Grypa w ciąży. Co stosować na grypę żołądkową w ciąży?

Obniżona odporność u przyszłych mam to naturalne zjawisko. Ten mechanizm zapobiega odrzuceniu płodu przez organizm kobiety. Ciąża może więc sprzyjać „łapaniu” różnych infekcji, których przyszła mama uniknęłaby w innej sytuacji. Grypa w ciąży stwarza pewne niebezpieczeństwo dla płodu. Gdy przebiega z wysoką gorączką, może być nawet szczególnie niebezpieczna. Wysoka gorączka uwrażliwia mięsień macicy na substancje, które mogą wywoływać skurcze. Może to skutkować poronieniem we wczesnej ciąży lub przedwczesną czynnością skurczową w ciąży zaawansowanej. Wirus grypy może powodować u płodu uszkodzenie serca, układu nerwowego, układu pokarmowego lub kości. Może się także przyczyniać do jego niskiej wagi urodzeniowej, a nawet spowodować obumarcie.

Najbardziej groźne jest zachorowanie na grypę przed 16. tygodniem ciąży, a więc w I trymestrze. Grypa w II i III trymestrze nie jest już tak niebezpieczna dla dziecka, jak infekcja na początku ciąży. Po 18. tygodniu w pełni wykształcone łożysko chroni dziecko przed wniknięciem drobnoustrojów, które zaatakowały mamę.

Samodzielne stawianie diagnozy i leczenie grypy nie wchodzi w grę. Kobieta w ciąży musi się skontaktować z lekarzem. Tylko lekarz, w oparciu o badanie fizykalne i wywiad, może postawić właściwą diagnozę i dobrać odpowiednie leki.
Nie wolno brać żadnych leków na własną rękę!

Nie od dzisiaj wiadomo, że przyjmowanie niektórych medykamentów podczas ciąży wiąże się z ryzykiem wystąpienia różnorodnych wad rozwojowych dziecka lub poronień. Substancje chemiczne leków przedostają się przez łożysko do organizmu dziecka i mogą mieć negatywny wpływ na rozwój wielu jego organów, takich jak wątroba, nerki i serce.

Także większość leków przeciwgrypowych dostępnych na rynku bez recepty nie może być bezpiecznie stosowana w czasie ciąży. Unikać należy przede wszystkim niesteroidowych leków przeciwzapalnych, np. ibuprofenu i kwasu acetylosalicylowego (aspiryna), ponieważ mogą powodować groźne krwawienia z dróg rodnych. Aspiryna stosowana w III trymestrze może powodować komplikacje podczas porodu oraz nadmierne krwawienie. Nie wolno również stosować leków przeciwkaszlowych zawierających pochodne dekstrometorfanu.

Ponieważ grypa to choroba wirusowa, nie pomoże przyjmowanie antybiotyków. Jedyny wyjątek stanowi sytuacja, kiedy do infekcji wirusowej dołączy się infekcja bakteryjna - tylko wtedy antybiotykoterapia (wybranymi antybiotykami) może okazać się skuteczna. Ale o tym decyduje zawsze lekarz.

Leczenie grypy w ciąży polega głównie na łagodzeniu jej objawów. Za bezpieczne, pomocne w zwalczaniu grypy u kobiety ciężarnej, uważa się paracetamol i leki przeciwhistaminowe, ale i tutaj niezbędna jest konsultacja lekarska. Czasem konieczne jest zastosowanie leczenia przeciwwirusowego, o którym w przypadku każdej ciężarnej jak zawsze powinien decydować lekarz.

Jak mówiły nasze babcie - grypę należy wygrzać. Ta zasada obowiązuje także dziś. Ciepłe łóżko, wypoczynek, sen i picie dużej ilości płynów, to remedium na chorobę i łagodzenie jej uciążliwych objawów, takich jak gorączka, kaszel i katar. W początkowej fazie rozwoju wirus grypy jest wrażliwy na wysokie temperatury, dlatego tak ważny jest wypoczynek w ciepłym łóżku. Przechodzona grypa powoduje znacznie większe obciążenie organizmu kobiety i straty energii, których efektem jest przeciągające się złe samopoczucie, a w skrajnych przypadkach nawet choroby układowe, np. serca lub nerek.

Bardzo ważne jest również nawodnienie organizmu - picie dużej ilości płynów, np. herbaty z cytryną i miodem, naparu z kwiatu lipy lub soku malinowego (ale nie herbaty malinowej, zawiera bowiem zwykle liście maliny lub poziomki - nie są one wskazane do 32. tygodnia ciąży, ponieważ uważa się, że mają działanie przyspieszające poród). Miód łagodzi podrażnione gardło i działa przeciwzapalnie, a cytryna i sok malinowy są doskonałym źródłem witaminy C. Napoje mają ponadto działanie napotne i wzmacniają naturalną odporność. Warto też pić świeżo wyciskane w domu soki z owoców cytrusowych, a latem z czarnej porzeczki.

