Kim byli żołnierze wyklęci?
Żołnierze wyklęci byli żołnierzami polskiego powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy stawiali opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR.
Liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje się na 120–180 tysięcy osób. Ostatni członek ruchu oporu – Józef Franczak ps. „Lalek” zginął w obławie w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami (woj. lubelskie) osiemnaście lat po wojnie – 21 października 1963 roku.
Kim byli żołnierze wyklęci? Pojawili się – jako hasło – w 1992 roku. Sześć lat później wydawca Adam Borowski rozwinął tę inicjatywę, przygotowując album ”Żołnierze wyklęci. Antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 roku”. Choć 1 marca 2018 po raz ósmy obchodzić będziemy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, wiele osób wciąż reaguje zdziwieniem: ”Jak to narodowa pamięć, tym bandytom?”
”Nil”, ”Zapora”, ”Inka”, ”Łupaszka”, ”Ogień”, ”Lalek” - żołnierze i działacze podziemia antykomunistycznego. Walczyli o wolną Polskę. Władza ludowa potraktowała ich jak zdrajców.
1 marca - Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”
Od 2011 roku dzień 1 marca został ustanowiony świętem państwowym, poświęconym żołnierzom zbrojnego podziemia antykomunistycznego.
Czytaj też: 1 marca Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Co to za święto?
Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” jest obchodzony corocznie, nie jest jednak dniem wolnym od pracy. Pierwszy dzień marca jest dniem szczególnie symbolicznym dla żołnierzy antykomunistycznego podziemia – tego dnia w 1951 roku wykonany został wyrok śmierci na kierownictwie IV Komendy Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
Odsłonięcie pomnika Rotmistrza Pileckiego w Warszawie
