Zbrodnia UPA w Bieszczadach odkrywana po latach. Milczały o niej przewodniki

Ewa Gorczyca
Za pomocą georadaru Akademii Górniczo-Hutniczej pracownicy IPN szukają szczątków członków rodziny Kazimierza Hankusa, zamordowanych w 1944 r. przez bojówki ukraińskich nacjonalistów. O tej historii pamiętała rodzina, ale miejsce pochówku jest wciąż nieznane.
Za pomocą georadaru Akademii Górniczo-Hutniczej pracownicy IPN szukają szczątków członków rodziny Kazimierza Hankusa, zamordowanych w 1944 r. przez bojówki ukraińskich nacjonalistów. O tej historii pamiętała rodzina, ale miejsce pochówku jest wciąż nieznane. RDLP Krosno
Zobacz galerię (2 zdjęcia)
Pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej, na wniosek leśników, badają miejsce po dawnej gajówce Jalina k. Nasicznego w Bieszczadach. Szukają szczątków członków rodziny miejscowego gajowego Kazimierza Hankusa, zamordowanych w 1944 roku przez bojówki ukraińskich nacjonalistów.

Na ślady wojennej tragedii, która rozegrała się w gajówce, można było trafić w książce Władysława Krygowskiego „Góry mojego życia”, w rozdziale „Powrót do Jaliny”. Publikacja ukazała się w 1987 roku.

- Więcej światła dały dopiero relacje opublikowane w „Płaju” w roku 2012 roku - mówi Edward Marszałek z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie. - Okazuje się, że w 1944 roku w obrębie gajówki bojówka UPA zamordowała żonę gajowego Hankusa - Kazimierę - i jego brata - Wojciecha.

Leśniczy wskazał miejsce

Prawdopodobnie ciała zamordowanych pochowano nieopodal zabudowań. Inicjatywę w sprawie poszukiwań śladów tej zbrodni podjęli leśnicy. W miejscu wskazanym przez Antoniego Flaka, leśniczego z Nadleśnictwa Lutowiska, przeprowadzono wstępne rozpoznanie. Po tym rekonesansie do działań przystąpili pracownicy rzeszowskiego oddziału IPN.

Dotarli do rodziny

Ostatnio dzięki pomocy dziennikarza Wojciecha Zatwarnickiego udało się dotrzeć do Marii Faron, wnuczki gajowego Kazimierza Hankusa, która potwierdziła fakty znane z przekazów rodzinnych.

- Hankusowie to przed laty rozbudowana leśna rodzina, której założycielem był leśniczy Franciszek Hankus, od 1903 roku zawiadujący dobrami Serwatowskich w Berehach Górnych i w Nasicznem - opowiada Edward Marszałek. - W służbie leśnej pracowali też jego synowie. Kilku członków tej licznej rodziny poniosło śmierć z rąk ukraińskich nacjonalistów, w tym dwoje właśnie w gajówce Jalinie.

Na początku grudnia pracownicy rzeszowskiego oddziału IPN, w ramach szerszego projektu ujawniania miejsc pochówków ofiar terroru UPA, przeprowadzili systematyczne badania gruntu georadarem. Takim specjalistycznym sprzętem dysponuje Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie.

- Wyniki mogą pomóc ustalić miejsce pochówku ofiar zbrodni, zaś przeszukiwanie dokumentów powinno przyczynić się do ujawnienia związanych z tym szczegółów - mówi Marszałek.

Obecnie teren dawnej gajówki leży w Bieszczadzkim Parku Narodowym; jego pracownicy wspierają poszukiwania.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl

Materiał oryginalny: Zbrodnia UPA w Bieszczadach odkrywana po latach. Milczały o niej przewodniki - Nowiny

Rozpowszechnianie niniejszego artykułu możliwe jest tylko i wyłącznie zgodnie z postanowieniami „Regulaminu korzystania z artykułów prasowych”i po wcześniejszym uiszczeniu należności, zgodnie z cennikiem.

