Zapadł wyrok w sprawie wystawy głównej Muzeum II Wojny Światowej. Decyzja sądu jest korzystna dla placówki. Sąd oddalił 26 z 28 żądań

Powodami w sprawie był były dyrektor instytucji - prof. Paweł Machcewicz - oraz trzech jego ówczesnych zastępców - dr. Janusz Marszalec, dr. hab. Piotr Majewski oraz prof. Rafał Wnuk. To także zespół twórców głównej wystawy z 2017 roku, o którą toczył się spór. Rozprawa toczyła się przeciwko Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku o ochronę praw autorskich i dóbr osobistych.

15 października 2020 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku wydał w tej sprawie wyrok, który nie zadowolił żadnej ze stron. Zdaniem sądu doszło do naruszeń w obu aspektach, ale nakazano jedynie zmienić jeden z elementów, czyli usunąć film "Niezwyciężeni". Sąd oddalił 26 z 28 żądań byłych dyrektorów muzeum, a w tym 16 z 17 ws. wprowadzonych zmian i uzupełnień na wystawie głównej. W związku z tym obie strony wniosły apelację.

Proces apelacyjny w tej sprawie trwał natomiast od września 2022 roku. W lutym br. Sąd Apelacyjny w Warszawie przeprowadził oględziny wystawy stałej w Muzeum II Wojny Światowej. Wcześniej kilkukrotnie odraczano ogłoszenie prawomocnego wyroku. Do tego doszło jednak w poniedziałek, 17 kwietnia 2023 roku.

Sąd Apelacyjny stwierdził, że nie jest dopuszczalna sytuacja, kiedy widnieje tablica wskazująca autorów, natomiast treść utworu jest inna, niż twórcy wskazywali, będąc jednocześnie przekonanym o jedności i wspólności dzieła. W związku z tym została naruszona reputacja powodów i twórczość naukowa. W tym zakresie Sąd przyznał więc rację byłej dyrekcji M II Wojny Światowej.

Powodowie - prof. Paweł Machcewicz, dr. Janusz Marszalec, dr. hab. Piotr Majewski oraz prof. Rafał Wnuk - są jednak stroną przegrywającą, jeśli chodzi o decyzję ws. naruszenia autorskich praw osobistych. Koszty zostały więc wzajemnie zniesione - to jedyna modyfikacja Sądu Apelacyjnego w wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku. W pozostałym zakresie zarzuty apelacyjne powodów oraz pozwanego nie zmieniły rozstrzygnięcia, a wyrok odpowiada prawu. Apelację częściowo oddalono, a częściowo zmieniono rozstrzygnięcie sprawy.

Sprawa nie miała wcześniej precedensu w polskim prawie. Twórcy muzeum i byli dyrektorzy podkreślali, że wystawa ma charakter narracyjny i jest inna od pozostałych wystaw poświęconych II wojnie światowej. Podkreślali znaczenie naukowe i artystyczne, a prace nad stworzeniem tej ekspozycji trwały kilka lat. Zmiany zostały wprowadzone wraz z przyjściem w 2017 roku nowego dyrektora Muzeum II Wojny Światowej - dr Karola Nawrockiego.