Wybory do europarlamentu 2019 w pigułce. Jak i gdzie głosować? [ZASADY] [OKRĘGI] Ile mandatów w Parlamencie Europejskim dla Polski?

Wybory do Parlamentu Europejskiego odbywają się w 27 państwach członkowskich Unii Europejskiej w dniach 23-26 maja. Są to dziewiąte od 1979 roku wybory bezpośrednie do PE. Polacy mogą iść do urn wyborczych w niedzielę 26 maja. Lokale zostaną otwarte o godzinie 7 rano, a zamknięte o 21. Uprawnieni do głosowania są obywatele Polski, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończyli 18 lat.

Co ciekawe, obecne wybory - według Państwowej Komisji Wyborczej - cieszą się dużo większym zainteresowaniem, niż te sprzed pięciu lat.

- Według stanu na dzień dzisiejszy, na 14:00, w całej Polsce wydano 118 763 zaświadczenia o prawie do głosowania. Dla porównania w 2014 roku na podstawie zaświadczenia głosowało 50 704 wyborców, czyli teraz drugie tyle osób pobrało zaświadczenie o prawo do głosowania. W 2015 w wyborach do Sejmu liczba wyborców, którzy głosowali na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania, wyniosła 145 702. Uprawnionych do udziału w głosowaniu jest 29 994 623 wyborców - mówił w piątek na konferencji prasowej wiceprzewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej sędzia Wiesław Kozielewicz.

Wyborcy w Polsce głosują w obwodowych komisjach wyborczych w miejscu ich stałego zameldowania. Do rejestru wyborców obywatel jest wpisywany z urzędu na podstawie miejsca jego zameldowania na pobyt stały. Co jednak zrobić, jeśli chce się oddać głos poza miejscem zameldowania? W takim wypadku można pobrać zaświadczenie o prawie do głosowania – wniosek składa się pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej w urzędzie gminy, w której jest się ujętym w spisie wyborców. Z takim zaświadczeniem można głosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju lub za granicą.

W Polsce głosować będzie można w 13 okręgach wyborczych, do których należą: województwo pomorskie (okręgowa Komisja Wyborcza - w Gdańsku), województwo kujawsko-pomorskie (OKW w Bydgoszczy), województwa podlaskie i warmińsko-mazurskie (OKW w Olsztynie), województwo łódzkie (OKW w Łodzi), województwo wielkopolskie (OKW w Poznaniu), województwo lubelskie (OKW w Lublinie), województwo podkarpackie (OKW w Rzeszowie), województwa małopolskie i świętokrzyskie (OKW w Krakowie), województwo śląskie (OKW w Katowicach), województwa dolnośląskie i opolskie (OKW we Wrocławiu) oraz województwa lubuskie i zachodniopomorskie (OKW w Gorzowie Wielkopolskim).

Z kolei województwo mazowieckie zostało podzielone na dwie części, uwzględniając Warszawę i inne miasta na prawach powiatu. Część pierwsza to stolica oraz powiaty: grodziski, legionowski, nowodworski, otwocki, piaseczyński, pruszkowski, warszawski zachodni i wołomiński (OKW w Warszawie).

Natomiast do części drugiej należą: Ostrołęka, Płock, Radom i Siedlce oraz powiaty: ciechanowski, gostyniński, mławski, płocki, płoński, przasnyski, sierpecki, sochaczewski, żuromiński, żyrardowski, białobrzeski, grójecki, kozienicki, lipski, przysuski, radomski, szydłowiecki, zwoleński, garwoliński, łosicki, makowski, miński, ostrołęcki, ostrowski, pułtuski, siedlecki, sokołowski, węgrowski i wyszkowski (OKW w Warszawie).

W celu uzyskania kart wyborczych należy udać się do do stanowiska komisji wyborczej i okazać ważny dokument. Głosowania dokonuje się poprzez stawienie znaku X przy nazwisku kandydata.

Polscy obywatele mogą głosować także za granicą. Jeśli figurujemy w rejestrze wyborców i mieszkamy w innym kraju UE (tzw. kraju przyjmującym), możemy głosować na kandydatów startujących w wyborach w Polsce albo wziąć udział w wyborach w kraju przyjmującym i głosować na kandydatów startujących w wyborach w tym kraju. W wyborach europejskich można głosować tylko raz.

Wyborca przebywający w innym kraju UE, posiadający ważny polski paszport lub dowód osobisty (lub obywatel Unii Europejskiej niebędący obywatelem polskim, posiadający ważny paszport lub inny dokument stwierdzający tożsamość) może głosować na kandydatów startujących w wyborach w Polsce, jeżeli zostanie wpisany do spisu wyborców sporządzonego przez właściwego terytorialnie konsula. Wpisu dokonuje się na podstawie osobistego zgłoszenia wniesionego ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Zgłoszenia można dokonać najpóźniej w 3 dniu przed dniem wyborów.

W naszym kraju w wyborach do PE mogą kandydować osoby, które ukończyły 21 lat, nie były karane za przestępstwo popełnione umyślnie, ścigane z oskarżenia publicznego i od co najmniej pięciu lat stale zamieszkują w Polsce lub na terytorium innego państwa Unii Europejskiej.

Swoich kandydatów mogą zgłaszać wyborcy oraz partie polityczne, które mają prawo łączyć się w koalicje. W celu utworzenia komitetu wyborczego, trzeba zebrać 1000 podpisów poparcia.

W Parlamencie Europejskim pracują posłowie nominowani w drodze wyborów w poszczególnych krajach Wspólnoty. Wybierani są oni co pięć lat przez mieszkaniowców każdego z krajów Unii Europejskiej. Liczba posłów do europarlamentu z każdego kraju jest w przybliżeniu proporcjonalna do liczby jego ludności. Zastosowanie ma zasada degresywnej proporcjonalności: żaden kraj nie może mieć mniej niż 6 lub więcej niż 96 posłów do Parlamentu Europsejskiego, a całkowita liczba posłów nie może przekroczyć 751 (750 plus przewodniczący). Polska będzie miała 51 eurodeputowanych lub 52 - jeśli w trakcie kadencji dojdzie do Brexitu. W takim wypadku ogólna liczba europosłów spadnie do 705.

Przy wybieraniu europosłów stosuje się metodę D’Hondta (podobnie jak w jak w wyborach do Sejmu). Polega ona dzieleniu liczby głosów oddanych na każdą listę przez kolejne liczby naturalne (1,2,3, itd.). Największe uzyskane ilorazy szereguje się następnie do momentu, gdy wszystkie mandaty w danym okręgu wyborczym zostaną obsadzone.

Następnie mandaty przypadające danemu komitetowi w skali kraju są dzielone pomiędzy jego listy okręgowe z zastosowaniem metody Hare’a-Niemeyera. Liczba głosów oddanych na listę w danym okręgu mnożona jest przez liczbę wszystkich mandatów do obsadzenia w danym okręgu. Następnie wynik ten dzielony jest przez łączną liczbę głosów oddanych w tym okręgu wyborczym. Mandaty otrzymują kandydaci, którzy na danej liście otrzymali największą liczbę głosów.