Walkę z grypą można również wspierać syropem z cebuli, naturalnym domowym antybiotykiem, wykazującym właściwości bakteriobójcze i wirusobójcze. Przepis jest prosty i znany – posiekaną cebulę zasypujemy cukrem, słoik zakręcamy i umieszczamy na kilka godzin w ciepłym miejscu. Wytworzony w ten sposób syrop pijemy kilka razy w ciągu dnia po łyżce stołowej. Syrop jest skuteczny w walce z kaszlem i bolącym gardłem.

Kobieta w ciąży nie powinna używać kropli do nosa. Zamiast kropli należy stosować wodę morską lub sól fizjologiczną i smarować skórę pod nosem maścią majerankową. Katar pomogą też zwalczyć inhalacje olejkami eterycznymi. Warto również starać się nawilżać powietrze w mieszkaniu, co ułatwi oddychanie.

W przypadku gorączki bezpieczna będzie herbata z sokiem z czarnego bzu i malin.

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania grypie są szczepienia oraz unikanie kontaktu z osobami chorymi lub o podwyższonym ryzyku infekcji, unikanie przebywania w miejscach zatłoczonych, prowadzenie higienicznego trybu życia, właściwe ubieranie się i stosowanie diety z dużą ilością warzyw i owoców.

Jeśli ciąża jest planowana, warto zaszczepić się jeszcze przed poczęciem. Niestety, odsetek kobiet szczepionych w Polsce na grypę jest niski, wynosi mniej niż 10 proc. Można też zaszczepić się będąc już w ciąży, tyle że I trymestr wyklucza stosowanie jakichkolwiek szczepień. Lekarze zalecają szczepienia na grypę w II i III trymestrze ciąży. Szczepionka nie zawsze może zapobiec zachorowaniu, lecz znacznie zmniejszy ryzyko powikłań pogrypowych i wad wrodzonych u dziecka. Najskuteczniejsze jest szczepienie przed sezonem grypowym lub ewentualnie na samym jego początku.

Choroba, potocznie nazywana grypą żołądkową lub grypą jelitową, to tak naprawdę wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego. Najczęściej wywoływane jest przez rotawirusy oraz rzadziej przez norowirusy i adenowirusy. Choć choroba nosi nazwę grypy, biochemicznie nie jest z grypą związana. Nazwa powstała ze względu na charakterystyczne spektrum czynników pozawirusowych. Zalicza się do nich cykliczny okres zakażeń, który apogeum osiąga w okresie od listopada do kwietnia.
Zachorowania najczęściej mają charakter ognisk epidemii, ale dziś są przeważnie lokalne lub występujące na oddziałach szpitalnych (wysokie ryzyko na oddziałach dziecięcych, geriatrycznych). Choroba rozprzestrzenia się drogą kropelkową, a więc szczególnie niebezpieczny jest kontakt z chorym oraz przedmiotami, z którymi miał styczność.

Grypa żołądkowa nie ma żadnego wpływu na dziecko kobiety ciężarnej, gdyż ogranicza się tylko do układu pokarmowego. Największym zagrożeniem jest natomiast ryzyko poważnego odwodnienia przyszłej mamy (organizm oprócz wody traci też ważne sole i minerały), co może zaszkodzić dziecku. Odwodnienie może być wynikiem biegunki, wymiotów, nadmiernego oddawania moczu, nadmiernego pocenia się oraz spożywania niewystarczającej ilości płynów z powodu nudności, ponadto trudności w połykaniu lub utraty apetytu.

Na grypę żołądkową nie ma leku. Co więc robić? Przez cały czas popijać wodę, najlepiej małymi łyczkami, ale za to bardzo często. Można też przygotować napój z elektrolitami – farmaceutę trzeba poinformować, że to dla kobiety w ciąży. Podczas najbardziej intensywnego etapu choroby należy na kilka godzin odpuścić sobie jedzenie – taka krótka głodówka nie zagrozi dziecku. Gdy nastąpi poprawa, można stopniowo wprowadzać lekkie produkty spożywcze. Idealny będzie kisiel, kasza manna, wywar warzywny z ryżem, ryż z bananami. Nie należy pić soków owocowych, gazowanych napojów, kawy i herbaty; wyjątkiem są delikatne herbaty ziołowe. Zaleca się dużo wypoczynku.

Jeżeli jednak biegunka lub wymioty mają ciężką postać, należy skontaktować się z lekarzem. W poważnych przypadkach konieczna jest wizyta w szpitalnej izbie przyjęć lub hospitalizacja. Często uzupełnia się niedobór płynów dożylnie. Jednak w większości przypadków grypa żołądkowa ustępuje samoistnie i nie ma potrzeby konsultacji lekarskiej. Warto pamiętać, że jest to choroba wysoce zakaźna, dlatego zapobieganie jej wystąpieniu jest bardzo trudne. Najlepszą metodą uniknięcia zarażenia jest częste i dokładne mycie rąk. Nie należy także dzielić się napojami i sztućcami z osobą chorą.

Źródło: Dzień Dobry TVN