Hołd dla powstańców pod pomnikiem Gloria Victis. Prezydent Andrzej Duda i inni politycy złożyli kwiaty w Godzinę "W"

Uroczystości przed pomnikiem Gloria Victis stanowią kulminacyjny punkt obchodów rocznicy Powstania Warszawskiego. Chwilę przed godziną "W" prezydent Andrzej Duda złożył kwiaty na grobie gen. Antoniego Chruściela "Montera".

O godz. 17.00, o której 1 sierpnia 1944 roku - 80 lat temu - rozpoczął się w Warszawie zryw powstańczy, zawyły syreny. Zgromadzeni przed pomnikiem Gloria Victis minutą ciszy uczcili pamięć o powstańcach. Odśpiewano Mazurek Dąbrowskiego i odegrano hejnał warszawski.

Następnie modlitwę w intencji poległych powstańców odmówił biskup polowy Wojska Polskiego Wiesław Lechowicz. Dla uczczenia 80. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego oddano także salwę honorową.

Wieńce przed pomnikiem Gloria Victis złożyli prezydent Andrzej Duda, marszałek Sejmu Szymon Hołownia, marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska.

Wieniec w imieniu premiera Donalda Tuska złożyli wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Lech Parell, wiceszef MON Cezary Tomczyk oraz wiceszef MSZ Władysław T. Bartoszewski. W imieniu mieszkańców stolicy wieniec złożył prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. Delegacjom towarzyszyli uczestnicy powstania.

Oficjalną część obchodów na Powązkach Wojskowych zakończyło odprowadzenie wojskowej asysty honorowej i pocztów sztandarowych.

Po uroczystości przed pomnikiem Gloria Victis prezydent Andrzej Duda złożył wieniec na grobie Barbary i Krzysztofa Kamila Baczyńskich z okazji zbliżającej się 80. rocznicy ich śmierci.

W Godzinę "W" premier Donald Tusk upamiętnił rocznicę Powstania Warszawskiego wspólnie z pracownikami KPRM. "W 80. rocznicę Powstania Warszawskiego o godz. 17.00 Premier Donald Tusk wspólnie z pracownikami Kancelarii Premiera upamiętnił Bohaterów walki o naszą wolność" - podała KPRM.

Tradycja oddawania hołdu poległym w rocznicę powstania na Wojskowych Powązkach sięga czasów PRL, gdy ówczesne władze nie pozwalały na oficjalne uroczystości. Pomimo tego warszawiacy całymi rodzinami gromadzili się 1 sierpnia każdego roku wokół pomnika Gloria Victis i grobów poległych.

Obelisk Gloria Victis postawiono na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w drugą rocznicę zrywu w 1946 r. Autorką monumentu wyłonionego w konkursie jest łączniczka i żołnierz Powstania Warszawskiego Helena Kłosowicz. Wokół pomnika znajdują się mogiły powstańców, których ciała ekshumowano zaraz po wojnie z całej Warszawy.

Nazwa pomnika - "Chwała zwyciężonym" - jest nawiązaniem do opowiadania Elizy Orzeszkowej, poświęconego Powstaniu Styczniowemu, w którym autorka podkreśliła, że walczącym w imię wyzwolenia ojczyzny należy się cześć i szacunek, niezależnie od wyników walk.

Donald Tusk później wziął jeszcze udział w uroczystościach przy kurhanie na Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli, gdzie zwrócił się do zebranych i powstańców.

Zwrócił uwagę, że przedstawiciele jego pokolenia i młodszych pokoleń w 80. rocznicę Powstania Warszawskiego "tak naprawdę nie powinni za dużo mówić", a "wsłuchać się w tętno historii".

"Dla tych pokoleń, które dzisiaj biorą na siebie całą odpowiedzialność za przyszłość ojczyzny, (...) ta wasza wielka patriotyczna lekcja powinna być najważniejszym przykazaniem" - powiedział.

Odnosząc się do przemówienia swojej przedmówczyni, Wandy Traczyk-Stawskiej - która zwracała uwagę na zaangażowanie w powstanie wszystkich mieszkańców stolicy - Tusk ocenił, że były to "święte słowa".

"Warszawa jest bohaterem. Wszyscy z tamtego czasu byli bohaterami" - powiedział.

Dalej premier odniósł się do pozycji Polski w Europie. "Budujemy razem i zbudujemy Polskę silną, Polskę, która nie będzie bała się ani sąsiadów, ani wrogów, niebezpieczeństw, które czyhają od pewnego czasu z wielu stron" - powiedział Tusk.

"Przyrzekamy - wy, bohaterskie uczestniczki powstania, wy, bohaterowie powstania - że razem zbudujemy taką Polskę, w której nigdy nie trzeba będzie cierpieć takich ofiar, jakie miały miejsce tu, w Warszawie, tu, na Woli 80 lat temu. Zbudujemy dla was, dla waszych dzieci, dla waszych wnuków, prawnuków dla nas wszystkich bezpieczny dom. To jest ten najważniejszy hołd jaki możemy i powinniśmy wam złożyć. To jest nasza pierwsza i najważniejsza powinność" - zaznaczył szef rządu.

Zwracając się do powstańców, premier podkreślił: "Chylę nisko głowę przed waszym bohaterstwem, przed waszym cierpieniem i przed tym wielkim, wspaniałym, choć w jakże dramatycznych okolicznościach rodzącym się dziedzictwie, przesłaniu. Będziemy temu przesłaniu wierni, przyrzekam to w imieniu własnym i całej generacji Polaków, którzy dzisiaj za Polskę biorą odpowiedzialność. Przyrzekam to wam".