Komu grozi szybka eksmisja na bruk?

Zwracamy się do Pana, Panie Prezydencie, o niepodpisywanie tego projektu i ponowne skierowanie go do Sejmu i dalszych konsultacji” - apelował Komitet Obrony Praw Lokatorów do Prezydenta RP, ale 9 sierpnia Andrzej Duda kontrowersyjną ustawę o Krajowym Zasobie Nieruchomości podpisał.

Wprowadza ona przepis, zgodnie z którym do umowy najmu instytucjonalnego (zawieranego przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą) załącza się oświadczenie najemcy, w formie aktu notarialnego, w myśl którego ten w przypadku nakazu opróżnienia lokalu nie będzie rościł prawa do lokalu zastępczego lub tymczasowego.

- Skutki wprowadzenia tego zapisu będą bardzo negatywne, szczególnie dla lokatorów korzystających z programu Mieszkanie Plus bez opcji wykupu lokalu. Będą oni całkowicie pozbawieni ochrony przed bezdomnością w razie poważnych problemów zdrowotnych czy finansowych - twierdzi Jakub Żaczek, działacz Komitetu Obrony Praw Lokatorów. Mówi, że przepisów, zezwalających na eksmisję bez wyroku sądu, i prawa do lokalu socjalnego lub tymczasowego w ramach Mieszkania Plus oraz całego rynku, objętego najmem instytucjonalnym, nie poddano społecznym konsultacjom. - Poznaliśmy to prawo dopiero po pierwszym czytaniu projektu w Sejmie. Zaapelowaliśmy do senatorów o nieuchwalanie ustawy, setki ludzi wysłało do Senatu listy protestacyjne. Okazały się bezskuteczne - dodaje Żaczek.

Zobacz również:

Wątpliwości ma także Rzecznik Praw Obywatelskich. Uważa, że „nie do zaakceptowania jest regulacja, zgodnie z którą sytuacja życiowa najemcy nie będzie podlegała ocenie żadnego organu, w tym przede wszystkim sądu, i w konsekwencji zostanie on usunięty przez komornika do noclegowni, schroniska lub innej placówki, zapewniającej miejsca noclegowe, wskazanej przez gminę właściwą ze względu na miejsce położenia lokalu, podlegającego opróżnieniu, a więc zostanie pozbawiony lokalu mieszkalnego i faktycznie bezdomny”.

Rzecznik twierdzi, że przepisy te mogą dotknąć obywateli, którzy powinni być szczególnie chronieni przed bezdomnością, np. kobiet w ciąży, małoletnich, niepełnosprawnych i obłożnie chorych. Wskazuje, że pozbawienie tych osób prawa do otrzymania pomieszczenia tymczasowego stanowi naruszenie art. 75 Konstytucji RP, nakładającego na władze publiczne obowiązek przeciwdziałania bezdomności. Zauważa, że pominięcie w tych regulacjach minimalnych standardów, chroniących eksmitowanych przed bezdomnością, może prowadzić do naruszenia godności człowieka (art. 30 Konstytucji RP). To, co martwi obrońców lokatorów, cieszy deweloperów i pośredników nieruchomości.

- W myśl prawa, które do tej pory obowiązywało nikt o zdrowych zmysłach nie powinien nikomu żadnego mieszkania najmować - ocenia pośrednik nieruchomości Bogusław Ojczenasz. Dziesięć lat temu sprzedał wszystkie lokale, które wcześniej oddawał w najem. - Dotychczasowe prawo pozwalało na to, by wynajmujący latami nie płacił za mieszkanie, a kiedy po kilku latach procesowania udało się go wreszcie eksmitować i tak nie było możliwości wyegzekwowania zaległego czynszu, bo zwykle był „goły” - tłumaczy pośrednik. Od roku ma w ręku prawomocny wyrok o eksmisji jednego z takich lokatorów na bruk, ale… - Proszę sobie wyobrazić, że ten człowiek od kilku lat nie odbiera korespondencji, więc teraz sąd ustanowił kuratora, który ma się tym zająć, i sądzę, że to trochę potrwa - przypuszcza Ojczenasz. Jego zdaniem, świeżo uchwalony przepis o najmie instytucjonalnym zapewni bezpieczeństwo właścicielom lokali pod najem. Wystarczy, że właściciel uda się do sądu z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu, dołączonemu do umowy najmu, a ten nie będzie musiał orzekać o eksmisji oraz badać przesłanek do otrzymania lokalu socjalnego przez osobę zobowiązaną do opuszczenia mieszkania.

