10. Dwadzieścia jeden gramów
Czy dusza ma swoją wagę? W 1907 roku świat obiegło przekonanie, że ciało po śmierci staje się lżejsze o 21 gramów - czyli dokładnie tyle, ile miałaby ważyć dusza. Autorem tej teorii był Duncan McDougall, amerykański lekarz, który zaobserwował ubytek masy u umierającego człowieka.
Doświadczenia jednak nie udało się powtórzyć - ani na 5 kolejnych pacjentach, ani na 15 psach.
9. Grzebanie żywcem
W czasach, gdy medycyna nie była rozwinięta, często za śmierć uznawano zwykłe omdlenie. Grobowce otwierane po latach wielokrotnie wskazywały, że zmarły ożył, co było uwidocznione w układzie jego ciała. Choć dzisiaj jest znacznie lepiej, wciąż zdarzają się przypadki przebudzenia w kostnicy - jak miało to miejsce w 2014 roku w Missisipi.
By zapobiec pogrzebaniu żywcem, w XVII wieku w testamentach proszono o przebijanie serca przed pogrzebem, zaś w trumnach i w kryptach montowano systemy do wzywania pomocy.
Apogeum lęku, podsycane literaturą grozy, przyniósł wiek XVIII i XIX. Wtedy też (1896) powstało nawet specjalne Stowarzyszenie Zapobiegania Grzebaniu Ludzi Żywcem. Regularnie projektowano coraz to bardziej zaawansowane trumny bezpieczeństwa.
8. Najstarszy grób
Praktyka grzebania zmarłych towarzyszy ludzkości od tysięcy lat. Pierwsze rytualne pochówki znane są z okresu Paleolitu Środkowego, w kręgu Człowieka neandertalskiego. Za jeden z pierwszych uznaje się pochówek w grocie Kebarah (Izrael), datowany na ok. 60 tysięcy lat.
Najstarszy znaleziony grób w Polsce, należący do półtorarocznego dziecka, pochodzi sprzed 27,5 tys. lat. Został odkryty w Jaskini Borsuka w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Szczątkom towarzyszył naszyjnik ze 112 zębów zwierząt.
![Dramat na drodze! Wypadek ciężarówki i osobówki, nie żyje jeden z kierowców [ZDJĘCIA]](https://d-pa.ppstatic.pl/frames/pa-def/34/bd/il20250508_910418067_xsmall.jpg)
![Dramat na drodze! Wypadek ciężarówki i osobówki, nie żyje jeden z kierowców [ZDJĘCIA]](https://d-pa.ppstatic.pl/frames/pa-def/34/bd/il20250508_910418067_mini.jpg)
