Związek Banków Polskich oszacował, że w 2019 roku udaremniono w Polsce próby wyłudzenia kredytów na 280 mln zł. Mowa o tych zobowiązaniach, które zostały zablokowane dość późno, a więc dopiero na etapie sprawdzania wiarygodności kredytowej klienta w Biurze Informacji Kredytowej. Jak chronić swoje dane osobowe? Co robić w przypadku ich kradzieży?

Z najnowszego raportu Związku Przedsiębiorstw Finansowych, dotyczącego moralności finansowej Polaków wynika, że 91,3 proc. konsumentów nie znajduje usprawiedliwienia dla sytuacji, w której ktoś wyłudza kredyt posługując się cudzym dowodem osobistym. Rokrocznie, od wielu lat, to zachowanie jest oceniane najbardziej surowo. Mimo to blisko 9 proc. badanych twierdzi, że w wyjątkowych sytuacjach mogłoby usprawiedliwić takie postępowanie. Ci, którzy znajdują usprawiedliwienie dla posługiwania się cudzym dokumentem tożsamości, by uzyskać kredyt najczęściej tłumaczą to trudną sytuacją finansową osoby dokonującej takiego czynu (36,8 proc.) a także tym, że instytucje finansowe również nie są uczciwe (51,7 proc.) wobec klientów. Aż 11 proc. badanych przyznaje, że przecież można próbować, bo jest duża szansa na powodzenie takiego działania.

- Pamiętajmy, że posługiwanie się cudzym dokumentem tożsamości, by uzyskać kredyt, jest przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności na mocy kodeksu karnego. Trudno tłumaczyć takie zachowanie, bo z gruntu rzeczy jest nieuczciwe, nieetyczne i wysoce nie fair, zwłaszcza względem osoby poszkodowanej. W naszej codziennej pracy spotykamy się z takimi próbami. Na szczęście, analizując dane ZBP można zauważyć, że od 2004 roku, wraz ze wzrostem liczby zastrzeżonych dokumentów tożsamości liczba przestępstw związanych z wyłudzeniami systematycznie maleje – podkreśla Katarzyna Jóźwik, Dyrektor Generalna Smartney. – Mimo to, w ramach naszego cyklu #Możeszmądrzej postanowiliśmy radzić konsumentom nie tylko jak mądrze pożyczać, ale również jak ustrzec się przed sytuacją, w której ktoś chce zaciągnąć na nas pożyczkę.

Przeczytaj też: Wyciekły dane firmy Fortum! W tym pesele i numery dowodów osobistych

Na kolejnych slajdach kilka porad przygotowanych przez ekspertów Smartney...

Pilnuj swoich danych oraz dokumentów
Warto pamiętać, że w cyberświecie każdy może być narażony na kradzież danych osobowych. Dlatego z wielką ostrożnością należy udostępniać jakiekolwiek informacje na swój temat (na przykład w zamian za darmowy dostęp do usług, w hotelach, urzędach, wypożyczalniach czy przychodniach lekarskich). Lepiej nie trzymać dokumentów lub skanów zawierających dane osobowe na swoich skrzynkach mailowych, do których można się włamać. Dobrze pilnować dowodu osobistego, a najlepiej nosić go przy sobie tylko w sytuacjach kiedy naprawdę będzie potrzebny.

Jak najszybciej zastrzeż zgubione lub skradzione dokumenty. Nie zwlekaj!
Jeżeli konsument zgubi lub straci dowód osobisty (np. w wyniku kradzieży) powinien go błyskawicznie zastrzec - tłumaczą eksperci Smartney. Kradzież należy zgłosić nie tylko na Policję, ale także w Urzędzie Miejskim oraz w banku czy instytucji pożyczkowej. Trzeba tu przypomnieć, że w Polsce działa tzw. system Dokumentów Zastrzeżonych, w skrócie DZ. Dzięki niemu można zastrzec swój dowód osobisty podczas jednej wizyty w banku (niekoniecznie swoim), a informacja ta zostanie automatycznie przekazana do wszystkich pozostałych uczestników systemu DZ. Część banków nie wymaga osobistej wizyty w placówce, lecz przyjmuje informacje o chęci zastrzeżenia dowodu osobistego również telefonicznie.

Dobrym pomysłem jest też zastrzeżenie swojego PESELU w systemie Bezpieczny Pesel. Dlaczego to ważne? Ponieważ z tego systemu korzysta też wielu pożyczkodawców, a dzięki umieszczeniu swojego peselu na odpowiednim portalu instytucje pożyczkowe korzystające z systemu będą poinformowane, że dany konsument nie zamierza zaciągać żadnego nowego zobowiązania.

Ktoś ukradł moje dane i wyłudził kredyt! Sprawdź, co robić [porady]