Wakacje w Grecji w cieniu katastrofy. Naukowcy nie mają wątpliwości: aż dwa wulkany zagrażają wyspie Santorini!

Cały świat naukowy martwi się rosnącą aktywnością podziemnego wulkanu, rozciągającego się pod tzw. Polami Flegrejskimi nieopodal Neapolu. Władze Włoch, a nawet polskie MSZ, opublikowały komunikaty ostrzegawcze na wypadek erupcji, ale wiele wskazuje na to, że jeśli rzeczywiście dojdzie do wybuchu, żadne ostrzeżenia nie pomogą. Pod Polami Flegrejskimi gotuje się tak wiele magmy, że ewentualna erupcja będzie miała rozmiary kataklizmu.

Niestety, Włochy to niejedyne miejsce, gdzie plany wakacyjne może pokrzyżować turystom erupcja wulkanu. Okazuje się, że niezwykle popularna, piękna wyspa Santorini w Grecji, też znajduje się w poważnym niebezpieczeństwie, i to nie ze strony jednego, lecz dwóch wulkanów. Do tej pory nie budziły one wielkich obaw, ale wyniki najnowszych badań zmieniły wszystko.

Co odkryli naukowcy? Sprawdź, co zagraża wyspie Santorini, zanim zaplanujesz wakacje w Grecji.

Pierwszym wulkanem, który grozi Santorini, jest Kolumbo, leżący mniej więcej 8 km na północny-wschód od wyspy. Nie widać go z brzegów, bo znajduje się pod wodą, na głębokości ok. 500 m. Kolumbo to największy z aż 20 wulkanów, które drzemią wokół Santorini. Średnica jego krateru wynosi ok. 1,5 km.

Wulkan Kolumbo na mapie:

Jak groźny jest wulkan Kolumbo? Jego ostatnia erupcja miała miejsce w 1650 r. Popioły wyrzucone w powietrze dotarły wtedy aż do wybrzeży Turcji, a w wyniku katastrofy zginęło ok. 70 osób. Z Kolumbo nie ma więc żartów, a w 2024 r. wulkan zrobił się jeszcze groźniejszy. Dlaczego?

To przez wyniki badań, przeprowadzonych przez zespół naukowców pod kierunkiem Polaka, Kajetana Chrapkiewicza z Imperial College w Londynie. W artykule opublikowanym na łamacz czasopisma „Geochemistry, Geophysics, Geosystems” zespół Chrapkiewicza dowodzi, że pod wulkanem Kolumbo znajduje się nieznana dotąd komora magmowa. Powoli napełnia się ona magmą, a kiedy będzie jej dość, wulkan Kolumbo znowu wybuchnie, co będzie oznaczało katastrofę dla całego wschodniego basenu Morza Śródziemnego.

Ile czasu mamy do katastrofy? Nie jest tak źle – z obliczeń naukowców wynika, że czas potrzebny na napełnienie komory magmowej pod wulkanem do poziomu, jaki miał miejsce w czasie erupcji z 1650 r., wynosi obecnie ok. 150 lat.

Niestety, jak dowodzą wyniki kolejnego badania, wulkany mogą wybuchać częściej niż zdawało się badaczom. Dowiedziono tego na przykładzie drugiego z wulkanów, grożących wyspie Santorini. Znajduje się on tuż pod bokiem turystów.

Zobacz krótki dokument o odkryciu komory magmowej pod wulkanem Kolumbo:

Wyspa Santorini ma nietypowy kształt. Przypomina rzucony na morze rogalik, a sąsiednie wysepki tworzą z nią coś w rodzaju przerywanego okręgu. Pośrodku tego koła leży wyspa Nea Kameni, sama w sobie dziwnie okrągła.

Nic tu nie jest przypadkowe. Współczesna wyspa Santorini i otaczające ją spłachetki lądu to tak naprawdę pozostałość gigantycznej erupcji wulkanicznej, która miała miejsce ok. 1600 r. p.n.e. Większa część wyspy zapadła się wtedy do morza, pył wulkaniczny opadł na Kretę, doprowadzając do upadku tamtejszej unikalnej cywilizacji minojskiej, a tsunami powstałe w wyniku podwodnych wstrząsów doprowadziło do poważnych zniszczeń w całej wschodniej części Śródziemnomorza. Np. źródła egipskie podają, że w jednym feralnym roku wody Nilu cofnęły się i przez pewien czas rzeka płynęła w przeciwną stronę!

Dzisiejsza Santorini to w istocie krawędź gigantycznego krateru (tzw. kaldery), który powstał w czasie tamtej katastrofy. Sama wysepka Nea Kameni powstała w czasie mniejszej erupcji w XVI w. i leży pośrodku tego pierwotnego krateru. To dziś aktywny wulkan, który wybuchł ostatnio, na szczęście słabo, w 1950 r.

Właśnie region Kameni ostatnio zaskoczył i wystraszył naukowców. Dotąd uważano, że po 1600 r. p.n.e. wulkan na Santorini nie miał katastrofalnych w skutkach erupcji. Najnowsze badania warstw pumeksu z 2024 r. dowodzą jednak, że kolejna bardzo silna eksplozja miała miejsce w 726 r. n.e., właśnie w regionie Kameni, pośrodku krateru Santorini. Popioły opadły wtedy na Macedonię i tureckie wybrzeże.

Góra Kameni na mapie Santorini:

Jonas Preine w artykule opublikowanym na łamach „Nature Geoscience” wyjaśnia, że wyniki najnowszych badań zmieniają sposób, w jaki naukowcy myślą o przewidywaniu erupcji wulkanów. Wcześniej uważano, że po dużej erupcji wulkanu, takie jak ten na Santorini, nie przejawiają dużej aktywności przez bardzo długi czas. Teraz okazuje się, że Santorini jest zdolna do potężnych erupcji z dużo większą częstotliwością.

Kiedy znowu wybuchnie wulkan na Santorini? Kiedy można spodziewać się erupcji Kolumbo nieopodal wyspy? Nikt nie wie tego na pewno, ale najnowsze odkrycia wskazują, że katastrof związanych z aktywnością wulkaniczną w rejonie Morza Śródziemnego powinniśmy spodziewać się raczej częściej niż rzadziej i raczej wcześniej niż później.

Poniżej możesz obejrzeć krótki film dokumentalny o niebezpieczeństwie związanym z wulkanem drzemiącym pod Santorini:

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Stronę Podróży codziennie. Obserwuj Stronę Podróży!

Źródła: „Geochemistry, Geophysics, Geosystems”, „Nature Geoscience”

Czytaj też: Trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów, huragany: gdzie występują? Na co muszą uważać turyści w Turcji, Egipcie, na Bali i w innych krajach?