Podlaskie cerkwie. 17 najpiękniejszych prawosławnych świątyń
W naszym regionie żyje najwięcej osób wyznania prawosławnego w kraju. Stąd też jest tu najwięcej cerkwi. Oto subiektywny ranking tych, które wyraźnie wyróżniają się na tle innych, również pięknych świątyń.
Cerkiew św. Michała Archanioła w Trześciance
Prawosławna cerkiew parafialna w Trześciance. Należy do dekanatu Narew diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.Pierwsza cerkiew prawosławna w Trześciance istniała w XVI w., jednak jej położenie jest niemożliwe do ustalenia. W czasie II wojny światowej parafia w Trześciance została restytuowana. Cerkiew oraz cmentarz parafialny wpisano do rejestru zabytków 9 marca 1994 pod nr 784.
Parafia Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Bielsku Podlaskim
Świątynia znajduje się na północno-wschodnim krańcu miasta, przy ulicy Adama Mickiewicza 179. Cerkiew została zaprojektowana przez Michała Bałasza. Wybudowana w latach 90. XX w. na planie krzyża greckiego, w stylu bizantyjsko-rosyjskim. Posiada łącznie 7 kopuł: główną oraz 4 mniejsze na skrzyżowaniu nawy i transeptu, a także wieńczącą wieżę-dzwonnicę i nad prezbiterium. Wewnątrz mieści się współczesny ikonostas. Inicjatorem budowy świątyni był ks. Jan Barszczewski, pierwszy proboszcz miejscowej parafii.
Ortel Królewski Pierwszy
Świątynia zbudowana została staraniem ks. Teodora Bieleckiego w 1706 r. w miejscu cerkwi z 1660 r. jako cerkiew unicka pw. św. Dawida i Romana. Nad drzwiami świątyni do dziś zachował się cerkiewnosłowiański napis „Za staraniem prezbitera tej cerkwi Teodora Bieleckiego przez cieślę Nazara”. Nie zachowała się dokładna data erekcji parafii unickiej. Dokumenty podają, że parafia i świątynia istniały już w 1660 r. Wykaz alfabetyczny świątyń i kaplic unickich w Królestwie Polskim zachowany w rękopisie w bibliotece w Siedlcach podaje następujący opis świątyni w Ortelu: „Kościół orientowany na wschód, drewniany, konstrukcji zrębowej, z bali modrzewiowych i związanych „na jaskółczy ogon”, oszalowany, dach czterospadowy z szerokimi okapami, z wysoką sygnaturką na środku, kryty gontem. Nawa na planie kwadratu otwarta na prezbiterium szerokim łukiem. Nad kruchtą wieża, w dolnej części z szerokim daszkiem okapowym wspartym na słupach, w górnej części ażurowa, zdobiona grzebieniami zwieńczona czterospadowym daszkiem, nad którym góruje cebulasta kopuła.” Wnętrze zdobią barokowe ołtarze i drewniany krucyfiks z XVIII/XIX w. W 1875 świątynia przymusowo została przemianowana na prawosławną. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę została zrewindykowana na rzecz katolików i wyświęcona jako kościół parafialny Matki Bożej Różańcowej. Od roku 1994 jest odnawiana – dach otrzymał gont, odnowiono też wnętrze.
