Nogi ciężkie jak z ołowiu

Zaawansowany wiek jest jednym z czynników zwiększających zagrożenie przewlekłą niewydolnością żylną. Schorzenie powstaje w następstwie zaburzeń odpływu krwi żylnej od stóp do serca. Może prowadzić do poważnych powikłań, np. choroby zakrzepowo-zatorowej czy owrzodzeń podudzi.

Z upływem lat ściany żył stają się coraz mniej elastyczne, a zastawki mniej szczelne. Istotnym czynnikiem jest również dziedziczność - co dziesiąta osoba chorująca na żylaki dziedziczy to schorzenie po swoich przodkach. Większe zagrożenie niewydolności żylnej występuje u kobiet. Żylaki mogą być następstwem siedzącego trybu życia (również w sytuacjach, gdy aktywność ograniczona jest chorobami czy kalectwem), zażywania leków hormonalnych, wrodzonej niewydolności zastawek, otyłości. Chociaż na wiele z tych czynników nie mamy wpływu, to niektóre możemy wyeliminować i zmniejszyć ryzyko powstania żylaków.

Dolegliwości, które mogą świadczyć o niewydolności żylnej, to: uczucie ciężkości nóg, ból zlokalizowany wzdłuż przebiegu żyły, obrzęki, swędzenie, skurcze występujące zwłaszcza w czasie nocnego odpoczynku oraz uwidaczniające się na skórze ud i podudzi żylaki i tzw. pajączki . Są to oznaki świadczące o tym, że w żyłach dochodzi do zastoju krwi, który może prowadzić do stanów zapalnych.

Najpoważniejszym powikłaniem żylaków jest zakrzepica. Skrzepy gromadzące się w żyle mogą ją zablokować lub oderwać się i przemieścić razem z krwią. Żylaki mogą również doprowadzić do powstania owrzodzeń, czyli otwartych, trudno gojących się ran na nodze.

Pacjenci z objawami niewydolności żylnej są kierowani na badanie przepływowe żył, które wykonuje się przy użyciu aparatu USG-Doppler. Jest to metoda bezbolesna i niewymagająca ze strony pacjenta przygotowań. Pozwala lekarzowi na dokładną ocenę układu żylnego, m.in. jego budowy, drożności, obecności skrzepów itp. Badanie wykonuje się również zawsze przed wykonaniem zabiegu usunięcia żylaków, ponieważ można dzięki niemu oznaczyć niewydolne żyły.
Przed podjęciem decyzji o metodzie usunięcia żylaków zaleca się również zbadanie morfologii i krzepliwości krwi.

3. Jakimi metodami można usunąć żylaki?

Dobór metody leczenia zależy od wielkości zmian w naczyniach. Przy tych najmniejszych - pajączkach - stosuje się naświetlania laserem. Nieco większe zmiany można leczyć poprzez obliterację, czyli wstrzykiwanie w naczynia środka, który je zamyka.

Zaawansowane żylaki wymagają wykonania operacji chirurgicznej. Istnieje kilka metod usuwania zmienionej chorobowo żyły. Zwykle wymaga to wykonania kilku nacięć skóry o długości 2-3 mm. Operacje przeprowadzane są w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. Trwają zwykle ok. dwóch godzin. Pacjent po kilku godzinach opuszcza szpital, czasem musi pozostać w nim do następnego dnia.

Najnowszą, choć wciąż mało popularną metodą leczenia żylaków, którą można zastosować także w zaawansowanej postaci choroby, jest operacja laserowa. Najpierw przy pomocy USG zaznacza się miejsca ujść niewydolnych żył. Po podaniu znieczulenia miejscowego do żyły odpiszczelowej wprowadza się cewnik, a przez niego światłowód. W czasie wyciągania światłowodu laser zamyka światło naczynia. Po trwającym ok. godzinę zabiegu pacjent od razu wychodzi do domu. Niedrożna żyła, która została zamknięta laserem, jest niewidoczna i z czasem włóknieje. Krew płynie wydolnymi żyłami układu głębokiego.

Przy predyspozycjach do ich powstawania żylaki mogą pojawić się w innych miejscach. Dlatego warto dbać o profilaktykę - także po operacji. Skuteczną metodą jest noszenie specjalnych uciskowych podkolanówek, pończoch lub rajstop dobranych przez lekarza. Można też zażywać wzmacniające naczynia preparaty zawierające wyciągi z kasztanowca, ruty, miłorzębu japońskiego czy arniki.

Doraźną ulgę przyniesie wmasowywanie w nogi żeli i kremów zmniejszających obrzęki.

Bardzo istotne jest także zwiększenie aktywności fizycznej. Warto regularnie wykonywać ćwiczenia pobudzające krążenie w nogach, np. powtarzać dziesięć razy wznoszenie na palce i opadanie, wykonywać rowerek itp. Po ćwiczeniach odpoczywamy zawsze z nogami wzniesionymi ponad poziom serca. Codziennie przeznaczmy też pół godziny na spacer.