Od 20 maja w Unii Europejskiej nie będzie można sprzedawać papierosów mentolowych. Zdaniem ekspertów smakują one zbyt przyjemnie i dlatego mogą zachęcać do palenia. Będą więc zakazane. O ile dla producentów wyrobów tytoniowych to żadna nowina, bo decyzja o wprowadzeniu zakazu zapadła już trzy lata temu, o tyle dla wielu palaczy to niemiłe zaskoczenie. Ale klamka zapadła. Papierosy aromatyzowane mentolem całkowicie znikną ze sklepów, kiosków i hurtowni. Gdy przepisy zaczną obowiązywać, w trudnej sytuacji mogą się znaleźć nie tylko palacze.
Czystka na półkach
- Obowiązuje zasada czystego rynku. Będą musiały zniknąć wszystkie papierosy z mentolem: i te aromatyzowane tradycyjnie, i te z tzw. clickiem, czyli umieszczoną w papierosie kapsułką, którą palący może rozgnieść i w ten sposób uwolnić aromat
- mówi Karolina Bursa-Moczulska, dyrektor ds. korporacyjnych w Imperial Tobacco. - Będziemy musieli więc to zorganizować. Jak to będzie wyglądało technicznie, jeszcze nie wiemy. Ale oczywiście to, co będzie później, to wyzwanie dla całej branży, zwłaszcza w Polsce - dodaje.
Nasz kraj to potentat w produkcji mentolowych papierosów. Co trzeci schodzący z linii produkcyjnych nad Wisłą jest aromatyzowany w ten sposób. Więcej mentolowych papierosów niż w Polsce produkuje się tylko w Anglii (12,4 proc. całej produkcji). Także znaczącą rolę na tym rynku odgrywa Rumunia - w produkcji tytoniowej tego kraju stanowią one 7,8 proc. Na przeciwnym biegunie jest Hiszpania, w której tych papierosów prawie się nie produkuje. Tam stanowią zaledwie 0,4 proc. produkcji.
Czytaj też: Komentarz: Każdy zakaz komuś się opłaca. Wycofanie papierosów mentolowych także
Zarówno w Anglii, jak i w Polsce papierosy z mentolem nie tylko się robi, ale także chętnie pali. Ich amatorkami są przede wszystkim kobiety, często te, które nie ukończyły jeszcze 30 lat. Czy, gdy ich ulubiony smak papierosów zniknie z półek, rzucą palenie?
Sposobem w przepis?
- Tym, czego poszukuje palacz w papierosie, jest nikotyna
- zwraca uwagę Anika Maliszewska z Kliniki Free for ever, specjalizująca się w leczeniu uzależnienia od nikotyny przy wykorzystaniu terapii poznawczo-behawioralnej. - Bardziej prawdopodobne niż rzucenie palenia jest to, że z niechęcią, bo z niechęcią, ale przerzucą się na papierosy bez mentolowego aromatu. Bo dostarczają nikotyny, a to ona uzależnia.
Przepisy, które wchodzą w życie, nie dotyczą bowiem tzw. alternatywnych wyrobów tytoniowych, jak wkłady do urządzeń IQOS, które są rodzajem podgrzewaczy.
- To wielka przewaga konkurencyjna - przyznaje Karolina Bursa-Moczulska.
Są jednak palacze, którzy ani myślą rezygnować z mentolowego dymka w tradycyjnej postaci.
- Robię zapasy. Liczę, że w maju będę miała papierosów jeszcze na pół roku. A później? Sądzę, że ktoś coś wymyśli. Jakieś domowe sposoby na aromatyzowanie papierosów lub coś w tym rodzaju
- przyznaje pani Zofia.
Sprzedający papierosy na ogół jeszcze o maju nie myślą. Nie zauważają też, by zmieniał się popyt na poszczególne ich marki czy rodzaje.
- Kiedy zakażą sprzedaży mentolowych, po prostu nie będę ich sprzedawał - wyjaśnia ajent „Żabki” na Wildzie.
Zobacz też: Nie uwierzysz, ile czasu marnuje palący pracownik na przerwy na papierosa
Szara strefa w ataku?
Przedstawiciele branży tytoniowej w Polsce obawiają się rozwoju szarej strefy: nielegalnej produkcji mentolowych papierosów i ich przemytu zza wschodniej granicy. Tam pozostaną legalne. Jak wynika z danych Ministerstwa Finansów, w trzech kwartałach 2019 roku zatrzymano 187 mln szt. przemycanych papierosów. Co dziesiąty był mentolowy. Zlikwidowano też 31 fabryk papierosów.
- Nie mamy wątpliwości, że ten proceder się nasili. Śledzimy rynek. Fabryka tytoniowa w Grodnie przygotowuje się do zwiększenia produkcji mentolowych papierosów
- przyznaje Karolina Bursa-Moczulska.
Małgorzata Spychała-Szuszczyńska, rzeczniczka Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu, uważa, że to płonne obawy.
- Jesteśmy coraz bardziej skuteczni w walce z tym nielegalnym procederem. Świadczą o tym niemal codzienne doniesienia o wykryciu przemytu, nielegalnego obrotu czy też likwidacji nielegalnej fabryki papierosów. KAS dysponuje świetnie przygotowanymi ekspertami specjalizującymi się w zwalczaniu zorganizowanej przestępczości. Nasza aktywność to nie tylko kontrole, ale również działania operacyjne i analiza ryzyka. Ściśle współpracujemy również z innymi służbami, ograniczając ten proceder - dodaje Spychała-Szuszczyńska i zapewnia, że z mentolowym dymkiem przyjdzie nam się pożegnać.
