Wybory prezydenckie 2020. Jakie są możliwe scenariusze? Maj czy sierpień - kiedy odbędą się wybory? Będą przyspieszone wybory parlamentarne?

Kacper Rogacin
Fot. Adam Jankowski / Polska Press
Kiedy w Polsce odbędą się wybory prezydenckie? Tego nie wie w tej chwili nikt, nawet Jarosław Kaczyński. Wszystko będzie zależało od głosowania ws. wyborów korespondencyjnych. Czy jeśli Prawo i Sprawiedliwość je przegra, to rząd PiS upadnie i dojdzie w Polsce do przyspieszonych wyborów parlamentarnych? Przygotowaliśmy podsumowanie wszystkich możliwych scenariuszy.

Scenariusz I - PiS wygrywa głosowanie w Sejmie

Jest to wariant jeszcze do niedawna najbardziej prawdopodobny i powodujący najmniejsze zamieszanie na polskiej scenie politycznej. Głosowanie dot. wyborów korespondencyjnych (zaplanowane na 7 maja) wygrywa Prawo i Sprawiedliwość, wybory prezydenckie są przesuwane na 23 maja, a Zjednoczona Prawica zachowuje jedność. Dlaczego 23 maja? Najważniejsi politycy PiS przyznają od kilku dni, że wybory 10 maja są raczej niemożliwe do zorganizowania. W rezultacie zostaną one odsunięte na ostatni możliwy majowy termin, czyli właśnie na sobotę 23 maja.

Podobnie jak w przypadku innych scenariuszy, wiele będzie tu zależało od postawy posłów Porozumienia. Jeśli Jarosław Gowin nie przekona wystarczającej liczby swoich posłów do zagłosowania przeciwko ustawie PiS (potrzebuje ich sześciu), to wybory odbędą się w maju.

Możliwa jest jednak nawet i taka sytuacja, że przy Gowinie pozostanie większość jego posłów, ale PiS "przekona" do głosowania za wyborami korespondencyjnymi posłów partii opozycyjnych. W sejmowych kuluarach od tygodni trwają bowiem podchody wysłanników Prawa i Sprawiedliwości, którzy próbują przeciągnąć na swoją stronę polityków innych formacji. Partia rządząca kontaktowała się np. ze wszystkimi posłami Kukiz'15 (oprócz Pawła Kukiza), oferując im stanowiska w ministerstwach i spółkach, co jako pierwsi ujawniliśmy W TYM MIEJSCU.

Scenariusz II - PiS przegrywa głosowanie w Sejmie

Nikt nie jest w stanie przewidzieć wszystkich politycznych konsekwencji odrzucenia głosowania korespondencyjnego przez Sejm. Wiadome jest tylko jedno - taka sytuacja spowoduje prawdziwe trzęsienie ziemi przy Wiejskiej.

Po pierwsze - Prawu i Sprawiedliwości pozostanie w takim wypadku niewiele możliwości. Jedną z nich byłoby wprowadzenie stanu klęski żywiołowej lub stanu wyjątkowego (więcej o tym w dalszej części artykułu) i odsunięcie wyborów na sierpień. Teoretycznie w dalszym ciągu możliwe jest przekonanie opozycji do poparcia projektu zmiany konstytucji i wydłużenia kadencji prezydenta o dwa lata (projekt Gowina), ale w praktyce szanse na taki krok są raczej mało prawdopodobne.

Jednak w przypadku przegranego głosowania przez PiS, kwestia wyborów zejdzie dla tej partii na dalszy plan. Priorytetem stanie się przyszłość Zjednoczonej Prawicy. Tutaj możliwe są następujące warianty:

Scenariusz II A - Prawica pozostaje Zjednoczona

PiS przegrywa głosowanie, ale Jarosław Gowin i jego Porozumienie pozostaje koalicjantem. Zjednoczona Prawica utrzymuje większość w Sejmie i dalej sprawuje rządy. Taki wariant, choć możliwy, jest raczej mało prawdopodobny. Jarosław Kaczyński musiałby wybaczyć Gowinowi głosowanie przeciwko i zablokowanie planu kluczowego dla Prawa i Sprawiedliwości.

Scenariusz II B - Przedterminowe wybory parlamentarne

Ten scenariusz staje się coraz bardziej prawdopodobny. Porażka w głosowaniu, do której przyczyniłby się Jarosław Gowin sprawiłaby, że w Zjednoczonej Prawicy doszłoby do nieodwracalnego rozłamu. Aby zapewnić sobie większość parlamentarną bez posłów Porozumienia, Kaczyński mógłby chcieć przeprowadzić przyspieszone wybory parlamentarne.

