Sekretarz obrony Wielkiej Brytanii John Healey podczas wtorkowych obrad parlamentu brytyjskiego poinformował, że rosyjski statek szpiegowski wpłynął w tym tygodniu na wody w pobliżu Wysp. Według Healeya, w poniedziałek wykryto Jantar około 60 km od brytyjskiego wybrzeża w kanale La Manche. Dwa okręty Królewskiej Marynarki Wojennej zostały wysłane, aby monitorować jego ruchy.
- Wykryto, że krążył nad krytyczną infrastrukturą podmorską Wielkiej Brytanii - powiedział, dodając, że rosyjski statek później opuścił wody brytyjskie i obecnie znajduje się na Morzu Północnym. AFP zacytowała urzędnika w Paryżu, który powiedział, że francuskie siły wojskowe również zostały wysłane, aby obserwować Jantar, ale nie wskazuje to na żadne „wrogie zamiary”.
Przekaz do Putina: widzimy cię
- Zmieniłem zasady zaangażowania Royal Navy, aby nasze okręty wojenne mogły zbliżyć się i lepiej monitorować Jantar. Jak dotąd statek zachowywał się zgodnie z międzynarodowymi zasadami żeglugi - powiedział Healey.
Healey powiedział, że Moskwa wykorzystuje statek do gromadzenia danych wywiadowczych i mapowania krytycznej infrastruktury podwodnej Wielkiej Brytanii. Nazywając incydent „kolejnym przykładem rosnącej rosyjskiej agresji”, Healey zwrócił się bezpośrednio do Władimira Putina: „Chciałem również, aby prezydent Putin usłyszał tę wiadomość: widzimy cię, wiemy, co robisz i nie będziemy unikać zdecydowanych działań w celu ochrony tego kraju”.
To drugi raz w ciągu ostatnich miesięcy, kiedy Jantar wpłynął na wody w pobliżu Wysp. W listopadzie ub.r. mapował podmorską infrastrukturę krytyczną na Morzu Irlandzkim. Wówczas okręt podwodny Royal Navy został upoważniony do zbliżenia się do rosyjskiego statku „wyłącznie jako środek odstraszający”. Wtedy rosyjski szpieg skierował się na południe, w stronę Morza Śródziemnego.
Podmorska wojna Rosjan
Oficjalnie Jantar jest statkiem rosyjskiego Ministerstwa Obrony, który bada oceany. Kraje zachodnie wielokrotnie zauważały Jantar na wodach europejskich. Podejrzewają, że misją statku jest mapowanie podmorskich kabli. Ponad 95 procent ruchu internetowego przechodzi przez kable podmorskie. Ponadto infrastruktura ta ma kluczowe znaczenie dla dostaw energii.
Pod koniec 2024 r. kable podmorskie zostały kilkakrotnie przecięte na Morzu Bałtyckim. Kraje dotknięte tymi incydentami podejrzewały sabotaż. Pod koniec grudnia fińskie władze zatrzymały tankowiec Eagle S, podróżujący z Petersburga do Egiptu pod banderą Wysp Cooka, w związku z podejrzeniem o udział w przecięciu kabli. W styczniu 2025 r. NATO ogłosiło plan Baltic Sentry. W ramach tego planu kraje Sojuszu zwiększą swoją obecność wojskową na Morzu Bałtyckim, aby chronić podwodną infrastrukturę przed możliwym sabotażem. Brytyjski rząd powiedział, że jego siły „wniosą również morskie samoloty patrolowe i obserwacyjne, aby wzmocnić reakcję NATO po uszkodzeniu podmorskich kabli na Morzu Bałtyckim”.
źr. RFE/RL, BBC Russian
