Przez koronawirusa studenci nie mają gdzie zarabiać i dorabiać. Pandemia uderzyła w branże, w których pracowali, więc masowo jadą na Zachód

FLESZ - Zasiłki dla bezrobotnych będą wyższe

Około 80 proc. ze 150 tys. studiujących na krakowskich uczelniach czasowo lub non stop dorabia do tego, co dają im rodzice. Dla 40 proc. z nich to dorabianie jest tak naprawdę zarabianiem na życie, czyli głównym źródłem dochodu; wielu rodziców nie stać na finansowanie swym pociechom kosztów związanych ze studiami stacjonarnymi, zwłaszcza że program 500 plus obejmuje wyłącznie dzieci do 18. roku życia, a więc z automatu wyklucza studentów. Ci muszą więc dorabiać, najczęściej po to, by opłacić czynsze w kwaterach prywatnych. A te opłaty w ostatnich latach mocno rosły.

Większość studentów dziennych dorabia w weekendy (czyli w praktyce od piątku wieczorem); dwa lata temu poważnie uderzył w nich wprowadzony przez PiS zakaz handlu w niedziele: z tego powodu zamknięte są galerie, gdzie cała masa studentów pracowała w sklepach, restauracjach, kawiarniach i punktach usługowych. Wedle różnych szacunków, znikło w ten sposób około jednej trzeciej miejsc, w których młodzi ludzie mogli wcześniej dorabiać/zarabiać.

Pandemia doprowadziła do całkowitego zamknięcia sektorów gospodarki najpopularniejszych wśród pracujących studentów. Gastronomia, hotelarstwo, handel, drobne usługi zdecydowały się w lockdownie na radykalne cięcie kosztów, które wiązało się przede wszystkim z rezygnacją z usług pracowników nieetatowych, czyli zatrudnionych na zleceniach. W Krakowie i innych metropoliach lwią część takich osób stanowią właśnie studenci.

- W całej Polsce na uczelniach wyższych uczy się ponad milion studentów. Z raportu Programu Kariera Polskiej Rady Biznesu wynika, że 82 proc. z nich pracuje. Na skutek kryzysu i przestoju gospodarczego, wywołanego przez koronawirusa, studenci z dnia na dzień zostali pozbawieni pracy i zarobków. I chociaż obecnie mamy etap odmrażania gospodarki, to miejsc pracy jest zdecydowanie mniej niż wcześniej. Rośnie przy tym bezrobocie, studenci nie mogą więc liczyć na ponowne zatrudnienie w najbliższym czasie – komentuje Patrycja Liniewicz, dyrektor w OTTO Work Force, wielkiej międzynarodowej agencji pracy.

Ekspertka zwraca uwagę, że choć rok akademicki jeszcze się nie skończył, wielu studentów szykuje się do wyjazdu za granicę, żeby zarobić na kolejny rok studiów.

- W wakacje polscy studenci zawsze chętnie dorabiali na Zachodzie, ale w tym roku zainteresowanie ofertami pracy sezonowej w Holandii czy Niemczech jest wielokrotnie większe. Studenci wyjeżdżają już, korzystając z tego, że nie muszą fizycznie chodzić na uczelnie - zajęcia i egzaminy można zaliczyć zdalnie. A więc niekoniecznie z Krakowa – mówi Patrycja Liniewicz.

Już w maju agencje zauważyły ogromny skok liczby aplikacji studentów do Holandii – zachętą był brak obowiązkowej kwarantanny, nie wspominając o wynagrodzeniu – trzy razy wyższym niż w Polsce (w dodatku euro podrożało).

- Wpływ koronawirusa na zatrudnienie w Holandii jest znacznie mniejszy niż w Polsce. Wciąż jest tam wysokie zapotrzebowanie na pracowników produkcji i logistyki. Szczególnie wrażliwym sektorem gospodarczym jest logistyka spożywcza, ze względu na konieczność utrzymania ciągłości dostaw. Obecnie pojawiło się także bardzo dużo ofert pracy sezonowej w ogrodnictwie i rolnictwie – wylicza dyr. Liniewicz..

Krakowska posłanka Daria Gosek-Popiołek (Lewica Razem) zwraca uwagę, że w kolejnych tarczach antykryzysowych próżno szukać rozwiązań wpierających studentów.

- W Krakowie studiuje blisko 150 tys. osób. Wiele z nich wiąże się z miastem dłużej. Kryzys uderzył w nich i w ich rodziców. Tymczasem rząd o nich zapomniał – mówi posłanka.

Wyjaśnia, że wielu młodych ludzi opuściło swoje wynajmowane w dużych miastach pokoje i wróciło do domów, ale ich opłaty czynszowe i za media nie zostały zawieszone. Równocześnie utracili źródła dochodów. - Zostali bez pomocy – przekonuje posłanka Lewicy Razem. Skierowała w tej sprawie z pytaniami do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Pyta m.in. czy resort zebrał dane na temat tego, ile osób w bieżącym roku akademickim korzysta z pomocy finansowej w postaci stypendium socjalnego lub rektorskiego, czy ma zarezerwowane środki finansowe na ewentualne wsparcie uczelni w wypłacie tych stypendiów w momencie wydłużenia roku akademickiego oraz czy przewiduje przekazanie dotacji na zapomogi finansowe dla studentów i studentek na pokrycie kosztów utrzymania.

W drugiej interpelacji zapytała, czy w tarczy planowane jest „wprowadzenie przepisów skierowanych do studentów i studentek, mających na celu rozwiązanie kwestii związanych m.in. z wynajmem mieszkań”.