Spis treści
Unia była idealna na czas pokoju
„UE została zbudowana na czas pokoju” – mówiła Nathalie Tocci, szefowa Spraw Międzynarodowych z siedzibą w Rzymie. „Nie było potrzeby szybkości, ale raczej powolna konstrukcja wspólnych interesów i tożsamości.
Szefowa KE Ursula von der Leyen przedstawiła wniosek o zwiększenie wydatków na obronę, głównie poprzez pożyczki i złagodzenie wymogów zrównoważonego budżetu.
Większe pieniądze na zbrojenia
Obejmuje on program o wartości 150 miliardów euro dla państw europejskich na pokrycie kosztów broni poprzez zaciągnięcie pożyczek, przy czym finansowanie będzie pozyskiwane na rynkach kapitałowych i wspierane przez budżet UE.
Opiera się na przepisie, który zezwala na pomoc państwom w wyjątkowych sytuacjach. Środki mogłyby zostać przeznaczone na obronę przeciwlotniczą i przeciwrakietową, artylerię i drony, a plan wymagałby zatwierdzenia przez kwalifikowaną większość członków UE. Decyzje o zwiększeniu wydatków na obronę będą ostatecznie należały do państw UE
Plany obejmują też przekierowanie istniejących funduszy przeznaczonych dla biedniejszych regionów bloku na wydatki wojskowe i przyznanie Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu większej swobody w finansowaniu projektów obronnych.
Czy Europa obroni się własnymi siłami?
Sednem sprawy jest pytanie, jak bardzo Europa może się bronić przy mniejszej pomocy ze strony USA, zwraca uwagę "The Washington Post".
„Mądrze jest założyć i zaplanować najgorszy scenariusz” - powiedziała Tocci.
Przywódcy UE liczą, że ich działania mające zwiększyć wydatki zostaną dobrze przyjęte w Waszyngtonie. Inną sprawą jest przygotowanie się na reorientację USA w stosunku do Rosji.
Wstrzymanie pomocy wojskowej dla Kijowa przez USA zwiększyło pilność działań, mówił Bronwen Maddox, szef londyńskiego Chatham House. „To punkt zwrotny” - dodał. - „To sygnał dla Europy, że równie dobrze możecie być sami”.
Działania mające zwiększenie wydatków na obronę w Europie, jak i uzbrojenie Ukrainy mogą nadwyrężyć europejskie wysiłki, zwłaszcza jeśli Waszyngton jeszcze bardziej zwróci się przeciwko Kijowowi.
Innym pomysłem jest utworzenie banku zbrojeniowego podobnego do Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju utworzonego po upadku ZSRR.
Współpraca wychodzi poza kraje Unii
Dzięki temu i innym planom rośnie dynamika współpracy z krajami spoza UE w zakresie obrony, w tym z Wielką Brytanią, Norwegią i Turcją.
Również poza formatem UE kraje manewrują, aby znaleźć pieniądze u siebie, a efekt Trumpa zmusił wiele z nich do zmiany długo zajmowanych stanowisk.
W Niemczech starcie Trumpa z Zełenskim, doprowadziło do przemyślenia napiętych budżetów kraju kilka dni po wyborach. Friedrich Merz i partie, które utworzą rząd Niemiec, ujawniły porozumienie w sprawie wzmocnienia obronności poprzez reformę konstytucyjnie zapisanego hamulca zadłużenia kraju.
We Francji padają propozycje opodatkowania bogatych, aby zwiększyć wydatki na obronność.