1. Dupowatość Ślązaków
Określenie, które musi do dziś wywoływać podziw (zgrabność!), ale i podwójną irytację. Po pierwsze, dlatego, że nie chcielibyśmy być dupowaci. Po drugie, dlatego, że znakomity w swojej prostocie epitet stał się wytrychem do otwierania każdego śląskiego problemu i każdej śląskiej słabości. Coś na Śląsku nie wyszło? Dupowatość. Zawiedliśmy się na politykach? Dupowatość. Górnik przegrał z Legią? Wiadomo. A o co chodziło Kutzowi? "Dupowatość to genetyczna cecha Ślązaków, których przez pokolenia zmuszano do uległości i potulności" - tak uzasadniał swoją diagnozę. Przyjęła się.

2. Śląskie kobiety myją nogi swoim mężom
Tym razem nie słowo, a obrazek. "Perła w koronie". Chłop wraca z szychty, żona czeka na niego z gorącym obiadem i miednicą z wodą i mydłem. "U was naprawdę kobiety myją mężczyznom nogi?" - ile razy słyszeliśmy to pytanie? Ludzie w Polsce, na dobre i na złe, uwierzyli, że na Śląsku jest tak, jak w filmach Kutza. Nieodżałowany Michał Smolorz nazywał to "Śląskiem wymyślonym", tym Śląskiem, który Kutz stworzył, ułożył, opisał i jeszcze sprawił, że również Ślązacy w niego uwierzyli.

3. Kaziu, zakochaj się
Tak, o Kutzu śpiewał kiedyś Kabaret Starszych Panów. Piosenka powstała podczas kręcenia filmu "Upał", do którego Kutz zatrudnił rzeszę młodych statystek. W przerwie między zdjęciami, Kutz urządził dla Przybory i Wasowskiego Kutz kubańskie przyjęcie z udziałem dziewcząt. "Nagle wchodzą: jedna, druga, czwarta, dziesiąta, piękne, wyzywająco ubrane. Starsi Panowie byli w szoku. W pewnym momencie likier zaczął nam uderzać do głowy. W apartamencie było wielkie małżeńskie łoże, w którym lądowały kolejne dziewczyny. Żeby spuentować naszą imprezę, w końcu sam się rozebrałem i wsunąłem pod kołderkę, gdzie leżało już chyba z siedem pięknych niewiast. Rano spotykam Starszych Panów na śniadaniu. Jeremi mówi, że wymyślili piosenkę. Jerzy wyciąga pudełko po Grunwaldach, a wewnątrz ma napisane nuty. I śpiewają razem: "Już wiosna podrosła i bzami tchnie. Kaziu, Kaziu zakochaj się".
Hasło "Kaziu, zakochaj się" przetrwało nie tylko jako wspomnienie i piosenka. Pamiętacie, jak komentowano niesławny romans premiera Kazimierza Marcinkiewicza?

4. Dzięki Kutzowi każdy chciał być Ślązakiem
To nie słowa Kutza, ale znakomite podsumowanie tego, co reżyser zrobił dla śląskiego mitu. "Po obejrzeniu filmów Kutza każdy chciał być Ślązakiem" - powiedział kiedyś, urzeczony wyobraźnią Kutza, inny filmowiec, Krzysztof Zanussi. Kutz opowiedział Śląsk Polsce i to jest jedno. Śląskie "pragmatyczne bohaterstwo" musiało działać w historycznej rzeczywistości przegranych powstań i straceńczych mitów. Co więcej, Ślązacy poczuli się dumni z bycia Ślązakami, co - niestety - czasem przybierało formę wyższości cywilizacyjnej nad resztą świata i resztą Polski. Dość szkodliwej skądinąd dla nas samych.