Radni z Koszalina za upamiętnieniem 125. rocznicy urodzin Marii Pileckiej

Uchwała w sprawie przyjęcia stanowiska Rady Miejskiej w Koszalinie dotyczącego upamiętnienia 125. rocznicy urodzin Marii Pileckiej, pierwszej bibliotekarki Koszalina, została przyjęta 26 głosami. Jeden radny był nieobecny.

Dokument został skierowany pod obrady z inicjatywy klubu radnych „Wspólny Koszalin” - który w uzasadnieniu do uchwały poinformował, że „pragnie kontynuować podjętą w roku 2021 roku inicjatywę upamiętniania pionierów Koszalina, którzy swoją pracą i życiem zasłużyli na popularyzowanie ich sylwetek z okazji np. jubileuszowych rocznic urodzin”. W ocenie klubu taką osobą jest pierwsza bibliotekarka Koszalina Maria Pilecka.

Treść uchwały wraz z jej załącznikiem, będącym życiorysem Pileckiej, odczytała radna Bożena Kaczmarek.

Maria Pilecka herbu Leliwa urodziła się 29 stycznia 1899 roku w majątku Starojelnia koło Nowogródka. Po zakończeniu II wojny światowej dzieliła losy Kresowiaków. W lipcu 1945 roku wraz z siostrą Wandą, jej mężem i synem Andrzejem przyjechała do Koszalina. Wspólnie zamieszkali w skromnym domku przy ulicy Karola Szymanowskiego, przyznanym rodzinie jako rekompensata za mienie pozostawione na Litwie.

W lipcu 1946 roku została powołana Powiatowa Biblioteka Publiczna w Koszalinie, której kierownikiem od 1 sierpnia 1946 roku została Maria Pilecka. Ukończyła kurs dla początkujących bibliotekarzy w Szczecinie, w 1949 roku zdała egzamin w Ośrodku Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie, by potem zorganizować szkolenia swoich pracowników.

Pilecka za pośrednictwem Komisji Opieki nad Książką, zgromadzone poniemieckie zbiory, w tym książki naukowe, porzucone w piwnicach i na strychach, które ochroniła przed zniszczeniem, przekazała w skrzyniach do Biblioteki Narodowej w Warszawie i Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie.

Pilecka, jak podano w załączniku do uchwały, podjęła się „niezwykle trudnego zadania organizacji bibliotek, które na ziemi koszalińskiej trzeba było organizować od podstaw, dlatego ukształtował się tutaj typ bibliotekarza – popularyzatora i organizatora czytelnictwa”.

Ponadto, dzięki staraniom Pileckiej Powiatowa Biblioteka w Koszalinie otrzymała przestronne pomieszczenia przy ul. Bolesława Chrobrego. Pilecka uczyła pracowników „ciekawych form pracy, ukazywała mądrość i piękno zawarte w pisanym słowie ojczystej mowy”. Była organizatorką i aktywną członkinią Oddziału Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w Koszalinie.

Pilecka była jedyną żywicielką rodziny, z którą zamieszkała w Koszalinie. Pomagała również dzieciom osieroconym przez brata - rotmistrza Witolda Pileckiego. Dorabiała do pensji bibliotekarza korepetycjami z języka ojczystego i języków obcych: rosyjskiego, niemieckiego i francuskiego. Tłumaczyła urzędowe pisma z języka niemieckiego.

Po przejściu na emeryturę w 1965 roku przez wiele lat pracowała w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Koszalinie w niepełnym wymiarze godzin. Za niestrudzoną, wieloletnią pracę w Powiatowej Bibliotece Publicznej w Koszalinie odznaczono Marię Pilecką Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Od pierwszych dni pobytu w Koszalinie Pilecka prowadziła zapiski kronikarskie i „Sagę Rodu Pileckich”. Zachęcała do prowadzenia kronik pracujące z nią bibliotekarki.

Pilecka, co można przeczytać w załączniku do uchwały, „była wrażliwa na ludzkie cierpienia, kochała młodzież. Wokół siebie stwarzała atmosferę spokoju i dobroci”.

Maria Pilecka zmarła 9 maja 1991 roku w wieku 91 lat. Została pochowana na koszalińskim cmentarzu komunalnym, żegnana przez bliskich, licznych bibliotekarzy, przyjaciół i czytelników. (PAP)