9 z 17
Ułani zdobyli Ławicę, piechota ruszyła na odsiecz Lwowa...
fot. Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych, koloryzacja zdjęcia Mikołaj Kaczmarek

Ułani zdobyli Ławicę, piechota ruszyła na odsiecz Lwowa
Defilują żołnierze piechoty.

Major Jan Milewski, weteran bitwy pod Verdun i Powstania Wielkopolskiego, wówczas 24-letni podporucznik Dywizjonu Artylerii Konnej - oficer pierwszej baterii, tak wspominał: „...Nadchodził 1. Pułk Strzelców Wielkopolskich. Chłopy na schwał. Ziemia dudniła pod ich marszem na baczność. Linia wysokich, pięknych, wielkopolskich rogatywek i linia przyciągniętych na baczność karabinów tworzyły nieprzerwaną, nienaganną wzorową całość. (…) Szła kompania za kompanią, batalion za batalionem, pułk za pułkiem. (…) A piechota maszerowała wybijając takt potężnym uderzeniem setek nóg żołnierskich, zdałoby się, niekończącym się wężem”...

1. Pułk Strzelców Wielkopolskich, pod pułkownikiem Danielem Konarzewskim, stał się pierwszą regularną jednostką wojsk wielkopolskich w Poznaniu: formowanie rozpoczął rozkaz z 19 stycznia 1919 roku. Ten właśnie pułk, który szybko (już w końcu lutego) uzyskał pełną gotowość bojową i w połowie marca wyruszył na odsiecz Lwowa, został bohaterem uroczystości, której ślad jest dziś wyraźnie zaakcentowany na płycie placu Wolności. Oto bowiem 26 stycznia 1919 roku odbyła się uroczysta przysięga i wręczenie chorągwi 1. PSWlkp., czego dokonał gen. Dowbor-Muśnicki, przejmując ją z rąk przedstawicieli Naczelnej Rady Ludowej i przekazując dowódcy Pułku.

Warto wiedzieć, że miasto, będąc ważnym ośrodkiem wojskowym, musiało mieć zaplecze - i to zarówno pod względem sprzętowym, jak i mundurowym. Tutaj utworzono zbrojownie i warsztaty amunicyjne: ich zadaniem była naprawa broni, dorabianie do nich części, elaborowanie łusek czy czyszczenie amunicji. W Poznaniu otwarto zbrojownię nr 3 i warsztat amunicyjny. Zbrojownia ulokowana była w dwóch miejscach - przy pl. Stawnym (dziś między ul. Garbary a Stawną) i przy ul. Artyleryjskiej - dziś ul. Powstańców Wielkopolskich. W mieście uruchomiono też produkcję mundurów i obuwia.

10 z 17
Ksiądz Tadeusz Dykier święci ustawioną na placu Wolności...
fot. Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych, koloryzacja zdjęcia Mikołaj Kaczmarek

Ksiądz Tadeusz Dykier święci ustawioną na placu Wolności armatę przed defiladą Wojsk Wielkopolskich, z okazji przyjazdu Misji Międzysojuszniczej, 2 marca 1919 r.

Jak wspominał Daniel Kęszycki, „...ksiądz Dykier, dawny proboszcz z Kąkolewa, poświęcił nową baterię artylerii, zapominając na nieszczęście, że ani Francuzi, ani Włosi czy Anglicy, nie rozumieją po polsku, i że wszystkim jest zimno. Po przemówieniu trwającym pół godziny, wszyscy bez wyjątku westchnęli z ulgą na jego końcowe „Amen”.

11 z 17
Plac Wolności 26 stycznia 1919. Generał Józef...
fot. Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych, koloryzacja zdjęcia Mikołaj Kaczmarek

Plac Wolności 26 stycznia 1919. Generał Józef Dowbor-Muśnicki wręcza sztandar 1. Pułku Strzelców Wielkopolskich generałowi Filipowi Stanisławowi Dubiskiemu, dowódcy 1. Dywizji Strzelców Wielkopolskich i pułkownikowi Danielowi Konarzewskiemu, dowódcy 1. Pułku Strzelców, w obecności pocztu sztandarowego Pułku. Sztandar został przygotowany przez zakład hafciarski J. Eichstaedta w Poznaniu.

