Spis treści
Rada rodziców w szkole. Rola i kompetencje
Rada rodziców lub komitet rodzicielski to powołany w trybie wyborów zespół rodziców, który wspiera radę pedagogiczną i działalność statutową szkoły. Skład rady jest wybierany każdego roku. Organ jest objęty przepisami Ustawy Prawo oświatowe, dokładnie art. 83 i 84 tej ustawy.
Rodzice wraz z uczniami i nauczycielami tworzą środowisko szkolne, działające na rzecz stałego budowania i doskonalenia warunków kształcenia i wychowania. Dla każdego z wymienionych wyżej podmiotów ustawodawca przewidział możliwości zrzeszania się i wypowiadania w sprawach szkoły. Jednym z tych podmiotów jest rada rodziców, której status wpisuje w strukturę organów szkoły - czytamy na stronie MEiN
O kompetencjach Rady rodziców mówi ustawa Prawo oświatowe, ale też Karta nauczyciela. Wedle przepisów do obowiązków komitetu rodzicielskiego należy m.in.:
- uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły lub placówki,
- opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania szkoły lub placówki,
- opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły,
- wspieranie działalności statutowej szkoły,
- wnioskowanie o ocenę pracy nauczyciela oraz zaopiniowania oceny,
- wypowiadanie się w sprawie wprowadzenia szczególnego nadzoru nad pomieszczeniami szkoły,
- wskazanie własnego przedstawiciela (rady rodziców) do komisji konkursowej na stanowisko dyrektora szkoły.
Rada rodziców może mieć więc duży wpływ na funkcjonowanie placówki. Organizowanie festynów, zbiórek, konkursów i pozyskiwanie środków na polepszenie warunków nauki i rozwoju dla dzieci np. szukanie sponsorów wydarzeń czy nadprogramowego uzupełniania szkoły w edukacyjne sprzęty, to na co dzień również zajęcia powołanego komitetu rodzicielskiego.
Komitet rodzicielski może przeprowadzać ankietę wśród rodziców i uczniów o ich potrzebach, na tej podstawie wnioskować do dyrekcji np. o dodatkowe wsparcie w formie warsztatów dla uczniów, czy także dla rodziców. Środki finansowe, którymi dysponuje Rada rodziców pokrywają np. ponadprogramowe projekty, jak szkolny ogródek, pokój wyciszeń i inne.
Wybory do Rady rodziców
Ponieważ Rada rodziców (potocznie i zamiennie: komitet rodzicielski) reprezentuje rodziców wszystkich uczniów w szkole. Z tego powodu wybory do Rady muszą odbywać się każdego roku, ponieważ uczniowie przychodzą i odchodzą z placówek. Szczegółowy tryb przeprowadzania wyborów określa sama rada rodziców — w regulaminie swojej działalności.
Co ważne, wybory muszą odbywać się na pierwszym zebraniu w danym roku szkolnym, aby zachować płynność w funkcjonowaniu tego organu. Z reguły, w składzie Rady pozostają stali członkowie na co najmniej kilka kadencji. Jeżeli ich działania spełniają oczekiwania innych rodziców, a oni sami chcą kontynuować swoją dotychczasową funkcję to głosowanie jest formalnością.
Zdarza się jednak, że dany rodzic wkrótce opuszcza społeczność, ponieważ jego dziecko np. w danym roku kończy dany eta edukacji i opuszcza szkolne mury. Czasami, nawet najbardziej zaradni i aktywni członkowie komitetu rezygnują ze swojej funkcji ze względu na sytuację rodzinną, czy obowiązki zawodowe lub stan zdrowia.
Wówczas konieczne jest wybranie nowej osoby na dane stanowisko w Radzie. I tu często zaczynają się schody. Mało jest rodziców chętnych, dlatego warto już wcześniej np. wysyłać maile do rodziców z prośbą o przemyślenie swojej kandydatury i wyjaśnienie, na czym polegają działania Rady rodziców.
Im większa świadomość rodziców na temat zakresu działalności Rady, tego ile faktycznie pomaga taki organ dzieciom i danej szkole, a także jak wygląda aktywność poszczególnych członków na co dzień np. protokolanta, skarbnika, przewodniczącego, tym mniej obaw związanych z tą funkcją i chęci wsparcia placówki, w której uczą się dzieci.
Jak zachęcić rodziców do członkostwa w Radzie rodziców?
Ważne jest odczarowanie roli rady dla rodziców. Od czasu do czasu wysłanie w ciągu roku szkolnego wiadomości przez e-dziennik i udanym projekcie zrealizowanym dzięki komitetowi rodzicielskiemu. Można też regularnie informować o działaniach na mediach społecznościowych szkoły, w tym prosić rodziców o opinie i pomoc w rozwiązaniu jakiegoś problemu.
Problemem z zaangażowaniem rodziców w działalność może być brak wiedzy i negatywne wyobrażenia np. o skali odpowiedzialności członków Rady lub też, brak przekonania co do faktycznej wartości, jaką może wnieść działalność Rady rodziców w życie uczniów.
Składki na komitet rodzicielski rodziców – czy są obowiązkowe?
Rada może pobierać składki od rodziców, ale nie są one obowiązkowe. W szkołach na początku roku wychowawca podaje rodzicom kwotę jednorocznej, jednorazowej składki na radę rodziców i może zachęcać do przekazania dobrowolnej wpłaty, podkreślając cele, na jakie przeznaczane są pieniądze.
Składka ustalana jest przez Radę rodziców, a jej wysokość jest inna w zależności od szkoły. Zazwyczaj oscyluje w widełkach około 50-250 zł za rok od ucznia. W przypadku, gdy w placówce uczy się rodzeństwo, rodziców obejmuje zniżka np.:
- 50 zł/uczeń,
- 40 zł/uczeń, jeśli w szkole uczy się dwoje dzieci z rodziny,
- 30 zł/uczeń, jeśli do szkoły chodzi 3 plus więcej dzieci,
A równie często Rad decyduje, że w przypadku większej liczby dzieci z rodziny, rodzice są zachęcani do wpłaty tylko za jedno dziecko.
Rada nie może jednak w żadnym przypadku ustalać jakichkolwiek obligatoryjnych opłat, ani dla rodziców, ani innych osób (podmiotów) działających wokół szkoły. Może natomiast podejmować wszelkie działania zachęcające do wpłat. Niebagatelne znaczenie w takiej sytuacji ma wskazanie celu i argumentowanie zasadności jego realizacji - wyjaśnia MEiN
Rada rodziców może gromadzić środki finansowe poprzez:
- dobrowolne składki,
- inne źródła - np. kiermasze szkolne.
