Seniorzy w trudniejszej sytuacji finansowej niż młodsze pokolenia? Zaskakujące wyniki badania. Oszczędzanie dla wnuków to mit

1/3 konsumentów (29 proc.) w wieku 55-64 lat pytanych przez Intrum przyznaje, że po zapłaceniu wszystkich rachunków, w portfelu zostaje im więcej niż 50 proc. dochodów.

W grupie wiekowej 65+ ten odsetek wynosi 25 proc., a w przedziale 45-54 lat mniej, bo 22 proc.

W związku z tym starsi konsumenci są bardziej rzetelnymi płatnikami. Przykładowo, 28 proc. konsumentów do 21. roku życia i 23 proc. osób w wieku 38-44 lat przyznaje, że w ciągu ostatniego roku przynajmniej raz nie opłaciło rachunku.

W grupie wiekowej 55-64 lat ten odsetek spada do 16 proc. i tylko 13 proc. osób w wieku 65+ przynajmniej raz nie zapłaciło rachunku na czas w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Konsumenci w starszym wieku nie muszą również sięgać po pożyczki czy kredyty, by zdobyć środki na pokrycie bieżących potrzeb – przynajmniej nie w takiej skali, co osoby przed czterdziestką.

Na pytanie, czy w ostatnich 6 miesiącach przynajmniej raz pożyczyli pieniądze, by zapłacić rachunki, 14 proc. ankietowanych w wieku 55-64 lat i 11 proc. w wieku 65+ odpowiedziało twierdząco.

Zupełnie inaczej sytuacja wygląda w przypadku Millenialsów – 25 proc. osób sięgnęło po dodatkowy zastrzyk gotówki.

Martyna Przybytniowska, ekspert Intrum tłumaczy, że z jednej strony można uznać, iż seniorzy są w lepszej sytuacji finansowej niż młodsze pokolenia, ponieważ (najczęściej) nie są obciążeni spłatą kredytów i pożyczek, przez to mogą dysponować większymi dochodami. Co więcej, bardzo często takie osoby wspomagają finansowo swoje dzieci i wnuki – pokazał to korona-kryzys.

– Z drugiej strony wydaje się, że polski senior, szczególnie stosunku do osób starszych zamieszkujących Europę Zachodnią, żyje skromniej (niejako z przymusu z powodu relatywnie niskich świadczeń, na które może liczyć po zakończeniu pracy zawodowej) i przez to ma mniej wydatków niż konsumenci w wieku 38-44 lat i dlatego może się wydawać, że ma większy budżet – komentuje Przybytniowska.

Dodaje również, że seniorzy z roku na rok stanowią coraz bardziej zróżnicowaną grupę i przez to trudno jest jednoznacznie oceniać ich sytuację finansową.

Ekspert podkreśla, że w zupełniej w innej sytuacji są osoby z tzw. pokolenia silvers, jeszcze aktywne zawodowo lub od niedawna na emeryturze, ale nadal mające szansę na dodatkowy zarobek.

– Polskie społeczeństwo się starzeje i powiększa się grupa osób żyjących na emeryturze 20, a nawet 30 lat. Dochodem konsumentów w wieku 75+ lat są przeważnie świadczenia – emerytura czy renta – które w Polsce rosną zdecydowanie wolniej niż ceny, szczególnie w dobie szalejącej inflacji. Tym osobom z pewnością trudniej jest wywiązywać się na czas z wszelkich zobowiązań finansowych czy planować większe wydatki bez sięgania po dodatkowe pieniądze – zaznacza Martyna Przybytniowska.

Autorzy badania wskazują, że pomimo relatywnie niskich świadczeń i wysokiej inflacji starsze pokolenia starają się oszczędzać – albo można uznać, że oszczędzają właśnie z powodu podwyżek, co łączy ich z młodszymi konsumentami.

