Oficjalna inauguracja prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej. Antonio Costa: Polska najlepszą inwestycją, jaką zrobiła Europa

To drugi raz, kiedy Polska sprawuje prezydencję w Radzie UE. Poprzednia przypadała na drugie półrocze 2011 roku. Tym razem hasłem przewodnim będzie: „Bezpieczeństwo, Europo”.

Nasz kraj będzie przez ten czas odpowiedzialny m.in. za ustalanie porządku obrad posiedzeń poszczególnych jej gremiów oraz prowadzenie negocjacji w gronie państw członkowskich.

Oficjalna inauguracja prezydencji odbyła się w piątek 3 stycznia, o godz. 20 w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej, gdzie zgromadzeni goście wysłuchali koncertu, za którego program odpowiadał znany kompozytor Radzimir Dębski.

Na początku wydarzenia głos zabrał premier Donald Tusk oraz szef Rady Europejskiej Antonio Costa.

Nie ma lepszego czasu na polskie przywództwo w Unii Europejskiej - powiedział w piątek w Warszawie przewodniczący Rady Europejskiej Antonio Costa. Według niego, Polska jest źródłem ozdrowienia w czasach, gdy autorytaryzm i populizm zagrażają unijnym wartościom.

Przewodniczący Rady Europejskiej podkreślił, że "polska demokracja i poczucie tożsamości narodowej wzmacniają UE". Chwalił fakt, że Polska jest w czołówce państw pod względem zdolności obronnych, które Europa musi rozwijać, by być w stanie się bronić.

W ocenie Costy, Polska jest jedną z największych historii sukcesu rozszerzenia UE i "najlepszą geostrategiczną inwestycją, jaką Europa zrobiła, aby zagwarantować wolność i demokrację po długich okresach totalitaryzmu".

Jak podkreślił, od czasu wstąpienia do UE 20 lat temu Polska stała się m.in. "kamieniem węgielnym europejskiej obrony" oraz "kluczowym filarem europejskiego wspólnego rynku".

Narody europejskie i Unia Europejska, którą będziemy wspólnie prowadzili, ma wystarczająco dużo negatywnych doświadczeń, by być dzisiaj mądrą po szkodzie - powiedział premier Donald Tusk podczas gali inaugurującej polską prezydencję w Radzie UE.

Podkreślał też, jak ważne dla Europy i naszej ojczyzny są: bezpieczeństwo, konkurencyjność, innowacyjność, wyobraźnia, odwaga i dobre przywództwo.

"To są wszystko źródła naszej siły. Jeśli Europa będzie bezsilna, nie przetrwa. Jeśli Europa odnajdzie na nowo źródła swojej siły, będzie znowu tym, z czego byliśmy przez wieki, jakże często i w ostatnich latach dumni" - zaznaczył Tusk.

Odnosząc się do wielkich oczekiwań Europy wobec polskiej prezydencji, Tusk skierował do Europejczyków pytanie: "Czy wy wszyscy, jesteście gotowi wejść na nowo na europejską drogę wielkości, siły i suwerenności? Bo Polska jest gotowa" - powiedział szef rządu.

Prezydencja ma się skupiać na siedmiu wymiarach bezpieczeństwa. Pierwszy to bezpieczeństwo militarne. Polskie przewodnictwo w UE będzie zmierzać do wzmocnienia gotowości obronnej krajów Wspólnoty, m.in. poprzez zwiększenie nakładów na cele wojskowe i wzmocnienie przemysłu obronnego. Polska będzie dążyć do pogłębionej debaty na temat finansowania obronności w UE. Ważną kwestią będzie też wsparcie dla kluczowych elementów infrastruktury obronnej i podwójnego zastosowania, takich jak Tarcza Wschód, czy Bałtycka Linia Obrony. Priorytetem polskiej prezydencji będzie również wzmocnienie współpracy z NATO i partnerami spoza UE, głównie USA i Wielka Brytanią.

Drugi filar bezpieczeństwa, który Polska będzie akcentować, to ochrona ludzi i granic, w tym granic zewnętrznych UE. Poruszane będą kwestie ograniczenia nielegalnej migracji, wzmocnienia skuteczności powrotów migrantów do ich krajów pochodzenia, i zapewnienia prawidłowego funkcjonowania Strefy Schengen.

„Będziemy działać na rzecz zwiększenia potencjału UE i państw członkowskich w zakresie ochrony ludności, odporności na katastrofy, ratownictwa i pomocy humanitarnej. Podejmiemy kwestie zwalczania międzynarodowych siatek przestępczości zorganizowanej, terroryzmu i radykalizacji, w tym w kontekście zagrożeń dla bezpieczeństwa wewnętrznego związanych z rosyjską agresją na Ukrainę” – wyliczono na stronie poświęconej polskiej prezydencji.

