Co drugi przedsiębiorca lawiruje z cenami. Duże sieci handlowe nagminnie łamią przepisy

Cena jest jednym z czynników, który - poza marką oraz indywidualnymi preferencjami konsumentów - ma wpływ na decyzje o zakupie towaru, czy usługi. Konsument powinien mieć zatem pełną informację o towarze, w tym również o wysokości jego ceny. Inspektorzy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów sprawdzają, czy w sklepach i lokalach usługowych otrzymujemy pełną, jednoznaczną i niebudzącą wątpliwości informację o opłatach. Porównują zgodność uwidocznionych cen z cenami zakodowanymi w kasie, czytniku oraz informacjami podanymi w materiałach reklamowych.

Efektem wyników ich pracy jest raport współtworzony z Inspekcja Handlową pt. „Prawidłowość przekazywania przez przedsiębiorców o cenach towarów i usług w 2022 r.”.

Badanie przeprowadzone w pierwszym półroczu 2022 roku objęło kontrolą łącznie 1637 przedsiębiorców. Inspektorzy sprawdzili m.in. sklepy, sieci handlowe, restauracje, stacje benzynowe i parkingi. Nieprawidłowości wykryli aż u 53 proc. badanych firm.

Inspektorzy zweryfikowali ponad 322 tys. partii produktów. Źle lub wcale nieoznaczone ceną było 13 proc. z nich. W sklepach najczęściej brakowało ceny jednostkowej lub ceny w ogóle. Zdarzało się również błędne wyliczenie ceny jednostkowej lub nieprawidłowe oznaczenie ceną. Na parkingach i stacjach benzynowych najczęściej nie eksponowano cenników, które byłyby widoczne dla kierowców pojazdów zbliżających się do parkingu.

W lokalach usługowych brakowało cenników lub miały one niewłaściwe zapisy, np. nie wskazywały jednoznacznej ceny (podawano ją w przedziałach „od, do” lub jedynie jej dolną granicę „cena od…”). Z kolei w lokalach gastronomicznych najczęściej stwierdzaną nieprawidłowością był brak informacji w cenniku o wielkości serwowanych potraw i napojów.

Ponadto inspektorzy porównali zgodność cen na półce z tymi zakodowanymi w kasie w prawie 1200 sklepach. Niezgodności na niekorzyść konsumentów stwierdzili w 83 placówkach (6,9 proc. skontrolowanych). W ponad 1300 miejscach Inspekcja Handlowa zweryfikowała również rzetelność obsługi konsumentów, a dokładnie, czy w przypadku produktów sprzedawanych na wagę (np. ciast) sprzedawcy odliczają wagę opakowania. Nieprawidłowości stwierdzono w 66 przypadkach (4,9 proc. zbadanych).

W przypadku stwierdzonych nieprawidłowości na nieuczciwych przedsiębiorców nakładane są kary. W pierwszej połowie 2022 r. Inspekcja Handlowa wydała 739 decyzji nakładających kary o łącznej kwocie 628 858 zł za kolejne naruszenie obowiązków wynikających z przepisów w zakresie informowania o cenach, a także 16 decyzji nakładających kary o łącznej kwocie 76 570 zł za kolejne naruszenie obowiązków.

- Wyniki prowadzonych od lat kontroli pozwalają nam dostrzegać przedsiębiorców, którzy pomimo wielokrotnie nakładanych kar administracyjnych wciąż nie wywiązują się należycie ze swoich obowiązków informacyjnych. W takich sytuacjach nie wahamy się nakładać wysokich kar, przypominamy, że mogą one sięgać nawet do 10 proc. obrotu – podsumowuje prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Przykładem takich działań jest nałożenie na właściciela sieci Biedronka kary w wysokości 115 mln zł. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów potwierdził, że spółka stosowała praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów i utrzymał nałożoną karę.

Wśród przedsiębiorców kontrolowanych w pierwszym półroczu 2022 r. znalazły się firmy niejednokrotnie łamiące przepisy.
W przypadku Jeronimo Martins Polska, Aldi, Kaufland Polska Markety, Lidl, Inspekcja Handlowa stwierdzała błędne oznakowanie ceną co najmniej trzeci raz, odkąd pierwszy raz ujawniono nieprawidłowości.

UOKiK naruszenie dostrzegł w 7 z 12 sklepów Aldi (58,3 proc.), w 10 z 22 sklepów Kaufland (45,5 proc.), w 24 z 58 sklepów sieci Biedronka (41,4 proc.) oraz w 7 z 22 sklepów Lidl (31,8 proc.).