– Szukanie promocji i robienie zakupów w tzw. dyskontach – to jest główna strategia konsumentów ze starszych pokoleń (deklarowana przez 75 proc. osób po 65. roku życia i 61 proc. ankietowanych w wieku 55-64 lat) na radzenie sobie z nowym kryzysem finansowym, który wywołała inflacja. Seniorzy starają się również oszczędzać na „czarną godzinę” – stwierdza Martyna Przybytniowska.

Dokładnie tyle samo osób wieku 55-64 lat i w wieku 65+ (62 proc.) stara się odkładać gotówkę każdego miesiąca. A jeżeli chodzi o powody skłaniające do oszczędzania, to nie ma niespodzianek.

Pierwsze miejsce na tej liście zajmuje oszczędzanie na wypadek niespodziewanych wydatków (analogicznie 37 proc. i 53 proc. we wskazanych grupach).

Badanie Intrum obala popularny mit, że polscy seniorzy głównie odkładają gotówkę dla swoich wnuków.

W ten sposób postępuje tylko 4 proc. pytanych w wieku 55-64 lat i 11 proc. osób w wieku 65+. Nasi dziadkowe i nasze babcie już chętniej oszczędzają na podróże (9 proc. w obu badanych grupach).

Seniorzy starają się oszczędzać, ale 7 na 10 ankietowanych Intrum nie jest zadowolonych z kwoty, którą odkłada każdego miesiąca i to kolejna kwestia, która łączy nasze babcie i naszych dziadków z osobami z młodszych generacji.

Aż 74 proc. konsumentów w wieku 55-64 lat i 70 proc. w wieku 65+ przyznaje, że galopująca inflacja wpływa negatywnie na ich samopoczucie i jakość życia.

Dla porównania to samo deklaruje 7 na 10 (72 proc.) ankietowanych w przedziale wiekowym 38-44 lat.

Podwyżki cen wpływają również oczywiście druzgocąco na stan domowych finansów, co deklaruje ponad połowa seniorów. Aż 1/3 (29 proc.) konsumentów, którzy ukończyli 65 lat, boi się, że z powodu podwyżek cen energii, w ciągu najbliższych 12 miesięcy przynajmniej raz nie zapłaci rachunku za prąd. W grupie wiekowej 55-64 lat te obawy są jeszcze większe (38 proc.).

Okazuje się, że inflacja zmusiła seniorów nie tylko do oszczędzania, ale również do tego, by uważniej przyglądali się swoim wydatkom i byli bardziej odpowiedzialnymi konsumentami. Są świadomi wpływu mediów społecznościowych na ich wybory konsumencie – 35 proc. osób w wieku 55-64 lat i blisko co 3. osoba, która ukończyła 65 lat (28 proc.), przyznają, że portale społecznościowe „zmuszają” ich do kupowania rzeczy, których zupełnie nie potrzebują i do wydawania ponad stan.

Jednocześnie te same media społecznościowe edukują seniorów w temacie nabywania produktów, które zostały wyprodukowane w etyczny/zrównoważony sposób (deklaracje 43 proc. i 40 proc. konsumentów ze wspomnianych grup wiekowych).

Nieco inne światło na sytuację ekonomiczną starszego pokolenia rzucają najnowsze dane Krajowego Rejestru Długów. A ten w informacji przekazanej PAP wskazał, że długi prawie 363 tys. osób w wieku emerytalnym (powyżej 60 i 65 r.ż.) notowanych w KRD wynoszą obecnie 6,22 mld zł (rok temu sięgały 6,18 mld zł).

Mniej różowo przedstawia się także kwestia oszczędności. Dane KRD pokazują, że 38 proc. starszych Polaków nie ma żadnych oszczędności, a 57 proc. spośród tych, którzy nimi dysponują, w ciągu ostatnich 6 miesięcy odkładało mniej pieniędzy niż we wcześniejszych okresach ze względu na rosnące koszty utrzymania.

Z kolei prawie 59 proc. emerytów zamierza jeszcze bardziej zredukować wydatki w najbliższych 3 miesiącach.