- Nie można wykluczyć scenariusza takiego, w którym mają miejsce przyspieszone wybory. A może np., bo przecież i takie głosy pojawiają się w kuluarach, jest już jakaś umowa, dzięki której niektórzy parlamentarzyści Porozumienia liczą, że znajdą się w nowej większości, która będzie próbowała stworzyć rząd. Tego nie wiem. Natomiast bez wątpienia jedno jest pewne. Będziemy mieli wtedy bardzo poważny kryzys polityczny - powiedział w środę rano Michał Dworczyk w Radiowej Trójce.

Przyspieszone wybory oznaczałyby dla Jarosława Gowina, że on i jego ludzie, którzy zagłosowaliby przeciwko ustawie PiS, znaleźliby się poza listami Zjednoczonej Prawicy. Aby dostać się ponownie do Sejmu, musieliby więc stworzyć wspólne listy z którąś z partii (np. PSL-em).

Scenariusz II C - Stan wyjątkowy

Jak donosi "Gazeta Wyborcza", posłowie PiS ujawniają, że Jarosław Kaczyński może chcieć - w przypadku porażki w głosowaniu - wprowadzić nie stan klęski żywiołowej, a stan wyjątkowy. Argumentem za jego wprowadzeniem miałby być "kryzys konstytucyjny", spowodowany - jak miałby twierdzić prezes PiS - przez opozycję.

Stan wyjątkowy jest jednym z trzech stanów nadzwyczajnych przewidzianych w przepisach konstytucji. Wprowadza go prezydent na wniosek rządu.

W czasie stanu wyjątkowego organy władzy działają w dotychczasowych strukturach i w ramach przysługujących im kompetencji. Koordynację działań oraz kontrolę funkcjonowania administracji rządowej i samorządowej wykonuje albo premier (w przypadku wprowadzenia stanu wyjątkowego na obszarze większym niż jedno województwo), albo właściwy wojewoda (w przypadku wprowadzenia stanu wyjątkowego na obszarze lub części obszaru jednego województwa).

W czasie stanu wyjątkowego dopuszczalne jest użycie oddziałów i pododdziałów wojska (jeżeli dotychczas zastosowane siły i środki zostały wyczerpane), które w szczególnych okolicznościach może być uprawnione do zastosowania broni palnej.

W czasie stanu wyjątkowego mogą być zawieszone prawa do:

  • organizowania i przeprowadzania wszelkiego rodzaju zgromadzeń
  • organizowania i przeprowadzania imprez masowych oraz prowadzonych w ramach działalności kulturalnej imprez artystycznych i rozrywkowych
  • strajków pracowniczych i innych form protestu (określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach)
  • strajków i innych form akcji protestacyjnych rolników
  • akcji protestacyjnych studentów organizowanych przez studenckie samorządy, stowarzyszenia lub organizacje
  • zrzeszania się (zakaz tworzenia i rejestracji nowych stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych, itp. oraz nakazanie okresowego zaniechania działalności zarejestrowanych stowarzyszeń, partii politycznych, związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych itp., których działalność może zwiększyć zagrożenie konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego).

Scenariusz III - Dymisja Andrzeja Dudy

"Wariant atomowy" - tak tę opcję nazywają politycy Prawa i Sprawiedliwości w prywatnych rozmowach. Gdyby prezydent Andrzej Duda podał się do dymisji, wybory zostałyby automatycznie odsunięte w czasie, ponieważ tak stanowi konstytucja.

W razie opróżniania urzędu prezydenta, marszałek Sejmu zarządza nowe wybory „nie później niż w czternastym dniu po opróżnieniu urzędu, wyznaczając datę wyborów na dzień wolny od pracy przypadający w ciągu 60 dni od dnia zarządzenia wyborów”. Oznacza to, że wybory mogłyby się odbyć zarówno w maju, jak i 2,5 miesiąca po dymisji.

Kto do tego czasu pełniłby obowiązki prezydenta? Konstytucja określa, że w takim wypadku przejmuje je marszałek Sejmu, którym obecnie jest Elżbieta Witek.

Pierwszy o takim wariancie napisał Onet, a prezydent natychmiast ironicznie odniósł się do tych doniesień.

Nie jest jednak wykluczone, że porażka w głosowaniu zmusiłaby PiS do podjęcia tak radykalnego kroku. W przypadku dymisji, Andrzej Duda mógłby ponownie ubiegać się o urząd prezydenta.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Zmiany w prawie o sprzedaży alkoholu

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na i.pl Portal i.pl