Komentarze 21

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

S
Sabina
Jestem wnuczką Franciszka Hankusa brata zamordowanego Kazimierza. Moja babcia była naocznym świadkiem tego mordu i znam go ze szczegółami z opowiań babci. Tego dnia rodzina Hankusów musiała uciekać z Berech. Ojciec Franicszek matka Waleria i mała 14 letnia Maryśka. Marysi kazali sie ubrać po ukraińsku dla bezpieczeńswa. Ruszyli w kierunku Nasiecznej gdyż tam mieszkał Kazimierz Hankus wraz z żoną brat Franciszka. Niestety banderowcy byli wszędzie. Rodzina więc musiała się skryć w lasach za wzgórzem. Babcie wysłali do domu wujostwa aby zobaczyła co tam się dzieje. Po drodze spotkała banderowców. W szeregach banderowców był jej dobry kolega. Babcia ubrana po ukraińsku została wzięta za ukrainkę. Kolega jej nie wydał potwierdził tylo że ją zna. Banderowcy kazali babci iść z sobą żeby zobaczyła jak morduje się polaczków. Dotarli do domu ciotki. Kazimierz Hankus był chory. coś miał z nogami i nie mógł swobodnie chodzić. Ciotka schowała się za piecem. Banderowcy tego dnia, może z powodu braku czasu może z innych nie byli aż tak bardzo okrutni. Kazimierza zabili od razu. Ciotkę wyciągneli zaa pieca i w końcu tez zabili. Po wymordowaniu wszystkich ciała zaciągneli nad strumyk. Dokłane miejsce zna moja ciocia. Babcia pytana jak się czuła mówiła że całkowicie ją sparaliżowało. Nie mogła mówić, iść, krzyczeć nawet płakać. Banerowcy byli wszędzie. Nie mogła wrócić do rodziców schowanych w lasach. Ci słysząc strzały z gajówki i nie doczekawszy się córki byli przekonani że ona też zginęła. Ruszyli więc przed siebie gubiąc się na wzajem w bieszczadzkich lasach. Rodzina odnalazła się dopiero po wojnie. Chłopak który nie wydał wtedy babci został kilka dni później zdemaskowany. Dowiedziano się, że ukrył iż babcia jest polką. Za karę musiał bestialsko zamorodować rodzinę polską w kolejnej wsi. Babcia włócząc się bez celu wstąpiła do partyzantki i w bieszczadzkich lasach razem z chłopcami z partyzantki dotrwała do końca wojny. Do bieszczad wróciłą z wielkim strachem dopiero jako dorosła kobieta z dorosłymi córkami czysto turystycznie. Miała ponad 60 lat i dalej się bała banderowców.
b
beskidnik

Nigdy nie można zapomnieć o zbrodniach upa na Polakach. Powinno się o tym uczyć w szkołach na historii, a nie jakieś pierdoły.

m
mesta
W dniu 15.12.2015 o 19:44, bonbon napisał:

mało wiesz o tamtych czasach; Niemcy wykorzystali antagonizmy i rękamu Ukraińców mordowali Polaków; dawali im broń, mundury i dowodzili oddziałami; a teraz, że Niemcy są pracodawcami to nikt nie chce im tego pamiętać a prorosyjska propaganda działa skutecznie i nagle wszystkim się przypomniało

mało wiesz o tych bandyckim genotypie  swołoczy ukraińskiej to dzikie bestie bez krzty naznaczenia cywilizacją europejską - już podczas rewolt w I Rzeczpospolitej dali sie poznać jako wyjątkowo skundleni człekokształtni apogeum tego dali w rzeźi Humania w XVIII w. dwóch zwyrodnialców zdrajca gonta i żelezniak dowodzili zbydlęconymi tłumami czerni ukraińskiej w mordach Polaków i żydów potem w 1918-1919 w walkach o Lwów i kresy ukraińska swołocz pokazała sie z jak najgorszej strony mordując w okrutny sposób jeńców i ludnośc polską . W II Rzeczpospolitej bandytyzm został w miare okiełzany ale nie obyło sie bez pojedynczych mordów. Wybuch z ogromną siłą we wrześniu 1939 i trwał nie przerwalnie do 1947 roku.

M
Marek
W dniu 15.12.2015 o 20:31, Brzeszczot napisał:

To, że ten artykuł został opublikowany w czasie wizyty naszego Pana Prezydenta na Ukrainie to nie przypadek. Oczywiście należy ujawniać zbrodnie bandytów z UPA, ale dlaczego w trakcie tej wizyty. Na to pytanie odpowiedzcie sobie sami drodzy gimnazjaliści i licealiści. Jeżeli nie umiecie skojarzyć tych prostych faktów, to z całą stanowczością należy poprzeć postulat likwidacji gimnazjów.

Ten artykuł zostal opublikowany wtedy kiedy osoby prowadziły badania, do tych badań trzeba specjalistyczny sprzęt,  wątpie żeby wiedziały że prezydent jest na Ukrainie akurat.

B
Bieszczadnik

Odnosze sie do komentarzy:  Antypolskie wpisy lokuja prawdopodobnie ..powiedzalbym "neobanderowcy" mieszkajacy w Polsce..a jest ich sporo.   A Polska racja stanu wyglada mniej wiecej tak:  Bardzo dobrze, ze mowi sie o tych zbrodniach, bo dopiero tearaz Polska ma powoli odwage o tym mowic. Nalezaloby wszystkie tego typu przypadki naswietlic - wyjasnic. I to nie dlatego , ze my Polacy jestesmy przeciw Ukraincom..bo nie jestesmy. My jestesmy przeciw choremu, zwyrodnialemu i okrutnemu faszystowskiemu nacjonalzmowi  ukrainskiemu ktory byl conajmniej tak samo okrutny wobec Polakow jak niemiecki czy bolszewizm radziecki.  Ziemia Polska powinna wydalic wszystkich neobanderowcow..jak i innych obcych nacjonalistow do swoich krajow z zakazam wjazdu do Polski.  Kazdy polski obywatel obejmujacy urzedy panstwowe..publiczne powinien byc przeswietlony..czy jest narodowosci  polskiej i  propolski a nie antypolski. Nie mowiac o tym ze politycy powinni zdawac test sprawnosci umyslowej przed objeciem odpowiedzalnych stanoiwisk publicznych (podobnie jak przy zdawaniu prawa jazdy) .  Duzo by pisac..powiem jeszcze tak: Polacy nie dajcie sie tu na forach prowokowac aktywnym w sieci proukrainskim czy prorosyjskim forowiczom! bo im zalezy zeby Polska byla slaba...sklocona. ukraincy chcieli by doic Polske ile sie da tak samo jak ruskie czy niemcy. Pozdrawiam.

