W Łodzi kręcono około 150 filmów. Od pierwszego polskiego powojennego dzieła - "Zakazanych piosenek" poprzez najbardziej łódzką "Ziemię obiecaną" aż do ostatniego filmowego obrazu Łodzi - "Alei gówniarzy".
Wyprawa, na którą zaprasza wycieczki z całego kraju łódzkie Centrum Inicjatyw Regionalnych "Regio", składa się z obiektów współcześnie lub w przeszłości związanych z kinematografią. Na mapie filmowej Łodzi, oprócz niefunkcjonującej już Wytwórni Filmów Fabularnych, zaznaczono np. stare kina (wśród nich także nieistniejące), ale również jak najbardziej działające i zbierające filmowe pamiątki, jedyne takie w Polsce, Muzeum Kinematografii. Jest też oczywiście filmowy hit Łodzi, czyli znana na całym świecie filmówka. Zestaw uzupełniają miejsca, które służyły za plan filmowy popularnych produkcji. W sumie szlak liczy 30 obiektów.
Sentymentalni kinomani zobaczą np. budynek III Liceum Ogólnokształcącego, mieszczący się w parku Sienkiewicza, który w odcinku "Genialny plan pułkownika Krafta" słynnej "Stawki większej niż życie" zagrał siedzibę niemieckiego wywiadu. Kolejny obiekt to Dom Towarzystwa Akcyjnego Ludwika Geyera (ul. Piotrkowska przy Moniuszki), który stał się Bankiem Zbożowym w "Karierze Nikodema Dyzmy". Goście zajrzą w bramę przy ul. Próchnika, w którą wchodził uciekający z kina Wolność (nieistniejące już kino Capitol, wcześniej Włókniarz) cenzor Rabkiewicz.
Pomysł stworzenia szlaku Łodzi filmowej zrodził się w głowach trojga ludzi: Macieja Kronenberga, doktoranta w Instytucie Geografii Miast i Turyzmu Uniwersytetu Łódzkiego, Jakuba Wawrzyniaka, kierownika Muzeum Fabryki w Łodzi oraz Marty Stelmachowskiej, pilota wycieczek i przewodniczki po Łodzi. Właściwie wyewoluował z pomysłu na pracę magisterską Jakuba.
- Obejrzeliśmy około 30 filmów i wybraliśmy 20, w których Łodzi jest najwięcej. To był dość subiektywny wybór. Kompendium wiedzy umieściliśmy na naszej stronie internetowej www.filmowalodz.pl. Wyciecz-ki, ze względów praktycznych, obejmują fragment projektu: wyprawa do wszystkich miejsc trwałaby zbyt długo. Aby spacer był przyjemny i możliwy do sprawnego zorganizowania, postanowiliśmy poprowadzić go w centrum miasta, odwiedzając Piotrkowską i jej okolice - wyjaśnia Marta Stelmachowska.
Projekt zyskał pieniądze z konkursu ogłoszonego w 2008 roku przez Filmotekę Narodową i Państwowy Instytut Sztuki Filmowej. Do jego finansowania przyłączył się Urząd Miasta Łodzi. Całkowity koszt stworzenia projektu nie był jednak wysoki - wyniósł ledwie 65 tys. zł.
Filmowa przygoda rozpoczyna się w ścisłym centrum Łodzi, w pasażu Schillera, gdzie oprowadzający opowiadają o Leonie Schillerze, patronie łódzkiej Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej. Przy ul. Sienkiewicza 40 oglądamy założone w 1907 roku i funkcjonujące po dziś dzień, choć będące w opłakanym stanie, kino Tatry.
Przy ul. Tuwima zatrzymujemy się przy dawnym kinie Wisła (dziś dyskoteka Cabaret), naprzeciwko którego znajduje się rozsypujący się dziś budynek kina Gdynia z sową, jako symbolem mądrości, zdobiącą jego dach. Na moment zatrzymujemy się przy Alei Gwiazd na ul. Piotrkowskiej i kinie Polonia z pierwszymi w Polsce składanymi fotelami. Skręcamy w ul. Moniuszki, gdzie pod numerem drugim mieściła się słynna filmowa kawiarnia Honoratka, która zagrała kawiarnię w "Stawce większej niż życie" i... zakład pogrzebowy w "Kaloszach szczęścia".
Na Moniuszki rozgrywała się też scena pogrzebu Buholza w "Ziemi obiecanej". Komenda policji (wtedy milicji) przy ul. Sienkiewicza była głównym miejscem akcji niezapomnianego serialu "Kapitan Sowa na tropie". Niedaleko stąd do dworca Łódź Fabryczna, którego peronem biegł Bogusław Linda w "Przypadku" Kieślowskiego. Z gmachu budynku telewizji przy ul. Narutowicza nakręcono czołówkę rozgrywającego się w dużej części w Łodzi serialu "Daleko od szosy". Przed antykwariatem Komiks przy Piotrkowskiej wspominamy scenę z "Ediego", w której bohater sprzedaje swoje książki, by kupić zaprzyjaźnionemu chłopcu samochodzik.
Oglądamy podwórko przy Piotrkowskiej 17, wcześniej 15, gdzie kinematograf Theatre Optic Parisien prowadził Mani Hendlisz, pradziadek Jana Jakuba Kolskiego. Plac Wolności miał swoje miejsce na celuloidowej taśmie w "Trójkącie Bermudzkim" i "Daleko od szosy". Docieramy w końcu pod dawne kino Capitol u zbiegu ulic Próchnika i Zachodniej, które zagrało w "Ucieczce z kina Wolność". No i jest jeszcze wspaniały pałac Poznańskiego, wielokrotnie pokazany w "Ziemi obiecanej".
Na filmowe pamiątki jest czas w mieszczącym się w pałacu Scheiblera Muzeum Kinematografii (także zagrało w "Ziemi obiecanej") - wśród nich gigantyczne eksponaty z "Kingsajza".
Udział w spacerze (odbywającym się tylko w soboty, choć na specjalne zamówienie minimum 10 osób można zorganizować wycieczkę w inny dzień), połączonym z projekcją filmu "Aleja gówniarzy", jest bezpłatny. Do połowy lipca licencjonowani przewodnicy poprowadzą już na pewno 70 wycieczek.
www.filmpolski.pl
