Spis treści
Trudne początki
Przed ponad 2000 lat, w miejscu, gdzie obecnie znajduje się Watykan, funkcjonował tor do wyścigów rydwanów, zwany Circus Gaius lub Circus Caligula.
W XVI wieku, na Cortile del Belvedere - placu przy Pałacu Watykańskim, odbywały się mecze calcio fiorentino - średniowieczne piłki nożnej, która powstała we Włoszech.
Jednak dopiero, w XX wieku, po II wojnie światowej, nastąpiła ekspansja sportu w Watykanie, który był promowany przez papieża Piusa XII. Działalność sportowa była organizowana i realizowana przez Kościół katolicki za pośrednictwem katolickich stowarzyszeń młodzieżowych i sportowych. Powstała Vatican Athletics - pierwsza oficjalna organizacja sportowa w Państwie Kościelnym.
Z czasem zakładano kolejne "związki branżowe" - Vatican Cycling, Vatican Taekwondo i Vatican Padel, które znalazły się w strukturach odpowiednich, międzynarodowych federacji sportowych.
Wpływ niderlandzki
Pierwszym sportowcem, który oficjalnie reprezentował Watykan na zawodach międzynarodowych, był niderlandzki cyklista Rien Schuurhuis, który nawet uczestniczył w mistrzostwach świata w kolarstwie szosowym. Za każdym razem (2022-2024) nie kończył jednak wyścigu ze startu wspólnego...
Schuurhuis posiada co prawda - ze względu na miejsce urodzenia (Groningen) - obywatelstwo holenderskie i - z racji pochodzenia żony - australijskie, ale i watykańskie. W 2020 roku, przeprowadził się do Rzymu, gdzie mieszka do dzisiaj. Małżonka - Chiara Porro, pełniła obowiązki ambasadora Australii przy Stolicy Apostolskiej.
Poza MKOl
Watykan nie jest - i nie może być - członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Przyczyna jest prosta - muszą być spełnione dwa warunki.
Otóż, aby utworzyć narodowy komitet olimpijski, krajowe związki sportowe muszą prowadzić działalność sportową na swoim terytorium i na arenie międzynarodowej.
Ponadto, w jego skład musi wchodzić co najmniej pięć federacji macierzystych, zrzeszonych w międzynarodowych strukturach sportów olimpijskich. Aktualnie, Watykan ma tylko dwa stowarzyszenia spełniające ten wymóg - kolarskie (UCI) i taekwondo (World Taekwondo).
Papież Franciszek wielokrotnie spotkał się z prezydentem MKOl - Thomasem Bachem w celu zgody na umożliwienia Watykanowi wzięcia udziału chociażby w ceremonii otwarcia igrzysk olimpijskich...
Piłkarska potęga
W sumie, Watykan ma dzisiaj swoje reprezentacje - piłkarską, lekkoatletyczną, kolarską, taekwondo, padla i krykieta.
Stolica Apostolska nie jest członkiem Międzynarodowej Federacji Piłki Nożnej (FIFA), podobnie, jak osiem innych państw suwerennych (Mikronezja, Kiribati, Wyspy Marshalla, Monako, Nauru, Palau, Tuvalu i Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, choć Anglia, Szkocja, Walia i Irlandia Północna - jako oddzielne kraje są zrzeszone w FIFA).
Owszem, Watykan ma drużyny narodowe zarówno kobiet, jak i mężczyzn, ale te rozgrywają swoje mecze tylko w randze towarzyskich i na nieoficjalnych turniejach.
Wszystkie rozgrywki piłkarskie Watykanu odbywają się w kompleksie sportowym Campo Pio XI - jakieś 400 metrów od Placu Świętego Piotra.
Pierwszy nieoficjalny mecz reprezentacji panów odbył się w 1985 roku przeciwko austriackim dziennikarzom i zakończył się korzystnym wynikiem 3:0. Z kolei pierwszy oficjalny mecz odbył się 22 listopada 1994 roku przeciwko ekipie San Marino (0:0).
Z racji braków kadrowych, reprezentacja składa się wyłącznie z pracowników Watykanu - funkcjonariuszy policji, pracowników poczty, urzędników administracji i członków papieskiej Gwardii Szwajcarskiej - de facto armii, odpowiedzialnej za ochronę papieża.
Najwyższe zwycięstwa
mecz nieoficjalny - 9:1 z zespołem karabinierów rzymskich (Rzym, 3 luty 2011)
mecz oficjalny - 4:3 z reprezentacją Chin U23 (Rzym, 25 października 2008)
Najwyższe porażki
mecz nieoficjalny - 4:21 z Borussią Mönchengladbach (Mönchengladbach, 13 sierpnia 2016)
mecz oficjalny - 1:9 z reprezentacją Palestyny (Al-Khader, 12 czerwca 2011)
Księża brazylijscy
W roku 2000 roku, papież Jan Paweł II powołał watykański departament sportu, którego celem było „ożywienie tradycji (sportu) we wspólnocie chrześcijańskiej”.
Sześć lat później, sekretarz stanu, kardynał Tarcisio Bertone zasugerował, że Watykan mógłby wystawić drużynę mężczyzn złożoną z duchownych katolickich.
- Jeżeli weźmiemy pod uwagę tylko brazylijskich księży, moglibyśmy mieć naprawdę wspaniałą drużynę - stwierdził
Ten samym hierarcha kościelny, zainicjował Clericus Cup - rozgrywki piłkarskie, w których biorą udział drużyny złożone z księży i seminarzystów uczelni papieskich w Rzymie. Aktualnym mistrzem wciąż jest zespół Collegio Urbano.
Chociaż Vatican Athletics nie jest członkiem World Athletics, w jej barwach startując nieliczni sportowcy. W 2019 roku, ksiądz z Sycylii - Don Vincenzo Puccio był drugi w Maratona di Messina z czasem 2:31:53.
Z kolei w 2002 roku, na Championships of the Small States of Europe, Sara Carnicelli, córkaurzędnika watykańskiego wywalczyła dla Stolicy Apostolskiej pierwszy medal na imprezie rangi międzynarodowej, brązowy w biegu na 5000 metrów.
