Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, w drugim kwartale br. cudzoziemcy przekroczyli granicę Polski 25,5 mln razy, podczas gdy rok temu było to dużo mniej, bo 16,6 mln razy. Dla porównania w 2019 roku, przed pandemią,granicę przekroczono 48,2 mln razy. Wzrost ruchu na granicach jest dobrą informacją m.in. z punktu widzenia odradzającego się handlu przygranicznego. Nadal jednak widoczny jest efekt trwającej wciąż pandemii.
Szacunkowa wartość towarów i usług zakupionych przez cudzoziemców w drugim kwartale br. ukształtowała się na poziomie 5,3 mld zł. Jest to wzrost o 62 proc. w porównaniu rok do roku, ale też dwukrotny spadek w porównaniu do 2019 roku.
W strukturze wydatków poniesionych w Polsce przez cudzoziemców przekraczających lądową granicę w pierwszych miesiącach roku największy udział miały wydatki przekraczających granicę z Niemcami (57,8 proc.), następnie Czechami (13,0 proc.), Ukrainą (12,3 proc.), Słowacją (8,7 proc.), Litwą (5,0 proc.), Białorusią (2,9 proc.) oraz Rosją (0,2 proc.).
Gdzie zrobisz zakupy w najbliższą niedzielę 5 grudnia 2021 r...
W przeliczeniu na średnie wydatki na osobę, na pierwszym miejscu są Ukraińcy, którzy w trakcie jednego pobytu w Polsce na zakupy wydają aż 664 zł. Niemcy zaledwie 408 zł, a Czesi 281 zł. Rok temu Ukrainiec wydawał w naszym kraju 693 zł, Niemiec 401 zł, a Czech 241 zł.
W 2019 roku Ukraińcy pobili własny rekord wydatków, zostawiając w sklepach w Polsce i na usługi aż 7,8 mld zł. W 2020 roku te wydatki spadły trzykrotnie do 2,6 mld zł. Aktualnie widać lekką tendencję wzrostową, bo wydatki wzrosły z 220 mln zł w drugim kwartale 2020 roku do 602 mln zł aktualnie. Nadal są jednak dużo niższe niż w 2019 roku, kiedy tylko w drugim kwartale Ukraińcy wydali w polskich sklepach 1,9 mld zł. Eksperci Personnel Service wskazują, że to pochodna mniejszej liczby pracowników z Ukrainy przebywających w Polsce.
Ekspert tłumaczy, że coraz większym wyzwaniem staje się zdobycie pracowników. - Imigrantów zarobkowych przed wyjazdem nie powstrzymuje już pandemia, za to kusi ich wizja wyższych zarobków w innych państwach. Ukraińscy pracownicy jadą do Czech, a ostatnio coraz częściej do Niemiec, które przyciągają kilkukrotnie wyższymi stawkami niż w Polsce. Możemy śmiało powiedzieć, że formalnie przebywają w naszym kraju osoby, które faktycznie pracują za Odrą, zatrudniając się na czarno u niemieckich rolników i przedsiębiorców- wskazuje Krzysztof Inglot, Prezes Personnel Service.
Jego zdaniem powoduje to, że wydatki Ukraińców są niższe niż przed pandemią i na pewno szybko nie wrócą do poziomów, które znamy z 2019 roku. - To nie jest najlepsza informacja dla naszej gospodarki, bo pamiętajmy, że 13 proc. wzrostu gospodarczego w Polsce w latach 2013-2018 wypracowali pracownicy z Ukrainy – dodaje.
Gospodarka nie poradzi sobie bez cudzoziemców
- W wyniku procesów demograficznych (naturalnych i migracji) kurczą się zasoby pracy. W 2000 roku liczba osób w wieku produkcyjnym wynosiła 25 299 457, podczas gdy 20 lat później było to 23 846 745 osób, czyli prawie o 1,5 mln mniej. Firmy potrzebują pracowników, zarówno na stanowiskach specjalistycznych i kierowniczych, jak i do prac prostych– mówi Monika Fedorczuk, ekspertka Konfederacji Lewiatan.
Jak wyjaśnia, niedobory rąk do pracy odczuwane są szczególnie w branży ICT, handlu, produkcji czy budownictwie. - Bez uzupełnienia tej luki przedsiębiorstwa stracą możliwości realizacji kontraktów terminowych czy wywiązywania się z zawartych umów. Istnieje pilna konieczność szerszego otwarcia się na pracowników z państw trzecich – dodaje.
Propozycje Lewiatana dotyczące zatrudniania cudzoziemców:
- Wydłużenie – poprzez zmianę przepisów ustawy o promocji zatrudnienia – oświadczeń o powierzeniu cudzoziemcowi pracy przez pracodawcę z obecnych 6 miesięcy w czasie kolejnych 12 miesięcy do 18/24 w ciągu następujących po sobie 24/36 miesięcy.
- Ujednolicenie i usprawnienie działania urzędów wojewódzkich w zakresie wydawania pozwoleń na prace oraz wydłużenie okresu ich obowiązywania do 4 -5 lat (z obecnych 3 lat).
- Przygotowanie zmiany w ustawie o cudzoziemcach pozwalającej na umożliwienie w okresie zatrudnienia przeniesienie cudzoziemca na stanowisko równorzędne lub wyższe po okresie 3 miesięcy pracy
- Wprowadzenie szybkiej ścieżki uzyskiwania pozwoleń na prace u tych pracodawców, co do których istnieje pewność, że ich procedury kadrowe i sposób działania zapewniają legalność zatrudnienia cudzoziemców.
- Zintegrowanie systemu wydawania oświadczeń o powierzeniu pracy i zezwoleń na prace w jednym urzędzie (powiatowym urzędzie pracy)
- Rozpoczęcie dyskusji nad działaniami państwa i organizacji trzeciego sektora czy pracodawców na rzecz podjęcia skoordynowanych działań dotyczących integracji migrantów zarobkowych i ich rodzin.
