O tym, jak zmieniano nazwy ulic rozmawiamy z Krzysztofem Turkowskim, wiceprezydentem Wrocławia w pierwszej po 1989 roku kadencji wrocławskiego samorządu.
Minęło dwadzieścia lat od akcji zmiany nazw wrocławskich ulic. Jak to przebiegało?
W pierwszej po 1989 roki kadencji Rady Miejskiej powołano komisję nazewnictwa ulic. Na jej czele stanął nieżyjący już dziś prof. Andrzej Jagielski. Zgłaszane były - na przykład przez rady osiedla - różne propozycje. Potem było głosowanie.
To była akcja dekomunizacyjna. Wtedy patronami wrocławskich ulic przestali być tacy bohaterowie poprzedniego ustroju jak Karol Świerczewski.
Nie tylko chodziło o dekomunizację. Moja rodzinna ulica Prałacka została zmieniona na kardynała Augusta Hlonda, choć ja tego bardzo żałuję. Hlond mógł dostać godniejszą ulicę. Chcieliśmy też wyróżnić ważne postacie z historii Wrocławia. W latach PRL gmach Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej mieścił się przy placu Dąbrowszczaków. My oddaliśmy go Maxowi Bornowi, wybitnemu fizykowi, nobliście związanemu z Wrocławiem. Żałuję, że nie znaleźliśmy żadnego placyku dla Alzheimera, który też pracował we Wrocławiu. Zabrakło nam poczucia humoru.
Były spory?
Pamiętam, że padła propozycja, by ulicę Armii Radzieckiej (dziś aleja Karkonoska - przyp. red.) zmienić na Sezamkową. Niewielką ilością głosów wygrała jednak Karkonoska. Tam jest ośrodek Telewizji Polskiej a ulica Sezamkowa to był popularny wówczas amerykański program dla dzieci. Telewizja byłaby przy Sezamkowej. Plac Młodej Gwardii zmieniono na Ludomira Różyckiego, choć były też propozycje by był to plac Beethovena. Była też dyskusja wokół ulicy Adama Próchnika. Ostatecznie zmieniono ją na Gajowicka, choć ja osobiście tego żałuję. Próchnik nie był komunistą, tylko działaczem socjalistycznym. Przy tym wybitnym historykiem. Niestety przepadł.
Jak nowe nazwy się przyjęły?
Dość szybko. W ciągu kilkunastu miesięcy i bez problemu. Cała akcja dotyczyła najwyżej kilkudziesięciu ulic i nie wzbudziła większych protestów.
Oto dawne i obecne nazwy wrocławskich ulic
Karola Świerczewskiego - Marszałka Józefa Piłsudskiego
plac PKWN - plac Legionów
Armii Radzieckiej - Karkonoska
Mariana Buczka - Henryka Probusa
pl. Fryderyka Engelsa - plac Świętego Macieja
Małgorzaty Fornalskiej - Lotomska
Maksyma Gorkiego - Macieja Miechowity
Marcelego Nowotki - Krupnicza
Przodowników Pracy - gen. Józefa Hallera
Przyjaźni Polsko-Radzieckiej - Przyjaźni
Hanki Sawickiej - Oskara Minkowskiego
Józefa Wieczorka - kardynała Stefana Wyszyńskiego
Klary Zetkin - Ignacego Daszyńskiego
Józefa Czechowskiego - Alfreda Nobla
plac Karola Marksa - plac Strzelecki
Juliusza i Ethel Rosenbergów - Parkowa
Obrońców Pokoju - Świętego Wincentego
Wincentego Pstrowskiego - Fabryczna
Józefa Niedzielskiego - Henryka Brodatego
Józefa Lewartowskiego - Henryka Arctowsiego
Pawła Findera - Karola Lipińskiego
Alfreda Lampego - Walerego Sławka
Luchana Szenwalda - Józefa Becka
Juliusza Fucika - Jana Palacha
Adolfa Warskiego - gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego
Michała Żymierskiego - gen. Leopolda Okulickiego
Juliana Marchlewskiego - mjr Jana Piwnika-Ponurego
Antoniego Makarenki - gen. Stanisława Kopańskiego
Nikosa Belojannisa - Samborska
Ilii Erenburga - Stryjska
Feliksa Kona - Tarnopolska
Karola Liebknechta - Stanisławowska
Gamala Nasera - Pińska
Mikołaja Ostrowskiego - Krzemieniecka, Aleksandra Ostrowskiego
Władysława Hibnera - Pakistańska
Władysława Kniewskiego - Nepalska
Henryka Rutkowskiego - Afgańska
22 lipca - Ignacego Mościckiego
Jerzego Rynga - Dróżnicza
Bronisława Wesołowskiego - Jana Wesołowskiego
Juliana Bruna - Pawła Jasienicy
Iwana Koniewa - gen. Romana Abrahama
Iwana Miczurina - Tadeusza Kutrzeby
Stanisława Popławskiego - gen. Kazimierza Sosnkowskiego
Wandy Wasilewskiej - admir. Józefa Unruga
Róży Luksemburg - gen. Stefana Grota-Roweckiego
Proletariacka - Armii Krajowej
Radziecka - Estońska
Władysława Andrzejczaka - Darowska
Bierutowicka - Przesiecka
Teodora Duracza - Witolda Taszyckiego
Antoniego Galińskiego - Kobierzycka
Krajowej Rady Narodowej - Piernikowa
Braci Steczyńskich - Marcepanowa
Juliana Leńskiego - Gimnazjalna
Patrice Lumumby - Marcina Bukowskiego
Tadeusza Ślężaka - Anioła Ślązaka
Stefana Martyki - Teodora Parnickiego
Michała Szyszki - Morawska
Anastazji Milewskiej - Józefa Lielniaka
Stanisława Ulanowskiego - Bolesława Ulanowskiego
Adama Próchnika - Gajowicka
pl. Dąbrowszczaków - bulwar prof.Józefa Zwierzyckiego i pl. Maxa Borna
Młodej Gwardii - Ludomira Różyckiego
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
