Powtarzał klasę, miał jeden znaczący kompleks, a wszyscy doskonale znają jego „Lokomotywę”. Dziś 70. rocznica śmierci Juliana Tuwima

Julian Tuwim to jeden z najbardziej znanych polskich twórców dla dzieci. Jego wiersze wciąż są wydawane i czytane na dobranoc w wielu polskich domach. Zacznijmy jednak od początku. Tuwim urodził się 13 września 1894 roku w Łodzi. Zmarł 27 grudnia 1953 roku w Zakopanem.

To polski poeta żydowskiego pochodzenia, pisarz, autor wodewili, skeczy, librett operetkowych i tekstów piosenek. Był jednym z najpopularniejszych poetów dwudziestolecia międzywojennego. Tworzył również kabaret literacki „Pod Picadorem” oraz grupę poetycką „Skamander”. Tłumaczył poezję rosyjską, francuską, niemiecką oraz łacińską. W roku 1919 Tuwim wydał swój pierwszy tomik wierszy, zatytułowany „Czyhanie na Boga”. W późniejszych latach wydał ich jeszcze bardzo dużo, jednym z najbardziej znanych są „Kwiaty polskie”. Co ciekawe, jego twórczość była pozytywnie odbierana przez czytelników.

Ewa Drozdowska, kuzynka poety wspominała, skąd wziął się kompleks związany ze znamieniem, które Tuwim miał na policzku:

„Jezus, Maria, jaką ten chłopak ma plamę na twarzy!” Julek stanął jak wryty, spojrzał na mnie strasznie smutnymi, zrozpaczonymi oczyma, szukając pocieszenia - pisała. Potem zauważyła, że odtąd już zawsze starał się ukrywać skazę, zasłaniając policzek. Głowę podpierał tylko z lewej strony. Nawet jeżdżąc samochodem, starał się siadać tak, by nie było widać myszki na policzku - przywołuje historię Mariusz Urbanek.

Słowa przypadkowo spotkanych w Ogrodzie Saskim kobiet wpłynęły na całe dalsze życie Tuwima. Być może pozostawały nie bez znaczenia wobec choroby, która później rozwinęła się u Tuwima - lękiem przed otwartą przestrzenią, który uniemożliwiał mu normalne funkcjonowanie w dorosłym życiu.

Tuwim kochał różnego rodzaju kolekcje. Jako dziecko zbierał znaczki i motyle, jednak to było za mało. Szybko rozpoczął hodowlę chrząszczy, jaszczurek i zaskrońców.

Sprawy się skomplikowały, gdy postanowił przenieść hodowlę do domu, a wąż okazał się samicą i po mieszkaniu zaczęły uwijać się nie tylko zielone jaszczurki, ale spod łóżek wypełzły węże - czytamy wspomnienia siostry Tuwima.

Jednym z jego ostatnich pomysłów było stworzenie kolekcji elementarzy dla dzieci „z całego świata, we wszystkich językach, wszystkich narzeczach”. W oparciu o nie chciał wydać „Podróż lingwistyczną dookoła świata”, ale nie zdążył tego zrobić. Język był jedną z jego pasji, która nigdy nie przeminęła. Po drodze interesował się chemią, czy mechaniką, wszystko jednak na krótko. Prawdziwie interesująca była dla niego lingwistyka. Ułożył listę liczebników od jednego do dziesięciu w blisko dwustu językach. Poza tym chętnie odkrywał brzmienie słów w najbardziej egzotycznych językach świata. Stąd też znajomość języka esperanto.

Śmierci Tuwima towarzyszyła anegdota. W kieszeni garnituru poety znaleziono serwetkę z którejś z zakopiańskich knajp z nagryzmolonym zdaniem: „ze względów oszczędnościowych polecam zgasić światłość wiekuistą, która mi może będzie świecić”. [...] Tak pożegnał się ze światem poeta liczony między największych. Dowcipem, paradoksem, ironią. Ale była w tym zdaniu także pewność, że jest kimś niezwykłym wartym przejścia do historii... skromność poety, który doskonale wiedział, że istnieje wystarczająco wiele powodów, by nie musiał być skromnym - tak o Tuwimie pisał Mariusz Urbanek w książce „Tuwim. Wylękniony bluźnierca”.

Widać więc, że choć zdawał sobie sprawę ze swojego kunsztu i doskonałości tworzonej poezji, pozostał skromnym człowiekiem.

Poniżej zebraliśmy niektóre, naszym zdaniem ciekawe, fakty na temat poety:

• Pochodził ze zasymilowanej rodziny żydowskiej.
• Jest autorem znanej piosenki „Miłość ci wszystko wybaczy”.
• W Łodzi na ulicy Piotrkowskiej znajduje się ławeczka z rzeźbą przedstawiającą poetę.
• Przodkowie Tuwima nosili nazwisko „Towim”, które w języku hebrajskim oznacza „dobry”.
• Bardzo dobrze znał uniwersalny język esperanto.
• Szóstą klasę powtarzał ze względu na trudności w nauce matematyki. Ten rok jednak był bardzo owocny, bo już po ukończeniu szóstej klasy Julian otrzymał list pochwalny za dobre wyniki w nauce.
• W siódmej klasie udzielał korepetycji, a za pierwsze zarobione w ten sposób pieniądze kupił... choinkę.
• Tłumaczył wiele dzieł pisarzy uznanych na całym świecie. Szczególnie istotne jest rewelacyjne tłumaczenie poematu „Jeździec miedziany”.
• 2013 rok był ogłoszony rokiem Juliana Tuwima.
• W czasie II wojny światowej ze względu na żydowskie pochodzenie, był zmuszony do ucieczki z kraju. Wrócił do niego wraz z rodziną w 1946 roku.
• Leopold Staff był ideałem Tuwima, artysta traktował go jako niedościgniony wzór.
• Cierpiał na agorafobię, depresję i nerwicę.
• Poślubił Stefanię Marchew, która była jego wielką miłością, którą pozostała aż do śmierci. Wspólnie zaadoptowali córkę.