11 listopada. Świętujemy Narodowe Święto Niepodległości. Co upamiętnia ten ważny dla Polski i Polaków dzień?

Główne państwowe obchody Narodowego Święta Niepodległości odbywają się 11 listopada w Warszawie, przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Uczestniczą w nich przedstawiciele władz państwowych, reprezentanci ważnych instytucji i wielu środowisk, a także zaproszeni goście. Uroczystość odbywa się w podniosłym nastroju i oficjalnej oprawie.

Narodowe Święto Niepodległości to jednak również okazja do organizacji innych wydarzeń - sportowych, kulturalnych i rozrywkowych. Tego dnia odbywają się liczne niepodległościowe biegi, koncerty, wystawy i odczyty historyczne. Parady, warsztaty artystyczne i festyny. Imprezom i wydarzeniom towarzyszy polska symbolika i barwy narodowe.

Odzyskiwanie przez Polskę niepodległości było procesem stopniowym, a za wyborem daty 11 listopada przemawia zbieg niepodległościowych wydarzeń w Polsce, z oficjalnym końcem I wojny światowej.

Właśnie 11 listopada 1918 roku zawarty został rozejm w Compiegne, pomiędzy państwami Ententy (Francji, Wielkiej Brytanii oraz Rosji), a Cesarstwem Niemieckim. Ententa nazywana jest również trójporozumieniem.

Dzień wcześniej do Warszawy wrócili z niewoli w Magdeburgu Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski. Natomiast 11 listopada Rada Regencyjna przekazała Piłsudskiemu władzę wojskową, a także naczelne dowództwo podległych jej wojsk polskich.

11 listopada celebrowany był jako święto upamiętniające odzyskanie niepodległości od 1920 roku. W II Rzeczypospolitej tego dnia odbywały się defilady wojskowe, msze w intencji ojczyzny i uroczystości na szczeblu państwowym. W Belwederze wręczano ordery Virtuti Militari.

Po przewrocie majowym, obchody kolejnych rocznic 11 listopada były uroczystościami ściśle wojskowymi - marszałek Józef Piłsudski na placu Saskim w Warszawie dokonywał przeglądu pododdziałów. Po przeglądzie odbywała się defilada. Piłsudski odbierał ją osobiście po raz ostatni w 1934 roku.

Państwową rangę świętu nadano ustawą z 23 kwietnia 1937 roku, czyli prawie 20 lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Do wybuchu II wojny światowej, obchody państwowe odbyły się tylko dwukrotnie (w 1937 i 1938 roku). Podczas okupacji hitlerowskiej (1939-1944), obchody były z oczywistych względów niemożliwe.

W 1945 roku Święto Niepodległości zniesiono, a manifestacje patriotyczne organizowane 11 listopada przez opozycję w czasach PRL, były brutalnie tłumione.

Narodowe Święto Niepodległości przywrócone zostało przez Sejm PRL-u ustawą z 15 lutego 1989.

Niepodległościowa ścieżka:

• 5 listopada 1916 – wydanie aktu gwarantującego powstanie Królestwa Polskiego (w bliżej nieokreślonych jeszcze granicach).
• 14 stycznia 1917 – rozpoczęcie działalności Tymczasowej Rady Stanu, oznaczające formalne zaistnienie Królestwa Polskiego.
• 12 września 1917 – przejęcie obowiązków głowy państwa przez Radę Regencyjną.
• 7 października 1918 – ogłoszenie niepodległości Polski przez Radę Regencyjną.
• 23 października 1918 – powołanie rządu Józefa Świeżyńskiego.
• 30 października 1918 – Zakopane ogłosiło niepodległość, rozbrojenie wojsk austro-węgierskich w Zakopanem.
• 31 października 1918 – rozbrojenie wojsk austro-węgierskich w Tarnowie i Krakowie.
• 6/7 listopada 1918 – powstanie w Lublinie Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej na czele z Ignacym Daszyńskim.
• 10 listopada 1918 – przyjazd Józefa Piłsudskiego do Warszawy.
• 11 listopada 1918 – przekazanie Józefowi Piłsudskiemu przez Radę Regencyjną władzy wojskowej, będącej częścią zwierzchniej władzy państwowej. Piłsudski zostaje Naczelnym Dowódcą Wojsk Polskich.
• 12 listopada 1918 – Rada Regencyjna powierza Józefowi Piłsudskiemu misję stworzenia rządu narodowego.
• 14 listopada 1918 – rozwiązanie się Rady Regencyjnej i przekazanie zwierzchniej władzy państwowej w ręce Józefa Piłsudskiego. Piłsudski zostaje głową państwa (na razie bez formalnego określenia nazwy urzędu).
• 15 listopada 1918 – Nr 204 „Monitora Polskiego” otrzymuje podtytuł „Dziennik Urzędowy Republiki Polskiej”. Zmiana nazwy państwa polskiego z „Królestwa Polskiego” na „Republikę Polską”.
• 17 listopada 1918 – Józef Piłsudski mianuje Jędrzeja Moraczewskiego prezydentem ministrów Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej.
• 19 listopada 1918 – wojska niemieckie zakończyły wycofywanie się z Republiki Polskiej.
• 22 listopada 1918 – podpisanie dekretu o podstawach ustrojowych państwa polskiego. Józef Piłsudski obejmuje urząd Tymczasowego Naczelnika Państwa.
• 27 grudnia 1918 – wybuch Powstania Wielkopolskiego.

