Nagrody w konkursie "Audycja Historyczna Roku". Gala ogólnopolska w siedzibie białostockiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej

"Baśka" to fabularyzowany film oparty na historii życia Heleny Żurowskiej, jedynej kobiety zamordowanej przez komunistów w więzieniu przy ul. Rakowieckiej tzw. strzałem katyńskim 21 września 1949 roku.

- Bardzo się cieszę, że film został zauważony i doceniony - mówiła Dorota Kania. - Opowiada historię niezwykłej kobiety, wywiadowczyni, kurierki, która zginęła za Polskę. Najbardziej wstrząsające w jej losach jest to, że nie zostawiła żadnych potomków. Ukazywanie jej dziejów było odszukiwaniem okruchów pamięci. Była to pogoń za cieniem.

Anna Zapert dodała, że razem z Katarzyną Zajączkowską, autorką montażu, bardzo długo poznawały Helenę Żurowską.

- Jej historia była tak niezwykła, że miesiącami siedziałyśmy nad montażem i płakałyśmy nad losem naszej bohaterki. Pierwszą recenzentką filmu była moja córka. Jak wiadomo młodzież specjalnie nie przepada za dokumentami historycznymi. Tymczasem po pierwszej projekcji córka miała lży w oczach. Drążyła też dalej historię Heleny Żurowskiej. Uważam, że na tym polegała nasza praca nad filmem, by zachęcić młodych ludzi, by szukali dalej - podkreśliła Anna Zapert.

Ogólnopolska gala konkursu odbyła się w wtorek [23.11.2021] w siedzibie białostockiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Jego celem było wyróżnianie i promowanie najnowszej historii Polski w formie ambitnej twórczości radiowej i telewizyjnej.

- Bardzo doceniam Wasz kunszt, bo musicie się wykazać nie tylko tym artystycznym, ale też poruszacie się w historii XX wieku zdominowanej przez dwa totalitaryzmy. Dotykacie wciąż otwartej rany na ciele narodu polskiego - mówił podczas gali prezes IPN Karol Nawrocki.

Audycje na konkurs mogli zgłaszać autorzy audycji, dziennikarze, redakcje, historycy, pracownicy i współpracownicy IPN, stowarzyszenia i organizacje kombatanckie i ich przedstawiciele, organizacje społeczne promujące wiedzę, edukację historyczną i pamięć, instytucje kultury i ich przedstawiciele, przedstawiciele lokalnych stowarzyszeń promujących historię regionalną.

Dokumentalne audycje radiowe i filmy zostały ocenione w następujących kategoriach:

• Wydarzenie - audycje i filmy poświęcone określonemu wydarzeniu lub procesowi historycznemu. W tej kategorii zostanie przyznana Grand Prix Prezesa IPN;
• Losy - audycje i filmy poświęcone indywidualnym losom bohaterów, uczestników i świadków zdarzeń i procesów historycznych - Nagroda im. Prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego;
• Historia regionalna - audycje i filmy poświęcone historii lokalnej, obejmującej zasięg działania poszczególnych oddziałów Instytutu - Nagroda Dyrektora Oddziału IPN w Białymstoku.

20 października 2021 r. jury konkursu „Audycja Historyczna Roku” w składzie:

• red. Janina Jankowska
• reż. Arkadiusz Gołębiewski
• red. Jan Ruman
• dr Paweł Skubisz
• dr Dariusz Iwaneczko

wyłoniło piętnaście audycji nominowanych do finału konkursu:

Kategoria Wydarzenie:

• „#Pamięć Grudzień 70”. Marzena Bakowska Andrzej Urbański, Radio Gdańsk SA;

• „Marsz śmierci” Kamil Hypki, Radio Zachód SA;

• „Dobro wraca podwójnie” Marta Rebzda Waldemar Modestowicz, Polskie Radio SA;

• „By sumą kar wszystkich mnie tylko karano” Izabela Patek, Polskie Radio Zachód SA;

• „Nie honor było się poddać” Lech Pilarski, Radio Białystok SA.

  Kategoria Losy:

• „Mecz, który zapamiętam do końca życia" Michał Rzepiak, Radio Gdańsk SA;

• „Baśka” – Dorota Kania, Anna Zapert, Pracownia Mojego Mistrza Robert Krauz, IPN;

• „Nam się udało” Joanna Sikora, Radio Białystok;

• „Cygańskie opowieści” Cezary Galek, Radio Zachód SA;

• „W starej koszuli, z odwagą w sercu” Dariusz Deberny, TVP SA Oddział w Opolu.

Kategoria Historia Regionalna:

• „Mozaika” Agata Rokicka, Polskie Radio Szczecin SA
• „Oderblick” Kamil Hypki, Radio Zachód SA,
• „Babski Bunt w Olendach - wspomnienia” Agnieszka Bolewska – Iwaniuk, Katolickie Radio Podlasie
• „Portret pamięciowy” Agata Rokicka, Polskie Radio Szczecin SA
• „Mistrz Chirurgii onkologicznej, prof. Andrzej Kułakowski” Andrzej Machnowski, Agencja ATM

Grand Prix w kategorii "Wydarzenie" zdobyli Marzena Bakowska i Andrzej Urbański (Radio Gdańsk) za cykl audycji „#Pamięć Grudzień 70”.

- Wydaje się, że o Grudniu 70 już wszystko wiadomo. Tymczasem wciąż jest wiele nieodkrytych historii, pełnych bólu. Pamiętajmy też, że bez Grudnia 70 nie byłoby Sierpnia 80 - mówiła Marzena Bakowska.

W kategorii "Losy" nagrodę zdobyli Zbigniew Górniak i Dariusz Deberny za film „W starej koszuli, z odwagą w sercu”. Opowiada historię Jacka Zejdlera, młodego aktora (odtwórcy roli Tolka Banana) i wielkiego patrioty, którego na cel wzięła Służba Bezpieczeństwa.

- Najpierw był reportaż prasowy. Bardzo się cieszę, że udało się zekranizować tę historię - mówił Zbigniew Górniak"

W kategorii "Historia regionalna" nagrodę zdobyła Agata Rokicka (Polskie Radio Szczecin). Do konkursu zgłosiła dwie audycje. Nagrodzono "Portret Pamięciowy"

- Kiedy myślę o bohaterach dwóch moich opowieści, to przychodzi mi na myśl wiersz:” Rzadko na mych wargach... Jawi się … Najdroższy wyraz: Ojczyzna”. Moi bohaterowie mało mówili, bardzo dużo robili dla Ojczyzny - podkreśliła laureatka.

Dyrektorzy oddziałów IPN przyznali też wyróżnienia specjalne audycjom związanym z obszarem działania danego oddziału na podstawie rekomendacji jury.