5 z 22
„Aby zapobiec ewentualnym wydźwiękom nacjonalistycznym i...
fot. Archiwum Akt Nowych/Joanna Grabarczyk

Piłsudskiemu już dziękujemy

„Aby zapobiec ewentualnym wydźwiękom nacjonalistycznym i antysocjalistycznym czerpiącym swe natchnienie z ideologii piłsudczykowskiej, należy uwypuklić rolę manifestu i dekretów z 22 stycznia 1863 roku i znaczenie powstania dla rozwiązania kwestii chłopskiej w Królestwie Polskim, wydobyć działalność lewicy czerwonych: Dąbrowskiego, Sierakowskiego, Padlewskiego, Bonrowskiego, Wróblewskiego, Hauke-Bosaka, ks. Brzóski. Należy mocno zaakcentować współdziałąnie rosyjskich, ukraińskich i białoruskich sił demokratyczno-rewolucyjnych z powstaniem, poglądy Hercena, Bakunina i innych rewolucyjnych demokratów rosyjskich, przedpowstaniowe kontakty Polaków z Czernyszewskim, udział Rosjan w powstaniu, rolę powstania na Białorusi, Litwie, Ukrainie.

W związku z tym, że spotyka się niekiedy nawiązywanie do tradycji Wielopolskiego i transponowanie jej na okres dzisiejszy, należałoby zdecydowanie przeciwstawić się tego rodzaju próbom”.

6 z 22
"Obchód rocznicy Powstania Styczniowego jest świetną okazją...
fot. Archiwum Akt Nowych/Joanna Grabarczyk

Rewolucjoniści wszystkich krajów łączcie się

"Obchód rocznicy Powstania Styczniowego jest świetną okazją do przypomnienia jak szerokiego poparcia udzielali Powstaniu rewolucjoniści i masy ludowe całej Europy: Mityngi robotnicze w Paryżu i Londynie, odezwy Victora Hugo, Kossutha, Garibaldiego, wystąpienia wszystkich niemal czołowych szermierzy demokracji w Europie w obronie Polski, udział czynny w powstaniu setek Węgrów, Francuzów słynnych „żuawów smierci” z Richenbrun, Włochów, na czele z poległym w Powstaniu pułkownikiem – „Garibaldczykiem” – Francesco Nallo.
Szczególnie mocno w czasie obchodów rocznicowych podkreślić należy, że najbardziej konsekwentne stanowisko zają wobec powstania Marks. Marks wielokrotnie podkreślał, iż Powstanie Styczniowe należało do najważniejszych wydarzeń XIX wieku, że jedynymi sojusznikami narodu polskiego w walce o wyzwolenie narodowe i społeczne były ludy Europy. Marks i Engels zwracali często uwagę na to, iż rządy mocarstw zachodnio-europejskich zawsze zdradzały powstańców polskich”.

7 z 22
„Powstanie Styczniowe miało pierwszorzędne znacznie dla...
fot. Archiwum Akt Nowych/Joanna Grabarczyk

Utrwalanie polskości Śląska

„Powstanie Styczniowe miało pierwszorzędne znacznie dla rozbudzenia i umocnienia polskości na Śląsku, na Warmii i Mazurach. Obchód rocznicy Powstania Styczniowego byłby więc wykorzystany dla wydobycia tych akcentów. Celowe byłoby zwrócenie uwagi na ogólnopolskie znaczenie Powstania Styczniowego, a więc na wszystkie jego odźwięki na terenie dawnych zaborów pruskiego i austriackiego. Należałoby podkreślić antypolską postawę Austrii, a zwłaszcza Bismarckowskich Prus”.

8 z 22
„Ważne znaczenie posiada pokazanie negatywnego stosunku...
fot. Archiwum Akt Nowych/Joanna Grabarczyk

Watykan przeciwko Polakom

„Ważne znaczenie posiada pokazanie negatywnego stosunku Watykanu do Powstania. Jednocześnie należałoby pokazać antypowstańczą postawę hierarchii kościelnej i patriotyczny stosunek niższego duchowieństwa”.

Komunistyczne władze PRL z całych sił dążyły do tego, by Powstanie Styczniowe przedstawić jako de facto rewolucję socjalistyczną. Dla utrwalenia tej narracji obchody rozłożone zostały na cały rok, o czym świadczą daty, które zdecydowano się celebrować:

22 stycznia 1963 – tego dnia zaplanowano uroczystą inaugurację obchodów. Tego dnia planowano otworzyć jedno ze skrzydeł Cytadeli Warszawskiej, gdzie więzieni byli członkowie Rządu Narodowego, a później „Proletariatczycy”. W styczniu planowano również otworzyć wystawę „Powstanie Styczniowe” w Muzeum Historycznym Warszawy.

Lato 1963 roku miało natomiast przynieść Zjazd Historyków Polskich, podczas którego jeden z paneli miał być w całości poświęcony problematyce Powstania.

Z dużą fetą planowano również podejść do obchodów 5 sierpnia 1964 roku, czyli do rocznicy stracenia Romualda Traugutta, jednego z przywódców Powstania. Z tej okazji planowano odsłonić również dwa pomniki: jeden miał upamiętniać generała Wróblewskiego, „bohatera Powstania Styczniowego i Komuny Paryskiej”, a drugi – generała Jarosława Dąbrowskiego.

28 września 1964 roku planowano zamknięcia oficjalnych obchodów stulecia Powstania styczniowego. Połączone miało być z rocznicą powstania I Międzynarodówki.

Nie mniej istotne z punktu widzenia władz PRL były obchody i rocznice lokalne, na które położono w dokumencie duży nacisk.

Pozostało jeszcze 13 zdjęć.
Przewijaj aby przejść do kolejnej strony galerii.

Polecamy

Eksplozja jak trzęsienie ziemi! Zabici i setki rannych WIDEO

AKTUALIZACJA
Eksplozja jak trzęsienie ziemi! Zabici i setki rannych WIDEO

„Chcę walczyć z Suarezem, może nawet mnie ugryźć!” Legenda Man Utd zadebiutuje w MMA

O TYM SIĘ MÓWI
„Chcę walczyć z Suarezem, może nawet mnie ugryźć!” Legenda Man Utd zadebiutuje w MMA

Wielkie i międzynarodowe ćwiczenia w Lubuskiem. W akcji kilkuset strażaków

Wielkie i międzynarodowe ćwiczenia w Lubuskiem. W akcji kilkuset strażaków

Zobacz również

Eksplozja jak trzęsienie ziemi! Zabici i setki rannych WIDEO

AKTUALIZACJA
Eksplozja jak trzęsienie ziemi! Zabici i setki rannych WIDEO

Wielkie i międzynarodowe ćwiczenia w Lubuskiem. W akcji kilkuset strażaków

Wielkie i międzynarodowe ćwiczenia w Lubuskiem. W akcji kilkuset strażaków