Operacja CHAOS
Protesty przeciw wojnie w Wietnamie w połowie lat sześćdziesiątych były dla amerykańskiego rządu sporym zmartwieniem. Operacja CHAOS umożliwiała przekonywanie opinii publicznej o konieczności dalszego prowadzenia wojny. Jednak rodzące się wtedy ruchy kontrkulturowe nie dały się już tak łatwo kontrolować. Świadomi skłonności KGB do infiltracji takich środowisk, szefowie CIA postanowili wyplenić jakiekolwiek obce wpływy w ruchu anty-wojennym rozpoczynając operację CHAOS.
FBI miało własny program inwigilacji rodzimych organizacji buntujących się przeciw polityce rządu, czyli niesławne COINTELPRO. Nie przynosił on jednak oczekiwanych przez administrację prezydenta Lundona B. Johnsona rezultatów. Dlatego też do akcji wkroczyła CIA. Głównym celem służb była infiltracja organizacji studenckich - szczególnie radykalnych - w celu zdobycia informacji i namierzenia potencjalnych obcych wpływów. Agenci mogli też korumpować lub kaptować kluczowe postacie danego ruchu. Na cel wzięto zarówno znane grupy jak "Studenci dla demokratycznego społeczeństwa" i "Czarne Pantery", jak i te mniej znaczące, jak organizacje feministyczne i żydowskie.
Jest wiele dowodów, że CIA nigdy nie zaprzestała takich działań. Sama operacja CHAOS została przerwana po aferze Watergate. W 2011 roku Agencja znów znalazła się pod ostrzałem, gdy wyszło na jaw że we współpracy z nowojorską policją inwigilowała muzułmańskie stowarzyszenia, które nie zajmowały się podejrzaną działalnością. Sprawa trafiła do sądu.
(Na zdjeciu: przywódcy "Czarnych Panter")
Operacja Ajax
Sukces operacji Ajax zachęcił CIA do podejmowania podobnych działań w przyszłości. Jej rezultatem było przywrócenie władzy w Iranie szachowi w 1953 roku, po przewrocie wojskowym przygotowanym przez amerykańskie i brytyjskie służby.
Pierwszy wybrany w demokratycznych wyborach premier Iranu Mohammed Mossadegh, był widziany przez Zachód jako wielkie zagrożenie - chciał znacjonalizować przemysł naftowy. Amerykanie, przerażeni perspektywą walki o irańską ropę ze Związkiem Radzieckim, postanowili wyznaczyć lidera, który będzie gwarantem ich interesów.
Donald Wilber i Kermit Roosevelt, agenci CIA w Teheranie, przekupili kogo tylko mogli w Iranie: polityków, biznesmenów, a nawet ulicznych zbirów (obszerny opis tego przewrotu można znaleźć w "Szachinszachu" Ryszarda Kapuścińskiego). Kazano im popierać Mohammeda Rezę Pahlaviego i buntowano ich przeciw Mossadeghowi.
Intryga okazała się skuteczna: wybuchło powstanie, Mosaddegh został uwięziony, a prozachodni generał Fazlollah Zahedi zajał jego miejsce. Co ciekawe, w czasie II wojny światowej Zahedi był aresztowany przez Brytyjczyków za próbę pronazistowskiego rządu w Iranie. Gdy tylko stanął na czele Iranu, w 1953 roku, wyznaczył Bahrama Szahrkoha - ucznia Josepha Goebblesa - na czele instytucji zajmującej się propagandą.
(Na zdjęciu: Mosaddegh wita się z szahem Rezą Pahlawim)
