Spis treści
Na czele gminy stoi wójt, ale nie decyduje sam. Podejmowaniem uchwał zajmuje się rada gminy. To radni wybierani przez mieszkańców danego terenu w wyborach samorządowych mają decydujący głos m.in. w sprawie podatków i lokalnych opłat. Mogą je ustalać w granicach określonych w odrębnych ustawach. Mają dbać o sprawy mieszkańców, być ich przedstawicielami i łącznikami z urzędem.
Jakie obowiązki ma radny gminy?
Z artykułu 23 ustawy o samorządzie gminnym wynika, że Radny utrzymuje stałą więź z mieszkańcami oraz ich organizacjami, a w szczególności przyjmuje zgłaszane przez mieszkańców gminy postulaty i przedstawia je organom gminy do rozpatrzenia, nie jest jednak związany instrukcjami wyborców.

Do zadań rady gminy należy m.in.:
- uchwalanie budżetu gminy,
- uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
- podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat.
Maksymalna wysokość diety radnego
Radni spotykają się podczas sesji rady gminy oraz podczas pracy w komisjach i za tę pracę przysługuje im określona dieta. Radni określają ja sami, jednak mają określone ramy. Maksymalna wysokość diety radnego jest powiązana z liczbą mieszkańców gminy.
Wysokość diet, które przysługują poszczególnemu radnemu gminy, nie może przekroczyć w ciągu miesiąca w sumie 2,4-krotności kwoty bazowej. Kwota bazowa jest określana w ustawie budżetowej.
Jak podaje serwis gofin.pl, w 2024 r. kwotę bazową dla osób, które zajmują kierownicze stanowiska państwowe na podstawie przepisów ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw, ustala się w wysokości 1.789,42 zł. W ten sposób łatwo wyliczyć, że w 2024 r. maksymalna wysokość diet, które przysługują radnemu gminy, wynosi 4.294,61 zł (łącznie w ciągu miesiąca).
Wysokość maksymalna diety jest powiązana z liczbą mieszkańców w gminie:
- powyżej 100 tys. mieszkańców - 4.294,61 zł, maksymalna wysokość diety
- od 15 tys. do 100 tys. mieszkańców - 75 proc. maksymalnej wysokości diety, zatem 3.220,96 zł
- poniżej 15 tys. mieszkańców - 50 proc. maksymalnej wysokości diety, czyli 2.147,31 zł
Ile „zarabia” radny w gminie wiejskiej? Wysokość diet
W uchwałach rad gmin znajdziemy stawki diet dla radnych z uwzględnieniem pełnionych przez nich dodatkowych funkcji, np. przewodniczącego i wice.
Pierwszy z przykładów pochodzi z województwa kujawsko-pomorskiego. Uchwała Rady Gminy Chrostkowo z 12 grudnia 2023 r. mówi o tym, że ustalono tu wysokość miesięcznej diety zryczałtowanej przysługującej radnemu w zależności od pełnionej funkcji — dla:
- Przewodniczącego Rady Gminy w wysokości - 1500 zł,
- Wiceprzewodniczącego Rady Gminy w wysokości - 850 zł.
- Przewodniczącego Komisji Rady Gminy w wysokości - 680 zł,
- radnego Rady Gminy, nie pełniącego funkcji wymienionych wyżej, w wysokości - 580 zł.
Kolejnego przykładu szukamy w województwie lubuskim. Gmina Bogdaniec 28 stycznia 2022 r. przyjęła uchwałę, z której wynikają następujące diety dla radnych:
- radnego pełniącego funkcję przewodniczącego rady w wysokości – 2.100 zł
- radnego pełniącego funkcję wiceprzewodniczącego rady lub pełniącego funkcję przewodniczącego komisji stałej w wysokości –1.700 zł;
- radnego pełniącego funkcję wiceprzewodniczącego komisji stałej w wysokości – 1.400 zł.
- pozostałych radnych w wysokości – 1.300 zł.
W uchwale dodano, że radnemu pełniącemu funkcję przedstawiciela Gminy Bogdaniec w Zgromadzeniu Związku Celowego Gmin MG-6 podwyższa się dietę o kwotę 100 zł.
Przenosimy się do województwa mazowieckiego. Uchwała Rady Gminy Baranów z 29 stycznia 2024 r. w sprawie ustalenia wysokości diet radnych prezentuje następujące kwoty:
Ustala się wysokość miesięcznych zryczałtowanych diet dla radnych Rady Gminy Baranów w kwotach dla:
- przewodniczącego Rady Gminy w kwocie 2 000 zł miesięcznie;
- wiceprzewodniczącego Rady Gminy za udział w sesji tej Rady w kwocie 800 zł;
- radnych za udział w sesjach Rady Gminy lub posiedzeniach komisji w skład osobowy, której zostali wybrani w kwocie 500 zł.
Z kolei w gminie Radzanów w Mazowieckim uchwalono 23 marca 2023 r. diety dla Przewodniczącego Rady Gminy – 1 620 zł, dla pozostałych Radnych – 990 zł.
Radny może pobierać dietę wyłącznie z tytułu jednej funkcji pełnionej w Radzie Gminy. Jeżeli radny pełni jednocześnie kilka funkcji, przy ustalaniu wysokości diety bierze się pod uwagę funkcję, do której przypisana jest najwyższa wysokość diety miesięcznej, wyjaśnia w uchwale gmina Chrostkowo.
O ile gmina potrąci dietę radnemu za nieobecność na sesji?
We wspomnianej kujawsko-pomorskiej gminie Chrostkowo wypłata diet, za dany miesiąc następuje do ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca przelewem na konto radnego. W gminie z Lubuskiego — do 10. dnia następnego miesiąca po miesiącu, w którym powstało prawo do diety.
Nieobecność na sesji lub posiedzeniu komisji powoduje obniżenie diety, w gminie Chrostkowo o 20 proc. diety miesięcznej za każdą nieobecność. Również w Kujawsko-Pomorskim, ale w innej gminie — Rojewo, radnemu potrąca się kwotę stanowiącą 25 proc. należnej diety za każdą nieobecność na posiedzeniu, w którym jest zobowiązany wziąć udział z tytułu pełnionych funkcji.
Natomiast w gminie Zławieś Wielka w uchwale zapisano, że za każdą nieobecność na sesji lub na posiedzeniu komisji radnemu potrąca się kwotę stanowiącą 10% należnej diety za dany miesiąc, nie więcej niż 30 proc. jej wysokości.
Lubuskie: Wysokość diety ulega obniżeniu o 20 proc. za każdą nieobecność radnego na sesji Rady Gminy oraz na posiedzeniu komisji stałej, której jest członkiem.
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal Strefa Agro codziennie. Obserwuj Strefę Agro!