Ceny mieszkań, czerwiec 2021. Czy coś zatrzyma szalone podwyżki? Bańka mieszkaniowa rośnie w wielu krajach

Jeśli chodzi o ceny mieszkań, czerwiec 2021 r. nie zaskoczył: był to kolejny miesiąc podwyżek. Według raportu Expandera i Rentier.io w 11 miastach odnotowano najwyższe stawki w historii. Eksperci przestrzegają, że może to być symptom groźnego przegrzania na rynku nieruchomości – tym bardziej, że ryzyko bańki mieszkaniowej rośnie obecnie m.in. w Stanach Zjednoczonych, Szwecji i Wielkiej Brytanii.

Eksperci Expandera i Rentier.io przyjrzeli się cenom mieszkań w internetowych ogłoszeniach. Okazało się, że w maju 2021 r. lokale mieszkalne były średnio o 9 proc. droższe niż w maju 2020 r. Najwyższe ceny w historii odnotowano w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdyni, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Poznaniu, Radomiu, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu. Uwagę zwraca zwłaszcza Kraków, gdzie mediana cen po raz pierwszy przekroczyła 10 tys. zł/m kw, a także Gdynia, gdzie mieszkania kosztują już prawie 9 tys. zł/m kw.

Szalone ceny nie powstrzymują jednak kupujących. Jak podaje „Rzeczpospolita”, ruch na rynku jest wręcz gorączkowy.

– Klienci kupują praktycznie wszystko, nawet mieszkania w kiepskich lokalizacjach i w złym stanie – mówi „Rz” Tomasz Błeszyński, doradca na rynku nieruchomości. – (…) Łudzą się, że dzięki dalszym podwyżkom zyskają dobry przychód z inwestycji.

Według tok.fm inwestorzy kupują dziś ok. 40 proc. mieszkań w dużych miastach. Z kolei deweloperzy oceniają, że w zależności od osiedla ok. 25–50 proc. lokali kupowanych jest z myślą o zarabianiu na wynajmie.

Błeszyński przestrzega jednak, że mamy do czynienia z błędnym kołem. Klienci masowo kupują drogie mieszkania, bojąc się dalszych podwyżek – a to sprawia, że w odpowiedzi na wysoki popyt deweloperzy jeszcze podnoszą ceny. Co wówczas robią klienci? Kupują, bojąc się dalszych podwyżek.

Zobacz: Budowa domu, czerwiec 2021. Ile kosztuje postawienie domu jednorodzinnego?

Według raportu Expandera i Rentier.io osoby rozważające zakup mieszkania mają dziś całkiem duży wybór – ogłoszeń w internecie jest więcej niż choćby w grudniu czy styczniu. Zarazem jednak w maju 2021 r. drastycznie spadła liczba dodawanych nowych ofert. Jeśli ten trend się utrzyma, pula dostępnych lokali zacznie się kurczyć.

A takie ryzyko istnieje, bo – jak alarmuje serwis GetHome.pl – deweloperzy nie nadążają z budową nowych mieszkań. W 8 analizowanych największych miastach w maju oddano do użytku o 58 proc. lokali mniej niż w kwietniu. Zagrożone są zwłaszcza Katowice, gdzie deweloperzy nie wprowadzili na rynek żadnego nowego mieszkania, a także Warszawa i Wrocław, gdzie spadła liczba uzyskiwanych pozwoleń na budowę.

– Kluczowa dla stabilności rynku mieszkaniowego jest równowaga pomiędzy popytem a podażą. (…) Niestety, wiele wskazuje na to, że właśnie runęła. W Warszawie powinien już głośno zabrzmieć sygnał SOS – przestrzega ekspert gethome.pl, Marek Wielgo.

Warto wspomnieć, że cenowe szaleństwo na rynku nieruchomości trwa nie tylko w Polsce. Jak podają eksperci Bloomberg Economics, w wielu krajach dostępność mieszkań jest już gorsza niż przed kryzysem z 2008 r. Oznacza to, że ceny nieruchomości coraz bardziej rozjeżdżają się z zarobkami. Ryzyko bańki największe jest obecnie w:

• Szwecji,
• Kanadzie,
• Nowej Zelandii.

Wśród zagrożonych krajów wymieniono także Stany Zjednoczone i Wielką Brytanię, niepokoi również sytuacja w Rosji i Turcji. A trzeba pamiętać, że w epoce globalizacji krach na rynku w jednym państwie może błyskawicznie rozlać się na inne państwa, jak w 2008 r.

Czy pęknięcie bańki grozi również Polsce? Eksperci nie są zgodni. Z jednej strony wielu uspokaja, że póki co ceny mieszkań rosną w rozsądnym tempie i z uzasadnionych powodów, m.in. rosnących cen stali i innych materiałów budowlanych. Z drugiej strony pojawiają się też jednak głosy ostrzegające, że sytuacja zaczyna przypominać tę sprzed kryzysu w 2008 roku.

Jak w ostatnich tygodniach donosiły media, pojawiło się kilka niepokojących zjawisk, które mogą świadczyć o przegrzaniu rynku mieszkaniowego w Polsce:

• według money.pl zaczęły się zdarzać przypadki zrywania umów rezerwacyjnych przez deweloperów – po to, by sprzedać już zarezerwowane mieszkanie komuś innemu za wyższą cenę;
• według tok.fm w Krakowie i Warszawie pojawiły się grupy spekulantów, kupujących pakiety dopiero co budowanych mieszkań tylko po to, by odsprzedać je z zyskiem, gdy ceny wzrosną;
• według gethome.pl w niektórych miastach, jak Katowice i Gdańsk, w ciągu ostatnich kilku lat znacząco pogorszyła się dostępność mieszkań (w Gdańsku średnia cena lokalu wzrosła o 73 proc., a przeciętne zarobki tylko o 29 proc.).

Oczywiście rynek nieruchomości wygląda dziś zupełnie inaczej niż w 2008 r., a z ówczesnego kryzysu banki i rządzący wyciągnęli wnioski. Nawet jeśli rynek jest przegrzany, niekoniecznie musi dojść do powtórki tamtych dramatycznych wydarzeń. Warto jednak uważnie obserwować sytuację i nie podejmować pochopnych decyzji o zakupie mieszkania.

– Pamiętaj! Zmienne oprocentowanie może znacząco wpłynąć na wysokość raty – przypomina na swojej stronie Komisja Nadzoru Finansowego. – Zapoznaj się dokładnie ze wszystkimi warunkami umowy i zrób symulację raty kredytu przy różnych wysokościach oprocentowania. Upewnij się, że nawet przy wyższych stopach procentowych będziesz w stanie spłacać kredyt.