12 z 17
Plac Wolności w Poznaniu, 18 listopada 1919. Drugi pułk...
fot. Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych, koloryzacja zdjęcia Mikołaj Kaczmarek

Plac Wolności w Poznaniu, 18 listopada 1919. Drugi pułk ułanów wielkopolskich, po poświęceniu swojego sztandaru defiluje przed mieszkańcami Poznania.

Sztandar pułku, przedstawiający z jednej strony wizerunek Matki Boskiej oraz napis "Biały Sztandar - wzniosłe czyny", a z drugiej - czerwony krzyż z białym orłem pośrodku odebrał z rąk gen. Józefa Dowbór-Muśnickiego ppłk Roman Pasławski. W związku z połączeniem Wojsk Wielkopolskich z siłami zbrojnymi Rzeczypospolitej pułk otrzymał nową numerację 16/2 Pułk Ułanów Wielkopolskich. 9 marca pułk wyruszył na front wschodni, gdzie brał udział w walkach pod Bereźnem, Brodami, Jazłowczykiem i Szczurowicami, a w ostatniej fazie wojny - pod Białymstokiem, Wisznicą i Baszami.

Na początku roku 1919 sformowano także 3. Pułk Ułanów, który nie miał jednak szczęścia do nazwy i barw. Najpierw ułani mieli być 1. Pułkiem, ale akurat Pierwszy już w Poznaniu powstał, nazwano ich więc Drugim, ale okazało się, że musieliby zmienić już przyjętą barwę otoków i proporczyków z żółtej na białą, zgodnie z przyjętym zwyczajem oznaczania pułków kawalerii. Wybrali więc numer Trzeci, by zachować żółte barwy... Jeszcze w 1919 roku przemianowano go na 17. Pułk Ułanów Wielkopolskich. W 1939 roku przyjął za patrona króla Bolesława Chrobrego. Kawalerzyści z Trzeciego brali udział w walkach Powstania Wielkopolskiego, zajmowali północne tereny, trzymane dotąd przez Niemców - jako pierwsi wjechali do Bydgoszczy, brali udział w wojnie 1919-1920, w tym, w wyprawie kijowskiej. Ich miastem garnizonowym stało się Gniezno. Trzeci Pułk wchodził w skład I Brygady Jazdy Wielkopolskiej, pod pułkownikiem A. Pajewskim, przemianowanej następnie na 7. Brygadę Jazdy Wielkopolskiej. Oprócz niego w jej skład wchodziły dwa inne pułki ułańskie i dywizjon artylerii konnej. Wielkopolski rodowód miał też Pułk Ułanów Nadwiślańskich, a zważywszy na to, że Wojsko Polskie miało wówczas 28 pułków jazdy, to można uznać, że jedna siódma naszej kawalerii miała związek z naszym regionem.

Pozostały jeszcze 4 zdjęcia.
Przewijaj aby przejść do kolejnej strony galerii.

Polecamy

Nowy dodatek do PTCG Pocket zachwyci fanów. Do gry wkraczają potężne karty

Nowy dodatek do PTCG Pocket zachwyci fanów. Do gry wkraczają potężne karty

Polscy projektanci znowu zachwycili pomysłami. O tym hotelu mówią wszyscy

Polscy projektanci znowu zachwycili pomysłami. O tym hotelu mówią wszyscy

Nowe centrum logistyczne zapewni 600 miejsc pracy

Nowe centrum logistyczne zapewni 600 miejsc pracy

Zobacz również

Nowe centrum logistyczne zapewni 600 miejsc pracy

Nowe centrum logistyczne zapewni 600 miejsc pracy

Śląsk może dać Polsce energię, stal, amunicję i bezpieczeństwo. "Czas to wykorzystać"

Śląsk może dać Polsce energię, stal, amunicję i bezpieczeństwo. "Czas to wykorzystać"