Rok 2023 był znakomity dla polskiej nauki
Dzięki nim łatwiej będzie naprawić ciało, kości, wzrok; magazynować energię czy obserwować zmiany na Ziemi, a nawet wybudować stację na Księżycu. Polscy naukowcy w 2023 r. zadziwili świat
Ciało naprawi się samo? Prawie
Zespół pod kierunkiem dr. Marcina Piejko z III Katedry Chirurgii Ogólnej Collegium Medicum UJ opracował sposób uzupełniania ubytków tkanek miękkich powłok ciała. Metoda oparta jest na wykorzystaniu naturalnych procesów biologicznych organizmu. Aby jednak organizm mógł odbudować tkanki, trzeba będzie mu trochę pomóc. Innowacyjna metoda bazuje na sposobie przetworzenia tkanki tłuszczowej dowolnego dawcy. Uzyskany preparat adipoECM (na zdj.) przeszczepiany jest w miejsce ubytku tkanki. Preparat stanowi dla organizmu rusztowanie, które zasiedlane jest przez własne komórki pacjenta, w tym również naczynia krwionośne.
Zespół prof. Marcina Molendy (na zdj.) dał szansę polskiej energetyce
Dzięki tym naukowcom szybsza i tańsza transformacja energetyczna Polski jest możliwa. Naukowcy z Zespołu Technologii Materiałów i Nanomateriałów Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierownictwem prof. Marcina Molendy opracowali technologie stanowiące przełom dla rynku akumulatorów i przydomowych magazynów energii. Dzięki ich odkryciom polska gospodarka mogłaby się uniezależnić od dostawców rzadkich surowców: kobaltu, niklu, litu oraz grafitu. Wynalazki polskich naukowców oznaczają koniec z palącymi się samochodami elektrycznymi, a także pożegnanie grafitu, bo ten można już uzyskać ze skrobi, czyli ekologicznie.
Problemy z kośćmi niebawem okażą się złym snem
Badaczki z Wydziału Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego opracowały metodę szybkiego pozyskania komórek tkanki kostnej gotowych do przeszczepów lub do innego wykorzystania w terapiach regeneracji kości. Odkrycie jest przełomowe. Jak zapewniają badaczki z Krakowa, obecnie nie ma żadnych technicznych przeszkód, by z tkanki tłuszczowej człowieka pozyskać MSC i w warunkach laboratoryjnych namnożyć te komórki do zastosowania terapeutycznego. Jest to łatwiejsze, wydajniejsze i mniej obciążające dla dawcy, niż pobór np. MSC ze szpiku kostnego. To jedna z największych osiągnięć polskich badań 2023 r.
Zespół badawczy – od lewej: Karolina Truchan, doktorantka UJ; Anna M. Osyczka, prof. UJ; Katarzyna Cholewa-Kowalska, prof. AGH; Barbara Zagrajczuk, doktorantka AGH.