Dzieci uczą się nie tego, co im mówimy, ale przede wszystkim przez obserwację i naśladownictwo. Jak zatem sprawić, aby dziecko wzrastało w miłości do ojczyzny i szanowało symbole i barwy narodowe?

Przeczytaj: Święto Niepodległości to okazja do rozmów z dziećmi o patriotyzmie. Jak i kiedy poruszyć ten temat, radzi psycholog Dominika Słowikowska

Z garścią bardzo praktycznych rad przychodzi kadra pedagogiczna Publicznego Przedszkola nr 4 w Rzeszowie, która podpowiada rodzicom:

• Dawaj przykład - wywieś flagę, zabierz dziecko na wybory. Dzieci są chłonne jak gąbka, najlepiej uczą się poprzez obserwacje i naśladowanie. Wasza patriotyczna postawa, wyrażająca się poprzez uczestnictwo w wyborach czy też wywieszanie flagi, będzie dla nich najlepszym przykładem jak w praktyce wyrażać swój patriotyzm. Takim działaniom zawsze towarzyszyć powinna rozmowa, która wyjaśni wasze postępowanie i będzie zaczątkiem do realizowania kolejnych punktów z naszych podpowiedzi.
• Poznawajcie wspólnie język ojczysty - wiersze, piosenki, legendy. Każdy z nas zna wiersz „Katechizm Polskiego dziecka” Władysława Bełzy, czyli: „Kto ty jesteś? Polak mały?...”. Już dwuletnie dziecko, jest w stanie zapamiętać ten tekst, zwłaszcza gdy będziemy się nim „bawić” w formie pytań i odpowiedzi.
• Poznawajcie symbole narodowe - flaga, godło, hymn. Biało-czerwona flaga czy wizerunek Orła Białego, to doskonałe wyjście do zabaw twórczych. Bo przecież flagą mogą być nasze dłonie, pomalowane na biało i czerwono i odciśnięte na kartce. Opowiedz dziecku historię powstania pra, pra flagi. Orzeł Biały może być wycinany i przyklejany na flagę. Może fruwać po kartkach książek z legendami albo po mapie Polski. A „Mazurka Dąbrowskiego” warto uczyć od małego, najlepiej podczas świąt lub rozgrywek reprezentacji Polski.
• Zabieraj dzieci na wydarzenia sportowe. Gdzie najlepiej poczuć wspólnotę z innymi ludźmi i własną Ojczyzną? Zdecydowanie podczas rozgrywek sportowych, kiedy gra reprezentacja narodowa. Atmosfera stadionu czy hali sportowej to niesamowite przeżycie, a odśpiewany wspólnie hymn, a'capella lub z orkiestrą, to doznanie, którego nie da się z niczym porównać. Przy okazji meczów, warto też zwrócić uwagę na eksponowane symbole narodowe w ubiorze czy też malowane na twarzy. A wspólne kibicowanie wyzwala masę pozytywnych emocji!
• Uczestniczcie w świętach narodowych. Nie tylko w marszach czy wiecach na Święto Niepodległości, ale celebrujcie także inne święta. Zaopatrzcie się koniecznie we flagi, chorągiewki, kwiaty – symbole, które będą manifestowały waszą przynależność do Ojczyzny.
• Wizytujcie miejsca symboliczne - miejsca pamięci, pomniki, cmentarze, muzea. Wspólne spacery i długie rozmowy w ich trakcie mogą być ciekawą lekcją historii i patriotyzmu. Wizyta w patriotycznych miejscach na pewno pozostanie na długo w świadomości dziecka i kto wie, czy nie będzie to jedno z pierwszych jego wspomnień, dotyczących poczucia tożsamości ze swoją Ojczyzną. Kolejną propozycją jest odwiedzanie muzeów, najlepiej z przewodnikiem, który umie zaciekawić dzieci. Wiedza przekazywana przez obcą osobę wraz z możliwością eksplorowania ciekawych wnętrz czy eksponatów, zdecydowanie lepiej zapada w pamięci niż suche fakty.
• Zwiedzajcie Polskę. Nie tylko poprzez wycieczki krajoznawcze, ale również dzięki wędrówkom "palcem po mapie". Jeśli nie posiadacie atlasu lub mapy samochodowej, wiele ciekawych propozycji do wydrukowania znajdziecie w Internecie. Świetnym przykładem gry, która rozwija geograficznie, jest gra w "Państwa, miasta". Można ją zawęzić tylko do granic Polski i korzystać z podpowiedzi zerkając na mapę.
• Patriotyzm oznacza przynależność do grupy. A każdy z nas chce przynależeć do jakiejś grupy. Rodzina, naród to te jedne z ważniejszych.