Podczas sprawowania przewodnictwa w UE Polska będzie też stawiać na bezpieczeństwo informacyjne. Będzie dążyć do wzmacniania koordynacji w zwalczaniu dezinformacji, manipulacji informacjami oraz poprawy zdolności UE do zapobiegania i zmniejszania skutków wrogich działań w cyberprzestrzeni. Nacisk będzie kładziony na radzenie sobie z sytuacjami kryzysowymi związanymi z ingerencją państw trzecich w systemy informatyczne UE. Celem będzie też rozwój nowoczesnych, bezpiecznych usług cyfrowych oraz walka z dezinformacją klimatyczną.

Kolejny priorytet to bezpieczeństwo ekonomiczne. Wskazano, że konieczne jest pogłębienie jednolitego rynku i znoszenie barier dla transgranicznej działalności, zwłaszcza w sektorze usług, a także poprawa dostępu do kapitału prywatnego dla przedsiębiorstw, które chcą się rozwijać i inwestować.

Polska prezydencja będzie promować zmniejszenie obciążeń biurokratycznych, w tym uelastycznianie najważniejszych programów europejskich, odejście od kar i nakazów oraz skupienie się na tworzeniu systemu zachęt. Ponadto podejmie dyskusję na temat przyszłego kształtu polityki spójności.

W zakresie bezpieczeństwa energetycznego polska prezydencja będzie promować działania zmierzające do pełnego odejścia od importu rosyjskich źródeł energii. Pochyli się nad sposobami obniżenia cen energii w UE oraz nad rewizją ram bezpieczeństwa energetycznego UE, aby zwiększyć bezpieczeństwo infrastruktury energetycznej w UE i jej sąsiedztwie oraz zapewnić równe warunki rozwoju każdego z czystych źródeł energii.

Kolejny punkt to bezpieczeństwo żywnościowe. Polska prezydencja będzie dążyć do kształtowania silnej Wspólnej Polityki Rolnej, która wspiera rolników i rozwój obszarów wiejskich. Będzie również pracować nad wyzwaniami, jakie dla sektora niesie przyszłe rozszerzenie UE.

Ostatni obszar to bezpieczeństwo zdrowotne. Polska chce akcentować m.in. konieczność poprawy bezpieczeństwa lekowego UE, poprzez dywersyfikację łańcuchów dostaw leków i wsparcie dla ich produkcji we Wspólnocie. Skoncentruje się też na sposobach poprawy zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży w dobie rozwoju technologii cyfrowych oraz działaniach promujących zdrowie i profilaktykę chorób.

Siedem filarów bezpieczeństwa będzie omawiane podczas siedmiu konferencji międzysektorowych, które odbędą się w Polsce w pierwszym półroczu 2025 roku. Za ich organizację odpowiedzialne będą poszczególne resorty. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej zorganizuje np. pod koniec stycznia w Krakowie konferencję na temat przyszłości unijnej polityki spójności, z której finansowane są inwestycje w rozwój regionów.

Siedem filarów będzie miało swoje odzwierciedlenie także w tematach nieformalnych posiedzeń unijnych ministrów. Podczas nich Polska będzie chciała podnieść także kwestię rozszerzenia UE. Będzie zabiegać o otwarcie tzw. pierwszego klastra rozdziałów w negocjacjach akcesyjnych z Ukrainą. Rząd będzie też chciał uzgodnić z krajami członkowskimi to, jak rozszerzenie ma wyglądać: czy ma przypominać to z 2004 roku, kiedy obok Polski weszło do UE jeszcze dziewięć państw, czy może kraje dzisiaj kandydujące do Unii powinny przystępować do Wspólnoty kolejno.

W ciągu najbliższego pół roku w naszym kraju odbędzie się ponad 300 spotkań urzędniczych i ministerialnych, w tym 22 nieformalnych rad z udziałem unijnych ministrów. Pierwszym z nich będzie zaplanowane na 21-22 spotkanie ministrów edukacji. Kolejnym, zaplanowanym na 30-31 stycznia, będzie spotkanie ministrów ds. sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. W Polsce nie odbędzie się jednak nieformalny szczyt unijnych przywódców - ten zaplanowano na 3 lutego w Brukseli.

Kolejne prawie 200 wydarzeń to wydarzenia kulturalne, z których pierwszym jest uroczysty koncert w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej. To on 3 stycznia symbolicznie inauguruje prezydencję. Do Warszawy tego dnia przyleci m.in. szef Rady Europejskiej Antonio Costa.

Zgodnie z zapowiedziami od stycznia do czerwca nasz kraj ma łącznie odwiedzić ponad 40 tys. gości. Korpus polskiej prezydencji, obejmujący wszystkich urzędników zaangażowanych w jej przygotowanie, liczy 3 tys. osób.

Źródło: PAP, i.pl