
Na jakich płaszczyznach opierała się współpraca niemiecko-sowiecka?
Portal i.pl w rozmowie z dr hab. Janem Szumskim zapytał o to, na jakich płaszczyznach opierała się współpraca niemiecko-sowiecka podczas II wojny światowej. Jak wskazał historyk z Instytutu Pamięci Narodowej w wielu wątkach bardzo mocno pomijany jest aspekt współpracy gospodarczej, która jego zdaniem była kluczowa w relacjach niemiecko-sowieckich w okresie poprzedzającym wybuch wojny niemiecko-sowieckiej, tj. 1939-1941. Jak wskazał, za przekazywanie Niemcom surowców tj. ropa, Sowieci otrzymywali bardzo potrzebny im sprzęt i technologie wojskowe.
- Wiemy o podpisaniu 23 sierpnia porozumienia sowiecko-niemieckiego. Wydaje mi się, że ta strona polityczna przesłoniła rokowania i porozumienia dotyczące współpracy gospodarczej, której warunki podyktował Stalin. Była to umowa handlowo kredytowa polegająca na dostarczeniu Niemcom przez Sowietów surowców w zamian za broń, urządzenia techniczne i technologie wojskowe. Sowieci uzyskiwali kredyty gwarantowane przez rząd niemiecki i finansowane przez niemieckie banki, dostawy nowoczesnego sprzętu, niemieckich technologii i urządzeń, które pozwoliły w krótkim czasie rozbudować i modernizować sowiecki przemysł ciężki i zbrojeniowy - powiedział w rozmowie z portalem i.pl dr hab. Jan Szumski.
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl!
Dlaczego Rosjanie wkroczyli do Polski 17 września?
Portal i.pl zapytał również o to, dlaczego to właśnie data 17 września była datą przystąpienia Sowietów do wojny i agresji na Polskę. Jak wskazał historyk z Instytutu Pamięci Narodowej wpływ na to miało wiele czynników, a Rosjanie badali zachowania państw zachodnich na agresję ze strony niemieckiej.
- Jeżeli chodzi już bezpośrednio o datę 17 września, to porozumienia, które zostały zawarte jeszcze w sierpniu 1939 roku, w żaden sposób nie określały terminu przystąpienia Sowietów do wojny. Warto tutaj byłoby przypomnieć chronologię wydarzeń. Jeśli chodzi o stronę sowiecką przygotowania do wyzwolenia "przyrodnich braci", a więc Ukraińców i Białorusinów, były bezpośrednim powodem agresji sowieckiej na Polskę podawanym przez Moskwę. Te przygotowania rozpoczęto wraz z agresją Niemiec na Polskę i prowadzono równolegle w kilku obszarach.
Co utrzymało Sowietów w decyzji o agresji?
Historyk zwrócił również uwagę na to, że Polska nie uzyskała pomocy od zachodnich sojuszników, co również mogło utrzymać w przekonaniu Sowietów w decyzji o agresji.
- Warto również zaznaczyć, że sojusznicy Polski wypowiedzieli III Rzeszy wojnę 3 września, ale w zasadzie był to akt o znaczeniu bardziej symbolicznym, ponieważ władze Rzeczypospolitej nie doczekały się żadnego wsparcia militarnego. 12 września we francuskim miasteczku Abbeville odbyło się spotkanie premierów Francji i Wielkiej Brytanii - Eduarda Daladiera i Neville’a Chamberlaina, którego celem było ustalenie dalszej strategii, dalszych i wspólnych planów w obliczu agresji Niemiec na Polskę. Efektem tego spotkania było podjęcie przez zachodnich sojuszników Polski decyzji o niepodejmowaniu żadnych działań ofensywnych na lądzie, w powietrzu czy na morzu, co w praktyce oznaczało niewywiązanie się z umów sojuszniczych wobec Polski - dodał dr hab. Jan Szumski.
ted