Co będzie na egzaminie ósmoklasisty 2025 z polskiego? Znamy pewniaki egzaminacyjne

W tym roku na egzaminie ósmoklasisty obowiązkowe są nie tylko lektury z klas VII-VIII, ale również te omawiane w IV, V i VI klasie.

Na egzaminie ósmoklasisty 2024 uczniowie mierzyli się z „Kamieniami na szaniec”, w 2023 r. była to „Balladyna”, a w 2022 r. „Zemsta”.

W 2025 r. wciąż możliwe jest zatem pojawienie się „Dziadów cz. II” Adama Mickiewicza. W tym roku uczniowie nie muszą obawiać się pytań dotyczących całych lektur obowiązkowych z klas IV–VI. Centralna Komisja Egzaminacyjna wyjaśniła, że:

– W roku szkolnym 2024/2025 oraz 2025/2026 zadania w części I arkusza, które będą dotyczyły lektur obowiązkowych dla klas IV – VI, będą odnosić się wyłącznie do fragmentu lektury zamieszczonego w arkuszu egzaminacyjnym, nie będą sprawdzały znajomości treści lub problematyki całej lektury obowiązkowej – czytamy w informacji CKE.

W praktyce oznacza to, że w przypadku lektur z klas IV–VI ważne będzie uważne czytanie tekstu w arkuszu egzaminacyjnym i umiejętność wyciągania informacji z fragmentu, a nie zapamiętanie treści całego utworu.

Lektury obowiązkowe na egzamin ósmoklasisty 2025

Klasy IV–VI

• Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa;

• Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks);

• Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa;

• Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni;

• John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem.

Klasy VII i VIII

• Charles Dickens, Opowieść wigilijna;

• Aleksander Fredro, Zemsta;

• Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec;

• Adam Mickiewicz, Dziady część II;

• Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę;

• Juliusz Słowacki, Balladyna.

Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie:

• Jan Kochanowski, wybór fraszek, wybrana pieśń, treny VII i VIII;

• Adam Mickiewicz, Reduta Ordona, Świtezianka, Pan Tadeusz (księgi: I, II, IV, X, XI, XII);

• Sławomir Mrożek, Artysta;

• Henryk Sienkiewicz, Latarnik, Quo vadis (fragmenty);

• Stefan Żeromski, Syzyfowe prace (fragmenty).

Przeczytaj też: Egzamin ósmoklasisty 2025 z matematyki. Wymagania, czas trwania, zakres materiału | Strefa Edukacji

Katarzyna Włodkowska, znana w sieci jako Facetka od polaka, podpowiada, jak skutecznie przygotować się do tego ważnego sprawdzianu.

– Przed egzaminem ósmoklasisty warto przypomnieć sobie zasady konstruowania rozprawki oraz przemówienia. Tu szczególną uwagę zwróciłabym na konstrukcję tezy i argumenty. Pewne jest, że na egzaminie jednym z zadań będzie opowiadanie twórcze – należy pamiętać o obligatoryjnych elementach tej formy. Należy również opanować umiejętność tworzenia streszczenia, zaproszenia i ogłoszenia. Na egzaminie zawsze pojawiają się pytania dotyczące tekstu ikonicznego, w którym dwa elementy graficzne należy powiązać z treścią wskazanej lektury – mówi namKatarzyna Włodkowska. – Nie można zapomnieć o częściach mowy i częściach zdaniach – dodaje nauczycielka.

W przygotowaniach do egzaminu niezwykle ważne jest również powtórzenie znajomości lektur obowiązkowych. Znajomość treści, problematyki oraz głównych motywów może znacząco ułatwić rozwiązanie wielu zadań, zarówno otwartych, jak i zamkniętych.

– Radziłabym odświeżyć również treść i problematykę następujących lektur: Balladyny, II cz. Dziadów, Opowieści wigilijnej, Kamieni na szaniec – proponuje. – Miłość, ambicja, patriotyzm, podróż, rodzina, przemiana, dojrzewania.

Na egzaminie ósmoklasisty trzeba napisać rozprawkę, przemówienie lub opowiadanie z odwołaniem do wybranej lektury. Dlatego warto dobrze znać nie tylko tytuły i bohaterów, ale też główne motywy, jakie pojawiają się w książkach omawianych w szkole. Umiejętne odwołanie się do odpowiedniego motywu może zdecydować o sukcesie w pracy pisemnej.

Oto najważniejsze motywy i lektury, które pomogą zbudować mocne argumenty:

Przyjaźń:

• Kamienie na szaniec – przyjaźń w trudnych czasach wojny.

• Mały Książę – odpowiedzialność za przyjaciela.

• Chłopcy z Placu Broni – lojalność i poświęcenie dla grupy.

Odwaga, patriotyzm:

• Kamienie na szaniec – walka o wolność, patriotyzm.

• Reduta Ordona – obrona ojczyzny.

• Syzyfowe prace (fragmenty) – opór wobec rusyfikacji.

Przemiana bohatera:

• Opowieść wigilijna – przemiana Scrooge’a z człowieka chciwego w dobrego.

• Akademia Pana Kleksa – zmiana uczniów pod wpływem niezwykłego nauczyciela.

Władza, ambicja:

• Balladyna – ambicja prowadząca do zbrodni i upadku.

• Hobbit, czyli tam i z powrotem – odpowiedzialność i odwaga podczas wyprawy.

Relacje międzyludzkie, przebaczenie:

• Zemsta – potrzeba zgody i umiejętność wybaczania.

• Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa – więzi rodzinne i przebaczenie.

Dobro, odpowiedzialność:

• Mały Książę – troska o innych i odpowiedzialność za bliskich.

• Dziady cz. II – konsekwencje własnych czynów.

• Latarnik – obowiązek mimo tęsknoty i samotności.

1. Podziel materiał na małe części
   Nie próbuj powtarzać wszystkiego naraz. Ustal plan: np. jednego dnia przypominasz sobie dwie lektury i środki stylistyczne, drugiego dnia ćwiczysz rozprawkę i czytanie ze zrozumieniem.

2. Codziennie jedna lektura
   Zamiast czytać całe książki od nowa, codziennie przypomnij sobie krótkie streszczenie jednej lektury, najważniejszych bohaterów, problematykę i motywy. Skup się szczególnie na tych utworach, które często pojawiają się na egzaminie.

3. Przećwicz pisanie wypracowania
   Chociaż raz napisz rozprawkę lub opowiadanie na czas. Dzięki temu sprawdzisz, ile czasu zajmuje Ci napisanie pełnej pracy i na co musisz uważać (np. błędy językowe, budowa tekstu).

4. Powtórz zasady językowe i stylistyczne
   Zrób sobie małą ściągę z najważniejszymi środkami stylistycznymi i zasadami poprawnej polszczyzny. Wiele punktów na egzaminie można zdobyć właśnie za poprawność językową.

5. Dzień przed egzaminem – tylko lekka powtórka
   Nie ucz się do późna. Wieczorem przed egzaminem przejrzyj notatki, przypomnij sobie kilka motywów literackich i idź wcześniej spać. Wypoczęty umysł pracuje szybciej i skuteczniej.