Radykalny wzrost opodatkowania wyrobów tytoniowych – a więc także ich ceny w sklepach - forsują kraje tzw. „starej Unii”, z Francją na czele. „To fatalny pomysł i proszenie się o rozkwit szarej strefy” – ostrzegli eksperci podczas dyskusji „Stabilna polityka fiskalna na niestabilne czasy” na głównej scenie Krynica Forum 2022. Ich zdaniem, polski rząd powinien stanowczo bronić rodzimej mapy akcyzowej podczas rozmów z parterami z Unii Europejskiej. Resort finansów ma tutaj bardzo mocne, wymierne argumenty.

Dr Jacek Fundowicz, wiceprezes Instytutu Prognoz i Analiz Gospodarczych, który od lat bada zjawisko szarej strefy, podkreśla, że mimo kolejnych podwyżek akcyzy, nielegalny handel wyrobami tytoniowymi w Polsce radykalnie się skurczył. – W 2015 roku szacowaliśmy rozmiary szarej strefy na 18-19 proc., a w tym roku już tylko na 5 proc. Widać tu prostą zależność: na początku poprzedniej dekady, po chaotycznych podwyżkach akcyzy w celu sprostania wymogom unijnym, szara strefa rosła. Natomiast po wprowadzeniu przez państwo przewidywalnej polityki w tym zakresie szara strefa się kurczy – opisuje dr Jacek Fundowicz.

- Dziś przede wszystkim musimy zawalczyć o to, by polskie argumenty zostały uwzględnione w toczącej się w Unii dyskusji o opodatkowaniu wyrobów tytoniowych. Nie może być tak, że Francja i inne kraje starej Unii, chcąc bronić swej konkurencyjności, próbują nam narzucić rozwiązania ewidentnie szkodliwe dla przedsiębiorców i budżetu państwa oraz konsumentów – podkreśla prof. Konrad Raczkowski z Centrum Gospodarki Światowej Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, prorektor UKSW.

- Dzięki ograniczeniu szarej strefy mamy do czynienia ze wzrostem wpływów państwa z podatków, nie tylko akcyzy, ale i VAT. To w ogromnej mierze efekt przewidywalnej polityki państwa w obszarze akcyzy: mamy tutaj tzw. mapę akcyzową, która dokładnie wskazuje, jakie podwyżki podatku zostaną wprowadzone w konkretnym czasie. Mapa została wypracowana w ścisłej współpracy z przedsiębiorcami i zapewnia im coś, co jest dzisiaj niezwykle rzadkie, a pożądane: przewidywalność przepisów i obciążeń - komentuje Przemysław Ruchlicki, wicedyrektor Biura Polityki Gospodarczej Krajowej Izby Gospodarczej. Wyjaśnia, że dzięki przewidywalności firmy mogą planować rozwój, inwestycje, wielkość zatrudnienia. W opinii eksperta, podobne zasady powinny obowiązywać w całym systemie podatkowym.