Sto lat temu nasza pierwsza dama lekkoatletyki Halina Konopacka ustanowiła premierowy dla Polski rekord świata

Jacek Kmiecik
Opracowanie:
Ron Moody
Sto lat temu, 10 maja 1925 roku, Halina Konopacka jako pierwsza w historii polskiej lekkiej atletyki ustanowiła rekord świata. W Warszawie rzuciła dyskiem na odległość 31,23 m. Nikt nie miał wątpliwości, że to był autentyczny wynik, choć nie został oficjalnie zatwierdzony.

Dziś ten rekordowy wynik, ze skromnego stadionu w Parku Sobieskiego (obecnie Agrykola), nie robi wrażenia, ale trzeba pamiętać, że były to początki kobiecej lekkoatletyki w Polsce i na świecie. Dopiero trzy lata później w Amsterdamie, na tak pomyślnych dla Haliny Konopackiej igrzyskach, gdzie zdobyła pierwszy dla Polski złoty medal, kobiety zadebiutowały w zawodach olimpijskich.

- W niektórych publikacjach jako rekord świata widnieje zgodny z prawdą wynik, ale z jakichś powodów regulaminowych nie został on zatwierdzony, ewentualnie nie wysłano protokołu

- tłumaczył dr hab. Daniel Grinberg.

Dlatego jego zdaniem oraz historyka lekkiej atletyki i trenera Andrzeja Lasockiego pierwszym oficjalnym polskim rekordem świata, zatwierdzonym przez federację międzynarodową, był wynik Konopackiej 34,15 m, uzyskany w Warszawie 23 maja 1926 roku.

Konopacka z "królową sportu" zetknęła się przypadkiem. Pewnego razu przyszła na stadion i zachęcona przez kogoś wzięła dysk do ręki. Rzuciła nim dalej niż wynosił ówczesny rekord kraju. Przez lata nie miała sobie równych. Dopiero w 1931 roku oddała palmę pierwszeństwa młodszej Jadwidze Wajsównie.

W ciągu ośmiu lat błyskotliwej kariery sportowej urodzona 26 lutego 1900 roku w Rawie Mazowieckiej Konopacka ustanowiła wiele rekordów, nie tylko w rzucie dyskiem. Rekord Polski poprawiała aż 56 razy; także w pchnięciu kulą, oszczepem, w trójboju, pięcioboju i w sztafetach. Rekordzistką świata w dysku była łącznie sześciokrotnie: 31,23 m (10.05.1925); 33,40 m (21.06.1925); 34,15 m (23.05.1926); 34,90 m (8.08.1926), 39,18 m (4.09.1927) i wreszcie 39,62 m podczas konkursu olimpijskiego w Amsterdamie 31 lipca 1928.

W latach 1924-31 wywalczyła 26 tytułów mistrzyni kraju. A zaczynała od wyniku 23,45 m w mistrzostwach Polski. Rekordy życiowe tej wszechstronnej lekkoatletki to: dysk - 39,62 m (1928), kula - 11,33 (1930); oszczep - 34,83 (1930), skok w dal - 5,12 (1930).

W 1931 zakończyła karierę lekkoatletyczną, by poświęcić się... tenisowi. Zaliczano ją do czołowej dziesiątki w Polsce. Zresztą miała bardzo rozległe zainteresowania, także pozasportowe. Pisała wiersze, które publikowano w "Skamandrze" i w "Wiadomościach", a zbiór jej utworów ukazał się w 1929 roku pod tytułem "Któregoś dnia".

Na emigracji w USA - gdzie znalazła się po wojnie po spektakularnej ewakuacji z Polski złota Banku Polskiego w 1939 roku - Konopacka, która była wówczas żoną ministra Ignacego Matuszewskiego, poświęciła się malarstwu.

Była nie tylko najciekawszą postacią przedwojennego sportu, ale także jedną z najbardziej interesujących Polek. Jej sława była porównywana ze sławą Jana Kiepury. Istniało powiedzenie: "Kiepura pyskiem - Konopacka dyskiem".

Elegancka, wysoka, ale i silna kobieta była wszechstronnie utalentowana. Pochodziła z rodu szlacheckiego spowinowaconego z Tatarami. Dorastała w zamożnym mieszczańskim domu, w którym dbano o odpowiednie wychowanie i wykształcenie dzieci. Ze sportem zetknęła się jako studentka polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Zaczynała od narciarstwa. W 1924 roku zapisała się na kurs i już każdą zimę spędzała w Zakopanem. W Tatrach nosiła przydomek "Czerebieta" (czerwona kobieta), od koloru swetra i beretu, które zwykle miała podczas zjazdu. Umiała też dobrze pływać, lubiła gry zespołowe, zwłaszcza koszykówkę. Pasjonowała się motoryzacją. Wytwornie wyglądała za kierownicą własnego kabrioletu. Próbowała też swoich możliwości w rajdach samochodowych.

Po złotym medalu olimpijskim - w Amsterdamie została też wybrana na miss igrzysk - stała się uosobieniem sukcesu. Otrzymała gratulacyjny telegram od prezydenta Ignacego Mościckiego. Po powrocie do kraju przyjmował ją w Belwederze marszałek Józef Piłsudski, udzielała mnóstwa wywiadów, stała się najpopularniejszą osobą w Polsce, m.in. dwa razy z rzędu wygrała plebiscyt "Przeglądu Sportowego".

Zmarła 28 stycznia 1989 roku w Daytona Beach na Florydzie. 18 października 1990 roku urna z prochami sławnej Polki spoczęła na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie. W 2018 roku prezydent Andrzej Duda uhonorował ją pośmiertnie Orderem Orła Białego.

Imię Konopackiej nosi w Polsce kilka szkół i placówek sportowych, między innymi Ośrodek Sportu i Rekreacji w jej rodzinnej Rawie Mazowieckiej, a także Szkoła Podstawowa nr 402 na warszawskim Gocławiu, Szkoła Podstawowa w Bieganowie (Mazowieckie) i Akademia Nauk Stosowanych w Pruszkowie.(PAP)

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Gol24 Ekstra: Rewanże półfinałów Ligi Mistrzów pełne emocji

Polecane oferty
* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
Wróć na i.pl Portal i.pl