Vladimir Volkoff, "Psychosocjotechnika, dezinformacja - oręż wojny"

O tym, że współczesna wojna polega na zmyleniu wroga - wie każdy. Ale obok historii dezinformacji autor przedstawia też współczesne przykłady tego rodzaju działań, prowadzonych zarówno przez służby specjalne, jak i siły polityczne. Cel jest jednak zawsze ten sam - realizacja maksymy: "Najwyższą sztuką jest ujarzmienie nieprzyjaciela bez walki".

Mistrzami w tej dziedzinie są oczywiście Rosjanie, którzy - zrzucając komunistyczną skórę - nie pozbyli się uznanych metod. Prym w ich realizacji wiodą tajne służby, których szefowie wyszkoleni zostali jeszcze w czasach zimnej wojny. Oto wymowny przykład manipulacji świadomością ogółu. "Jak wygląda obecnie świadomość o komunizmie przeciętnego Europejczyka? - pyta Volkoff i w zadumie odpowiada: Nawet ci, co potępiali komunizm, uważają go za »mniejsze zło«, szczególnie w porównaniu do zła absolutnego, czyli nazizmu".

Pete Earley, "Towarzysz J. Tajemnica szefa rosyjskiej siatki szpiegowskiej w Stanach Zjednoczonych po zimnej wojnie"

Earley nie pozostawia złudzeń: po rozmowie z szefem KGB--owskiej siatki za oceanem głosi tezę, że syta i rozleniwiona Ameryka nie ma szans w starciu z odbudowującym się imperium rosyjskim. Już za czasów Putina siatka szpiegów w Stanach zwiększyła się ponaddwukrotnie, struktury uległy rozbudowaniu, zapanował w nich ponownie duch zwycięstwa.

Ów tytułowy "Towarzysz J" nie musi nawet specjalnie ukrywać swej tożsamości. To Siergiej Trietiakow, dyplomata i wojskowy, którego gościły największe amerykańskie szychy. Zdradzając mu przy okazji wszystkie strategiczne tajemnice z szybkością godną pozazdroszczenia. Dziwi zatem, że w końcu zdradził swoich mocodawców i przeszedł na drugą stronę barykady. A może to tylko sprytna zagrywka? Kto to może wiedzieć.

Christopher Andrew, Wasilij Mitrochin, "Archiwum Mitrochina"

Dwa tomy penetrujące działalność rosyjskich służb w strukturach państw zachodnich nie pozostawiają złudzeń - z Rosjanami nikt nie wygra. W tomie znalazły się dokumenty na temat m.in. słynnych "Pięciu Wspaniałych" z Cambridge, szpiegów atomowych, a także tych, którzy ulokowali się w Pentagonie i Białym Domu.

Spoza szokujących dokumentów wygląda zadziwiająca dla wielu prawda: rosyjscy szpiedzy to nie karierowicze, amatorzy czy sprzedajni frustraci. To świetnie zorganizowani ideowcy, którzy inwigilowanie wrogów podnieśli do rangi sztuki. Zdemaskowani przez Mitrochina, archiwistę wywiadu KGB, który przekazał na Zachód furę tajnych dokumentów, a potem zwiał przed mściwymi przełożonymi, urastają wręcz do tajnej armii, która może zmienić porządek świata.

W "Archiwum Mitrochina" jest także ślad polski - to papiery pokazujące kulisy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Rzeczywistość, która się z nich wyłania, ma wyjątkowo diaboliczne oblicze.

Edward Lucas, "Podstęp. O szpiegach, kłamstwach i o tym, jak Rosja kiwa Zachód"

Podobna historia co w przypadku "Towarzysza J". Z tym że jedną z bohaterek opowieści Lucasa jest Anna Chapman, ruda piękność, która z miłości do Rosji podejmowała się najtrudniejszych misji szpiegowskich w Wielkiej Brytanii i Stanach. Dziś Chapman zażywa w Moskwie sławy celebrytki, ale jeszcze kilka lat temu rozgrywała imperialne gry z włodarzami Ameryki.
Rosyjska bezpieka ma jednak - zdaniem Lucasa - słaby punkt: to kasa, której pragnienie paraliżuje wiele jej struktur. Czyżby to pieniądze miały zgubić najpotężniejsze tajne służby świata?