Zmiany przepisów dotyczące spożywania alkoholu i palenia tytoniu nastąpiły podczas 39-go Zjazdu Nadzwyczajnego ZHP.
NOWE PRAWO HARCERSKIE
Kierownictwo Związku najwyraźniej uznało, że dotychczasowy kodeks jest staroświecki, i od teraz dorośli członkowie ZHP będą mogli legalnie pić alkohol i palić papierosy. Znowelizowane prawo apeluje jednak do współczesnych harcerzy, by byli świadomie wolni od wszelkich używek i uzależnień.
Kodeks honorowy harcerza został ustanowiony w 1911 roku przez weterana i pioniera polskiego skautingu, Andrzeja Małkowskiego. Zakaz spożywania alkoholu i palenia tytoniu opisywał punkt 10 Prawa harcerskiego:
Harcerz jest czysty w myśli, w mowie i uczynkach. Nie pali tytoniu i nie pije napojów alkoholowych.
Punktem odniesienia dla Małkowskiego było prawo zachodnich skautów, które jednak nic nie wspominało o nakazie abstynencji. Małkowski dopisał je sam, prawdopodobnie kierując się postawą przedwojennych organizacji abstynenckich, które były bardzo silne na polskich ziemiach pod zaborami.
Jednak o potrzebie dokonania zmian w kodeksie od lat apelowali instruktorzy harcerscy, którzy uważali, że ma on więcej wspólnego ze średniowiecznym etosem rycerskim niż z wyzwaniami współczesnej rzeczywistości. Dotychczasowe prawo było kłopotliwe szczególnie w trakcie zgrupowań, w czasie których polscy harcerze, spotykając się z bliźniaczymi organizacjami z całego świata, zmuszeni byli do całkowitej abstynencji. ZHP uznało dotychczasowe zasady za przestarzałe i zwróciło uwagę na konieczność dostosowania się do błyskawicznie zmieniającej się rzeczywistości.
- W obecnym świecie jest wiele zagrożeń czyhających na młodego człowieka. W naszym Prawie Harcerskim do tej pory ujęta była tylko walka z uzależnieniem od papierosów i alkoholu, podczas gdy współcześnie równie dużym problemem są inne choroby cywilizacyjne, takie jak chociażby uzależnienie od korzystania z komputerów, czy stałej aktywności w przestrzeni wirtualnej internetu - czytamy w oficjalnym komunikacie.
CZYTAJCIE DALEJ NA KOLEJNEJ STRONIE
Zmiana prawa wywołała prawdziwą burzę wśród wielu osób związanych z harcerstwem. Podnoszono zwłaszcza kwestię idei harcerstwa i jego odpowiedzialności za krzewienie właściwych postaw moralnych wśród młodzieży.
- Osiąganie sukcesów wychowawczych w naszych czasach nie wymaga rewolucji programowej, ale konsekwencji. Warto zwrócić uwagę na ponadczasowość założeń Harcerstwa, co sprawia, że nie wymagają one uaktualniania - mówi Piotr Koj, były przewodniczący Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. - Jeżeli ktoś ma wątpliwości czy dziesiąty punkt Prawa powinien być zmieniony, niech wyjdzie na ulice polskich miast. Harcerstwo było, jest i będzie ruchem elitarnej formacji społeczno-moralnej, lecz zmiany w Prawie Harcerskim Związku Harcerstwa Polskiego stanowią niebezpieczny wyłom - dodaje.
Bardzo krytycznie o decyzji delegatów Związku Harcerstwa Polskiego wypowiedział się również profesor Bogusław Śliwerski.
- Zjazd ZHP okazał się świętem demokracji, ale proceduralnej, a nie demokracji odwołującej się do wartości społeczno-moralnych polskiego narodu. Degradujecie harcerstwo z niskich pobudek i jeszcze się z tego cieszycie!? - pisze na swoim blogu.
Inaczej na sprawę patrzą sami harcerze, którzy zwracają uwagę na to, że alkohol był spożywany już wcześniej, mimo zakazu.
- O zmianie prawa rozmawiano już dziesięć lat temu, jednak nic to nie dało. Teraz przynajmniej 90% harcerzy nie będzie hipokrytami. Obecnie jest mnóstwo innych zagrożeń, więc te zmiany raczej nie są złe - mówi Angelika Witkowska, podharcmistrz z Krakowa.
- Moim zdaniem popadanie w skrajności może być niebezpieczne. Obecna treść dziesiątego punktu Prawa Harcerskiego tak naprawdę poszerza tylko obszar pracy nad swoim charakterem. I nawet określenie "wolny od nałogów" jest bardzo pozytywne, gdyż dziś mamy bardzo zafałszowany obraz wolności, która nieraz zmierza w przeciwnym kierunku - wolny, czyli taki, który może robić co chce. Podejrzewam, że jednak polski harcerz nie będzie paradował w mundurze z butelką w ręku - dodaje.
Zdaniem ZHP nowy zapis dziesiątego punktu kodeksu harcerskiego umożliwi wypracowanie takiej postawy wśród młodzieży, żeby była ona bardziej świadoma i odporna nie tylko na uzależnienie od rozmaitych używek, ale również od wielu aspektów współczesnego życia.
Po uwzględnieniu zmian Prawo harcerskie przedstawia się następująco:
- Harcerz sumiennie spełnia swoje obowiązki wynikające z Przyrzeczenia Harcerskiego.
- Na słowie harcerza polegaj jak na Zawiszy.
- Harcerz jest pożyteczny i niesie pomoc bliźnim.
- Harcerz w każdym widzi bliźniego, a za brata uważa każdego innego harcerza.
- Harcerz postępuje po rycersku.
- Harcerz miłuje przyrodę i stara się ją poznać.
- Harcerz jest karny i posłuszny rodzicom i wszystkim swoim przełożonym.
- Harcerz jest zawsze pogodny.
- Harcerz jest oszczędny i ofiarny.
- Harcerz pracuje nad sobą, jest czysty w myśli, mowie i uczynkach; jest wolny od nałogów.
ZOBACZCIE FILM: Prezydent Andrzej Duda objął honorowym patronatem polskie harcerstwo
