Zasiłek pogrzebowy mniejszy o połowę

Jednym z posunięć będzie zmniejszenie zasiłku pogrzebowego wypłacanego rodzinie na pokrycie kosztów pochówku krewnego. Resort pracy w porozumieniu z ministrem finansów planuje zredukowanie zasiłku blisko o połowę - z 6,6 do 3,5 tys. zł.

6632 zł - aktualna wysokość zasiłku pogrzebowego po ostatniej waloryzacji. 3500 zł to kwota zasiłku pogrzebowego po redukcji, którą przygotowuje rząd

- Zasiłek jest za wysoki i sztucznie winduje ceny usług pogrzebowych, które w Polsce należą do najwyższych na świecie - tłumaczy Ministerstwo Finansów, ale reprezentanci branży funeralnej odpowiadają: Najbiedniejsi będą musieli chować swoich ojców i matki w warunkach, na jakich opieka społeczna grzebie dziś bezdomnych i zapowiadają protest.

Tymczasem koszty standardowego pogrzebu w województwie śląskim już dziś nie mieszczą się w kwocie gwarantowanej na pochówek przez państwo. Jak mówią socjologowie, na Śląsku, szczególnie wśród starszych pokoleń nadal panuje pogląd, że życie mogło być skromne, ale ostatnią drogę trzeba przygotować godnie. Kultura pogrzebowa jest wciąż bardzo wysoka.

- Żegnamy krewnego po raz ostatni. Z szacunku do niego, a przy okazji też, żeby inni widzieli, trzeba pożegnać go w godnych warunkach - podkreśla prof. Marek Szczepański, socjolog z Uniwersytetu Śląskiego.

Ekonomiści zgadzają się z rządem w jednej kwestii: ceny usług pogrzebowych są za wysokie, bo dostosowano je do rosnącego szybko zasiłku. Ale jak zaznacza Andrzej Sadowski z Centrum im. Adama Smitha, to działanie trzeciorzędne, bo doraźne i niesystemowe. - Jeśli rząd faktycznie szuka oszczędności, lepszym ich źródłem jest rozrośnięta administracja - uważa Sadowski.

Garść faktów: zasiłek pogrzebowy jest u nas najwyższy w Unii Europejskiej. Jest to najszybciej rosnące świadczenie ubezpieczeniowe w Polsce (w ciągu pięciu lat wzrosło o 1,8 tys. zł; tylko w tym roku podwyższono je już o 405 zł) i jedno z niewielu, które waloryzowane jest co trzy miesiące i zależy od wzrostu płac. W zeszłym roku ZUS i KRUS wypłaciły ponad 365 tys. zasiłków na kwotę blisko 2,3 mld zł.
Po obcięciu jego wysokości do ok. 3,5 tys. zł, rząd liczy na oszczędność rzędu 1 mld zł rocznie. Szczegóły zmian powinniśmy poznać do końca września.
Znacznie skromniejsze pogrzeby, znacznie mniejsze dochody przemysłu funeralnego, za to miliardowa oszczędność w budżecie państwa co roku. To główne skutki planowanego przez rząd obcięcia zasiłku pogrzebowego. Według wstępnych przymiarek, rodzina organizująca pochówek krewnego będzie miała do wydania na ten cel tylko 3,5 tys. zł. Obecnie na wyprawienie pogrzebu dostajemy z ZUS-u lub KRUS-u 6,6 tys. zł.

Jak się dowiedzieliśmy w Ministerstwie Finansów, wysokość świadczenia zbliży się w ten sposób do średniej unijnej, która w przeliczeniu na złotówki, wynosi ok. 2 tys. zł. Urzędnicy resortu, podobnie jak ekonomiści, podkreślają, że ceny usług pogrzebowych wzrastają z każdą podwyżką zasiłku. - Dziś koszty pogrzebów mamy jedne z najdroższych na świecie - ocenia Ludwik Kotecki, wiceminister finansów.
- Kilka miesięcy temu pochowaliśmy babcię. Przyzwoity, choć niezbyt wystawny pogrzeb ze stypą i nagrobkiem kosztował nas ponad 10 tys. zł - potwierdza Dorota Kozak z Katowic.