a
aaa

a co na to naszy "drodzy" "bracia" ukraińcy, żeby czasem nie poczuli się urażeni, że o ich narodnych gjerojach mówimy zbrodniarze...

h
historyk

POtomkowie felka dzierżyńskiego czuwają

a
asdaa
W dniu 15.12.2015 o 19:44, bonbon napisał:

mało wiesz o tamtych czasach; Niemcy wykorzystali antagonizmy i rękamu Ukraińców mordowali Polaków; dawali im broń, mundury i dowodzili oddziałami; a teraz, że Niemcy są pracodawcami to nikt nie chce im tego pamiętać a prorosyjska propaganda działa skutecznie i nagle wszystkim się przypomniało

Nie prawda, moja babka opowiadała jak niemcy pomagali zwyklej ludnosci wiejskiej, gdy ktos chorowal to szedl do niemca i ten diagnozowal chorobe i mowil jak leczyc, a gdy przyszedl front ze wschodu to ruscy "wyzwoliciele " kradli i gwalcili.

G
Gość
W dniu 15.12.2015 o 20:31, Brzeszczot napisał:

To, że ten artykuł został opublikowany w czasie wizyty naszego Pana Prezydenta na Ukrainie to nie przypadek. Oczywiście należy ujawniać zbrodnie bandytów z UPA, ale dlaczego w trakcie tej wizyty. Na to pytanie odpowiedzcie sobie sami drodzy gimnazjaliści i licealiści. Jeżeli nie umiecie skojarzyć tych prostych faktów, to z całą stanowczością należy poprzeć postulat likwidacji gimnazjów.

 

Oczywiście,że gimnazja są zbędne. Dlatego,zgodnie z zapowiedziami zostaną wygaszone.

B
Brzeszczot

To, że ten artykuł został opublikowany w czasie wizyty naszego Pana Prezydenta na Ukrainie to nie przypadek. Oczywiście należy ujawniać zbrodnie bandytów z UPA, ale dlaczego w trakcie tej wizyty. Na to pytanie odpowiedzcie sobie sami drodzy gimnazjaliści i licealiści. Jeżeli nie umiecie skojarzyć tych prostych faktów, to z całą stanowczością należy poprzeć postulat likwidacji gimnazjów.

P
PiS sponsoruje upowców

Za to dzisiaj w nagrodę Prezydent Andrzej Duda powiedział w Kijowie że przekażemy rządowi ukraińskiemu który wychwala UPA aż 4 miliardy złotych.

b
bonbon
W dniu 15.12.2015 o 18:13, wert napisał:

tylko ruch narodowy , ukryci banderowcy pokazali swoją prawdziwą twarz. Co na to wyborcy z podkarpacia bardziej poszkodowani przez oun upa niz przez niemców czy ruskich.Nie ma na lek nie ma na operacje ale jest dla banderowców.dobra zmiana

mało wiesz o tamtych czasach; Niemcy wykorzystali antagonizmy i rękamu Ukraińców mordowali Polaków; dawali im broń, mundury i dowodzili oddziałami; a teraz, że Niemcy są pracodawcami to nikt nie chce im tego pamiętać a prorosyjska propaganda działa skutecznie i nagle wszystkim się przypomniało

t
trop
W dniu 15.12.2015 o 18:13, wert napisał:

tylko ruch narodowy , ukryci banderowcy pokazali swoją prawdziwą twarz. Co na to wyborcy z podkarpacia bardziej poszkodowani przez oun upa niz przez niemców czy ruskich.Nie ma na lek nie ma na operacje ale jest dla banderowców.dobra zmiana

załatwiłem ci leczenie psychiatryczne ale przygotuj się bo już jutro, jak potrzeba to i woreczek żółciowy ci usuną bo widać że dużo się żółci nazbierało

c
cykor

Czy panowie z IPN boja się upublicznienia twarzy w państwie prawa?

w
wert
W dniu 15.12.2015 o 18:32, Oleh napisał:

Takiego prezydenta jak pan Duda to ze świecą szukać.Sami się mordowali między sobą a teraz szukają winnych i to po tylu latach.

swoich tez mordowaliscie prawde mówisz za odmowę zabijania nas. Jakos około 50 000 swoich wyrezaliscie

Wróć na i.pl Portal i.pl