W myśl prawa, które do tej pory obowiązywało nikt o zdrowych zmysłach nie powinien nikomu żadnego mieszkania najmować

- Wprowadzenie najmu instytucjonalnego otwiera furtkę do naruszania interesów lokatorów, ponieważ właściciel może wypowiedzieć umowę nawet w bardzo nieetyczny sposób, a lokator nie będzie mieć możliwości sądowej obrony przed niesprawiedliwą eksmisją - zauważa Jakub Żaczek z Komitetu Obrony Praw Lokatorów i podaje przykład: - Wyobraźmy sobie, że najemca zechce podwyższyć czynsz do poziomu wyższego niż przewidziany w umowie. Lokator mógłby udowodnić, że wywiązywał się ze wszystkich obowiązków, ale nie będzie miał możliwości sądowej obrony przed niesprawiedliwym wypowiedzeniem najmu, zaś eksmisja może nastąpić bardzo szybko.

Zobacz:
INFO Z POLSKI - przegląd najciekawszych informacji ostatnich dni w kraju (17.08.2017)

Czytaj dalej >>

Argumenty Komitetu Obrony Praw Lokatorów i RPO tak odpiera resort infrastruktury i budownictwa: „Osoby, które w wyniku pogorszenia się sytuacji materialnej nie będą w stanie korzystać z najmu instytucjonalnego, mają prawo do skorzystania z zasobu dostępnego na rynku, a jeśli spełnią kryteria majątkowe i dochodowe - z zasobu lokali komunalnych i najmu socjalnego, a także lokali tymczasowych, noclegowni, schronisk i innych placówek, zapewniających miejsca noclegowe”. W 2014 r. z inicjatywy Banku Gospodarstwa Krajowego powstał Fundusz Mieszkań na Wynajem

Miał kupować od deweloperów nieruchomości, docelowo zgromadzić około 20 tys. mieszkań i wejść na rynek najmu z cenami niższymi od rynkowych nawet o 30 procent. Udział w programie mógł wziąć każdy - bez względu na wiek i dochody. Wystarczyło, że udowodni, iż stać go na czynsz i opłacanie mediów. Miał być alternatywą dla tych, których zdolność kredytowa jest niewielka i nie stać ich na własne M.

Do naszego regionu Fundusz Mieszkań na Wynajem nie wkroczył, bo Bank Gospodarstwa Krajowego uznał, że w Bydgoszczy i Toruniu inwestować się nie opłaca. - Fundusz ma przynosić dochody. A to oznacza, że musieliśmy starannie dobrać miasta, w których zamierzamy zainwestować. Wybraliśmy takie, w których jest duży rynek klientów nieruchomości na wynajem, a decyzję poprzedziły staranne ekonomiczne analizy. Wytypowaliśmy Warszawę, Kraków, Wrocław, Łódź, Trójmiasto, Poznań i Katowice - tłumaczyła nam trzy lata temu Anna Czyż, rzeczniczka prasowa Funduszu Mieszkań na Wynajem.

Dziś w zasobach FMnW znajduje się 911 mieszkań, w tym 512 wynajętych. Wynik gorszy od zakładanego. - Zawdzięczamy go niedobrej ustawie o ochronie praw lokatorów - twierdzą inicjatorzy programu. Optowali za wprowadzeniem najmu instytucjonalnego, bo to on ma uzdrowić komercyjną mieszkaniówkę. - Wraca normalność - cieszą się deweloperzy z naszego regionu. Stawiali na sprzedaż mieszkań, teraz nie wykluczają najmu. - Robi się bezpieczniej - oceniają. TBS-y też pójdą na skróty?

Zobacz również:

Będą korzystać z eksmisji na bruk, bez wyroku? - pytają pełni obaw mieszkańcy.

- Nie odpowiemy na to pytanie, dopóki nowej ustawy nie przeanalizują nasi prawnicy - słyszymy w Toruńskim Towarzystwie Budownictwa Społecznego.

Krzysztof Ludwiczak, radca prawny Bydgoskiego TBS, już taką analizę zrobił. - Najem instytucjonalny, tak samo, jak okazjonalny, to najem lokalu mieszkalnego, zawierany na czas określony. Bydgoskie TBS wynajmuje mieszkania na czas nieokreślony, z możliwością wypowiedzenia umowy wyłącznie na podstawie ustawowych przesłanek. Nie stosowało więc dotychczas przepisów o najmie okazjonalnym, a obecnie nie stosuje tych o najmie instytucjonalnym. Oznacza to, że w przypadku uzasadniającym wypowiedzenie umowy ewentualna eksmisja musi być poprzedzona uzyskaniem prawomocnego orzeczenia sądu.

Rynek mieszkań na wynajem stanowi źródło dochodu pół miliona Polaków. We wrześniu ub. roku rząd zapowiedział budowę mieszkań na wynajem w ramach programu Mieszkanie Plus. Chęć przystąpienia do programu zadeklarowało ponad 70 miast w całej Polsce. Bank Gospodarstwa Krajowego podpisał już umowy na budowę około 20 tys. mieszkań. W naszym regionie zadeklarowano powstanie 600 takich lokali.