Przedstawiciele firm funeralnych skupionych w Polskiej Izbie Pogrzebowej zastanawiają się nad formą protestu przeciwko działaniom rządu. Według Ireny Walickiej z firmy pogrzebowej Walicki, mniejsi przedsiębiorcy, oferujący mniej kompleksowe usługi, będą musieli zamknąć interes. Więksi będą zwalniać pracowników. - Na Śląsku, podobnie jak w większości regionów w Polsce, panują wysokie standardy pogrzebowe. A rząd chce wrócić do epoki, w której grób kopali dwaj podpici mężczyźni dorabiający sobie do emerytury - twierdzi Walicka. - Najuboższych, którzy latami płacili składki, nie tylko nie będzie stać na godny pochówek. Ich rodziny będą musiały do niego dopłacać.

Prof. Marek Szczepański, socjolog z Uniwersytetu Śląskiego, uważa, że obcięcie zasiłku pogrzebowego godzi w obyczaje, które na Śląsku są szczególnie pielęgnowane. - Jakiekolwiek byłyby koszty, pamięć zmarłego trzeba uszanować. Może warto zróżnicować wysokość zasiłku stosownie do zasobności danej rodziny? - proponuje Szczepański. Takie pomysły mają też przedsiębiorcy pogrzebowi.

Redukcja zasiłku pogrzebowego to jedno z działań na rzecz ograniczenia deficytu sektora finansów publicznych, który w tym roku może osiągnąć nawet 7 proc. PKB. Polska zobowiązała się przed Komisją Europejską do zmniejszenia deficytu do poziomu poniżej 3 proc. PKB do 2013 roku.

Dariusz Dutkiewicz, szef Polskiej Izby Pogrzebowej
Redukcja zasiłku pogrzebowego winna nastąpić poprzez zmianę zasad jego wypłacania. Izba od wielu lat optuje za wypłatą zasiłków pogrzebowych do wysokości poniesionych kosztów (na podstawie rachunków), z pominięciem zasady ryczałtowego wypłacania. Ustalenie pułapu na poziomie 3,5 tys. zł jest przejawem nieznajomości realiów społeczno-gospodarczych. Rząd szafuje sformułowaniem, że w Polsce są najwyższe zasiłki w UE. Pomija jednak fakt, że zasobność społeczeństwa jest tam na innym poziomie niż w Polsce. W bogatych krajach Unii praktycznie każdy obywatel jest ubezpieczony komercyjnie i z tych środków pokrywa koszty pochówku. W Polsce, ze względu na zubożenie społeczeństwa, powszechność ubezpieczenia dodatkowego utrzymuje się na niskim poziomie.
Obniżenie kwoty zasiłku jest uderzeniem w najsłabszą grupę społeczną, która w przeciwieństwie do górników nie wyjdzie bronić swych praw na ulice.

Średnie koszty pogrzebu w województwie śląskim:
1-2 tys. zł - cena trumny,
100 zł - tabliczka z krzyżem,
1-1,5 tys. zł - miejsce na cmentarzu parafialnym (miejsce na cmentarzu komunalnym bywa nawet dwukrotnie tańsze),
300-600 zł - posługa księdza,
600-800 zł - wynajęcie karawanu i cała usługa pogrzebowa (kondukt, żałobnicy, itd.),
50 zł na dobę - przechowanie ciała w chłodni,
100-150 zł - cena wiązanki kwiatów,
800 zł - wynajęcie orkiestry (ok. 100-150 zł kosztuje trębacz; ok. 250 zł - dwie skrzypaczki),
350-500 zł - cena stroju razem z ubraniem zmarłego,
2,5-3,5 tys. zł - nagrobek granitowy,
1,2 tys. zł - stypa na 30 osób,
Suma: 6,5 - 11 tys. zł