Skąd się wziął sylwester?
Powszechnie uważa się, że zwyczaj świętowania nowego roku wziął swój początek na przełomie roku 999 i 1000. Wtedy też mieszkańcy Europy z trwogą wyczekiwali końca świata przepowiedzianego przez wyrocznię Sybilę. Według niej wraz z nastaniem nowego tysiąclecia z podziemi Watykanu miał wyjść na powierzchnię mityczny Lewiatan. Potwór ten, rzekomo pojmany przez papieża Sylwestra I w IV w. naszej ery chciał dokonać zemsty za lata więzienia i zniszczyć świat.
Kiedy nic takiego nie nastąpiło, uradowani mieszkańcy Europy rozpoczęli wielkie świętowanie. To podobno właśnie wtedy papież Sylwester II po raz pierwszy wyszedł na ulice Watykanu i udzielił błogosławieństwa Urbi et Orbi - Miastu i Światu. Na pamiątkę tamtych wydarzeń 31 grudnia zaczęto obchodzić jako dzień św. Sylwestra.
Sylwester kiedyś i dziś
Na przestrzeni kolejnych wieków zwyczaje zabaw sylwestrowych ewoluowały, stopniowo przybierając kształty znane nam współcześnie. Wystawne bale i imprezy w dużych gronach, z mnóstwem różnych tradycji organizowano już na przełomie XIX i XX wieku.
Tokaj, bale w modnych lokalach i uroczyste polowania - tak świętowano nadchodzący Nowy Rok 100 lat temu. Szampan jako nieodłączny element sylwestrowej zabawy zagościł w domach dopiero po II Wojnie Światowej. Ostatniemu dniowi w roku często towarzyszył szereg wróżb i przesądów. Od połowy wieku wkładamy do buta - na szczęście - łuskę wigilijnego karpia. Jak zmieniły się noworoczne zwyczaje na przestrzeni ostatniego stulecia? Zobacz w galerii.

Bal sylwestrowy w Kasynie Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie. Na zdjęciu grupa uczestniczek balu, m.in.: W. Gotr, Zofia Ruszkowska, Helena Zakrzewska, Jadwiga Brat, Lili Wróblewska, Kama Halicka, Hanna Nesselówna i Antonina Jankowicz.
Wraz z początkiem XX wieku tradycja hucznego witania Nowego Roku zagościła na stałe w polskiej kulturze. Początkowo jednak sylwestra obchodziła jedynie arystokracja oraz bogatsze warstwy społeczeństwa. 1 stycznia został uchwalony dniem wolnym od pracy w 1924 roku.
Narodowe Archiwum Cyfrowe

Grupa uczestników zabawy sylwestrowej. Widoczni m.in.: aktorka Kazimiera Niewiarowska (z prawej), tancerka Lucyna Messal i aktor Kazimierz Dembowski.
W dwudziestoleciu międzywojennym arystokracja witała nadchodzący Nowy Rok Tokajem - węgierskim białym winem deserowym.
Narodowe Archiwum Cyfrowe

Bal sylwestrowy w lokalu "Adria" w Warszawie. Kierownik i współwłaściciel, Franciszek Moszkowicz, w otoczeniu uczestników balu.
Zgodnie z tradycją, by przegonić Stary Rok, strzelano z bicza. Ziemianie urządzali polowania i ucztowali w gronie rodziny, zaś inteligencja mieszkająca w miastach bawiła się w modnych lokalach.
Narodowe Archiwum Cyfrowe
Czytaj więcej w galerii.
