Tylko kalendarzowe i meteorologiczne pory roku mają sztywno ustalone daty. Niewiele od kalendarzowych różnią się te astronomiczne. Najbardziej płynne są fenologiczne i termiczne pory roku.
Przysłowia ludowe o zimie
Gdy w Trzech Króli mrozem trzyma, będzie jeszcze długa zima.
Gdy październik ciepło trzyma, zwykle mroźna bywa zima.
Gdy na Wszystkich Świętych zima mrozem skrzepła, to mówią starsi ludzie, że zima będzie ciepła.
Jak w Wigilię z dachu ciecze, zima długo się powlecze.
Najkrótszy dzień w roku
Najdłuższa noc i jednocześnie najkrótszy dzień przypada 21 lub 22 grudnia, czyli w momencie przesilenia zimowego. Zmiana długości dnia i nocy jest następstwem nachylenia osi Ziemi i jej ruchu obiegowego. Nasz planeta przez pół roku jest nachylona w stronę Słońca biegunem północnym, a przez drugie pół roku Ziemia nachyla się w kierunku Słońca biegunem południowym.
Najdłuższa noc w Polsce, zależnie od miejsca w kraju trwa około 16 godzin. W kolejnych dniach stopniowo dnia zacznie przybywać. Wyraźniej zaczniemy odczuwać zimianę w drugiej połowie stycznia.
Od czego zależy, czy w Polsce będzie śnieg na święta?
IMGW przed ubiegłorocznymi świętami Bożego Narodzenia wyjaśniali, jakie zjawiska wpływają na opady:
Zdecydowana większość przypadków, gdy w Polsce w okolicach 24-26 grudnia pada śnieg, uwarunkowana jest występowaniem układu niżowego, który zwykle tworzy się nad wschodnią częścią basenu Morza Śródziemnego – często nad Morzem Liguryjskim (tzw. niż genueński) – i podąża na północny-wschód.
Meteorolodzy tłumaczyli, że jego centrum najczęściej przemieszcza się nad Węgrami, wschodnią Słowacją i przede wszystkim zachodnią Ukrainą. Niekiedy układ ten, zawierający dużą ilość pary wodnej, kieruje się jeszcze dalej na północ – nad Białoruś lub Litwę. To właśnie powoduje, że nad Polskę dociera powietrze z północy lub północnego wschodu dające opady śniegu.
