacje na temat aktualnej sytuacji na rynku pracy w Polsce oraz prognoz na przyszłość.

Podał, że bezrobocie za kwiecień wynosi 5,1 proc. i "oscyluje wokół tzw. bezrobocia naturalnego". Podsekretarz w MRPiPS podał, iż obecnie "coraz więcej pracodawców zgłasza niezaspokojony popyt na pracowników", a dotyczy to takich branż jak służba zdrowia, oświata, budownictwo, produkcja przemysłowa, transport, gospodarka magazynowa, ale także służby mundurowe i szeroko rozumiana sfera publiczna. Jego zdaniem deficyt na krajowym rynku jest w pewien sposób bilansowany przez pracowników z państw trzecich, głównie z Ukrainy - wg. danych ZUS tych, którzy podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu i ubezpieczeniom rentowym na koniec 2023 roku było blisko 760 tysięcy.

Zobacz także:Legionella - w Kujawsko-Pomorskiem były bardzo wysokie skażenia. Jak się przed nią chronić?

Natomiast Mariusz Kubzdyl, koordynator ds. legislacji w Departamencie Legislacyjno-Prawnym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przedłożył informacje na temat finansowania absencji chorobowej i kontroli zwolnień lekarskich.

Zauważył, że zjawiskiem, które kształtuje poziom wydatków na zasiłki chorobowe, jest rosnąca liczba ubezpieczonych - ponad 16 mln. Podał, że w ub.r. wydatki na absencję chorobową wyniosły 26 mld zł, przy czym większość tej absencji była finansowana z FUS - ponad 15,7 mld zł, a pracodawcy, którzy finansują najczęściej pierwsze 33 dni absencji, wydali na nią 11 mld zł. Kubzdyl podał też prognozy wydatków FUS na następne lata: 29,9 mld zł w tym roku, w przyszłym 32 - mld zł, a w roku 2026 - 33,6 mld zł.

Wskazał, że w 2023 r. ZUS przeprowadził 461 tys. kontroli zwolnień lekarskich, przy czym większość – ponad 80 proc. - stanowiły kontrolę prawidłowości orzekania przez lekarzy czasowej niezdolności, a mniej niż 20 proc. to były kontrole prawidłowości wykorzystania zwolnień przez pracowników. W konsekwencji Zakład wydał 28 900 decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych na kwotę ponad 29 mln zł.

O kontrolach ZUS-u, dotyczących zwolnień lekarskich piszemy także w naszej galerii.

Posłanka Elżbieta Burkiewicz (PL2050) pytała, dlaczego kontroli zwolnień jest tak mało, a Marcelina Zawisza (Lewica Razem) dopytywała, czy ministerstwo prowadzi prace na temat wprowadzenia stuprocentowo płatnego L4, (obecnie 80 proc. wynagrodzenia), gdyż mniej zarabiających Polaków nie stać na to branie zwolnień, więc "chodzą do pracy i zarażają".

Sebastian Gajewski poinformował, że ZUS "realizuje kontrole w ramach posiadanych możliwości i zasobów kadrowych oraz organizacyjnych", a doświadczeni pracownicy potrafią wytypować zwolnienia, które wydają się "podejrzane". Zgodził się, że być może kontroli jest zbyt mało, "ale wynika to z okoliczności obiektywnych" - na 800 etatów lekarzy orzeczników w ZUS 335 jest nieobsadzonych i "od wielu lat Zakład nie ma możliwości pozyskania odpowiedniej liczby kadry orzeczniczej" - zaznaczył.

Mariusz Kubzdyl dodał, że w Polsce jest 179 289 lekarzy, lekarzy dentystów i felczerów, mających prawo do wystawiania zwolnień, a w ub. r. ZUS wydał 148 decyzji cofających to uprawnienie.

Gajewski zapowiedział, że razem z ZUS kończą przygotowywać projekt ustawy dotyczącej "kompleksowej reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS", która "zwiększy możliwości pozyskiwania kadry orzeczniczej lekarzy", a jednocześnie "dzięki zaproponowanym rozwiązaniom organizacyjnym i proceduralnym zmniejszy zapotrzebowanie Zakładu na lekarzy orzeczników", więc będzie można ich "bardziej optymalnie angażować do kontroli prawidłowości orzekania o niezdolności do pracy z powodu choroby" – stwierdził sekretarz MRPiPS. Dodał, że "to jest na tyle zaawansowany projekt, że w tym miesiącu chcę składać wniosek jego o wpis do wykazu rządowych prac legislacyjnych i programowych".

Odnosząc się do pytania o to, kiedy będzie zasiłek chorobowy w wysokości 100 proc. uposażenia, Gajewski zauważył, że "to rozwiązanie jest elementem umowy koalicyjnej", więc resort nad nim pracuje, ale "jest to reforma bardzo złożona" i musi uwzględniać "wszelkie ryzyka, które mogą pojawić". Wyjaśnił, że to ryzyko to m.in. zwiększenie wolumenu zwolnień lekarskich i obawa o pojawienia się tzw. zmów między pracodawcami a pracownikami.

mm / PAP