Czy można z tym skutecznie walczyć? Rozwiązaniem może być zachęcenie dzieci i młodzież do oderwania się od ekranów smartfona lub laptopa na rzecz zajęć kulturalnych. Na potrzeby społeczne w tym zakresie zdecydował się zareagować ORLEN poprzez program „Kulturalny ORLEN”.
Konsekwencje zdrowotne i psychologiczne nadmiernego korzystania przez dzieci z technologii
Zbyt intensywne korzystanie przez dzieci z technologii może prowadzić do określonych problemów zdrowotnych i psychologicznych. Jeśli chodzi o te pierwsze, są to m.in.:
długotrwale obniżony nastrój, smutek, wycofanie, prowadzące nawet do depresji,
bezsenność lub nadpobudliwość,
pogorszenie koncentracji i poziomu skupienia się na nauce,
otyłość, chudnięcie, poczucie stałego zmęczenia fizycznego, apatia, bóle pleców, zespół cieśni nadgarstka, przemęczenie wzroku, zaburzenia rytmu dobowego snu i czuwania,
zaburzenia neurologiczne wywołane przez szybko zmieniające się bodźce świetlne.
Do najważniejszych psychologicznych skutków nadmiernego korzystania przez dzieci z technologii, należą z kolei:
unikanie kontaktów osobistych z rówieśnikami poza Internetem,
poczucie osamotnienia,
niska samoocena i brak poczucia własnej wartości wywołane hejtem w Internecie,
brak empatii i wrażliwości na cierpienie innych,
problemy w tworzeniu dłuższych relacji i wyrażaniu uczuć,
brak umiejętności współpracy w grupie,
osłabienie motywacji wewnętrznej, samodzielności i odpowiedzialności,
żądanie natychmiastowej przyjemności,
wybuchy gniewu, złości, wzrost zachowań agresywnych, przemocowych,
uzależnienia,
zaniedbywanie codziennych obowiązków,
wyraźne pogorszenie wyników w nauce.
Negatywny wpływ technologii na dzieci widać po badaniach przeprowadzonych przez Narodowe Centrum Kultury. Szczególnie niepokojące dane to niski odsetek pozytywnego poziomu energii wśród uczniów (tylko 52%) oraz złe samopoczucie odbierające chęć do działania u prawie ¼ uczniów (24%).

Czym jest „Kulturalny ORLEN” i jak pomoże dzieciom?
Z pogłębiającym się problemem nadmiernego korzystania ze zdobyczy technologii przez nowe pokolenia, i jego konsekwencjami, zdecydował się walczyć ORLEN. Jako firma przyjazna i dbająca o społeczności lokalne oraz realizująca cele zrównoważonego rozwoju ONZ, podjął się zadania o nazwie „Kulturalny ORLEN”. To autorski program wspierający aktywność kulturalną dzieci i młodzieży. Towarzyszy mu ogólnopolska kampania społeczna „Kultura daje dobrą energię”. Założeniami „Kulturalnego ORLEN-u” są rozwój oraz edukacja dzieci i młodzieży w obszarze kultury. ORLEN chce w ten sposób zachęcić młodzież do działania, wyrywając uczniów ze strefy cyber-zamknięcia i angażując bardziej w strefę nauki, dialogu, rozrywki oraz relacji międzyludzkich. Dla młodych osób, spotkania ze znajomymi to szansa na oderwanie się od problemów i zwykłą wspólną zabawę. Dlatego tak ważne jest, pokazane dzieciom, że możliwe jest połączenie kultury z rozwojem pasji i spędzeniem czasu z rówieśnikami.
Dzięki programowi „Kulturalny ORLEN” dzieci skorzystają z nowych form spędzenia czasu wolnego, co może korzystnie wpłynąć na poprawę ich samooceny i samopoczucia. Na zajęciach kulturalnych będą mieli możliwość rozwijania swoich zainteresowań i pasji przy stałym kontakcie z rówieśnikami. Co istotne, program jest adresowany do lokalnych ośrodków kultury z mniejszych miejscowości. ORLEN w sposób uregulowany, transparentny i systemowy odpowie zatem na problem z ograniczonym dostępem do kultury i aktywnością kulturalną wśród dzieci i młodzieży, bez względu na miejsce ich zamieszkania.

Zasady naboru do programu „Kulturalny ORLEN”
„Kulturalny ORLEN” to program, który startuje już 3.02.2025 r. Nabór do niego potrwa do 3.03.2025 i będzie prowadzony na dedykowanej stronie internetowej https://www.orlen.pl/pl/o-firmie/wspieramy/kulturalnyorlen , za pośrednictwem formularza. Będą mogły w nim uczestniczyć m.in. miasta na prawach powiatu (liczba mieszkańców do 70 tys.), powiaty (liczba mieszkańców do 200 tys.) oraz gminy wiejsko-miejskie. Dzięki takiej rejonizacji ORLEN dotrze z ofertą kulturalną do wszystkich lokalnych społeczności.
W program „Kulturalny ORLEN” zostaną zaangażowane ośrodki kulturalne, organizacje pozarządowe, samorządy, instytucje, stowarzyszenia, ogniska artystyczne, kluby, domy kultury, teatry lokalne, biblioteki, świetlice, kina lokalne, muzea, galerie sztuki i koła zainteresowań. Wystarczy zgłosić się do organizatora ze swoją inicjatywą, a niemal pewne jest to, że zostanie ona włączona do kampanii ORLEN-u.
W ramach programu wsparcie otrzyma co najmniej 100 instytucji, a łączna wartość dofinansowania wyniesie nie mniej niż 10 mln złotych (przy maksimum 100 tys. zł na 1 podmiot). Pozyskane środki będzie można spożytkować m.in. na organizację zajęć i warsztatów, wynagrodzenia dla prowadzących, zakup pomocy dydaktycznych, wynajem obiektów na potrzeby organizacji zajęć, organizację wydarzeń kulturalnych oraz realizację nagrań audio/video z zajęć lub na potrzeby zajęć.