Prawo i Sprawiedliwość jest bliskie przejęcia władzy w województwie śląskim. Właściwie bliższe niż kiedykolwiek, bo - po podliczeniu blisko 100 procent głosów - do samodzielnej większości w sejmiku PiS brakuje tylko jednego radnego. Ale jest jeszcze jeden scenariusz: w nim PO (a dokładniej: Koalicja Obywatelska) wciąż ma realną szansę na utrzymanie władzy - koalicyjnej, z SLD i PSL.
Kluczowy mandat dla PSL w Częstochowie
Ujmując rzecz chronologicznie: około południa, po zliczeniu ok. 60 proc. głosów, PiS i PO miały po 21 mandatów. Resztę zabierał SLD. Pierwsze szacunki nie dawały żadnej zdobyczy PSL, ale pamiętajmy, że początkowe wyniki pochodziły głównie z dużych miast. W głosowaniu powiatowym faworytem było PiS, a i ludowcy mieli prawo liczyć na jeden lub nawet dwa miejsca w sejmiku.
W miarę liczenia, faktycznie rosło Prawu i Sprawiedliwości i w godzinach popołudniowych wydawało się nawet, że urealnia się nieprawdopodobna wcześniej wersja: samodzielnych rządów PiS. Do tego wystarczyły 23 mandaty. Później przeciągnięcie na swoją stronę kilku radnych PO czy SLD zapewne nie byłoby zadaniem ponad zdolności partyjnych negocjatorów.
Pod koniec dnia wyniki zmieniały się jeszcze kilkukrotnie. Przez moment znów było blisko remisu, a do mandatu w Częstochowie zbliżył się tamtejszy lider PSL, Stanisław Gmitruk. Finalnie, właśnie ten mandat może rozstrzygnąć wyścig po władzę w województwie. Po zebraniu ok. 95 proc. głosów, najbardziej prawdopodobna wydawała się taka układanka: PiS ma 22 mandaty, PO 20, SLD 2, a PSL 1. Na wejście Gmitruka do sejmiku liczyli nie tylko ludowcy, ale i cała Platforma: jego mandat oznaczał bowiem jeden mandat mniej dla PiS w Częstochowie.
Oto prawdopodobny podział miejsc sejmiku w poszczególnych okręgach: Bielsko-Biała (nr 1): 4 PiS, 3 PO; Katowice (nr 2): 3 PiS, 3 PO; Rybnik (nr 3): 4 PiS, 3 PO; Gliwice (nr 4): 3 PiS, 4 PO; Chorzów (nr 5): 3 PiS, 3 PO; Częstochowa (nr 6): 2 PiS, 1 PO, 1 SLD, 1 PSL; Zagłębie (nr 7): 3 PiS, 3 PO, 1 SLD. Zaznaczmy, że to stan na wczoraj, po podliczeniu głosów z większości obwodów.
To wszystko przez Śląską Partię Regionalną
Można sobie tylko wyobrazić wczorajsze napięcie w partyjnych gabinetach w województwie. Plotki głosiły, że PiS jest pewne przejęcia władzy i - jeśli nie uzyska samodzielnej większości - będzie starało się dogadać z SLD za wszelką cenę. W PO nadzieja przeplatała się z niepewnością i obawami o skutki zaskakująco dobrych wyników PiS np. w Bielsku czy Rybniku. Politycy Platformy przeklinali też absurdalną nieudolność Śląskiej Partii Regionalnej - to właśnie jej klęska w największym stopniu może przyczynić się do zmiany warty w sejmiku. Z prostego powodu - ŚPR, a właściwie Ruch Autonomii Śląska był w poprzednich wyborach bezpiecznikiem dla możliwej przewagi PiS w śląskich okręgach. Mandaty przede wszystkim w Katowicach, Rybniku i Chorzowie, a może również w Gliwicach, oznaczały wynik PiS gorszy o 3-4 miejsca w sejmiku.
Innymi słowy, gdyby RAŚ (lub ŚPR) miał wynik na swoim normalnym poziomie, przetrwanie obecnej koalicji w sejmiku byłoby formalnością.
Koalicja z PiS, koalicja z PO? Wszystko w rękach SLD
Zakładając, że wynik: 22 mandaty dla PiS, 20 dla PO, 2 dla SLD i 1 dla PSL okaże się ostateczny, rozstrzygnięcia w sejmiku będą wyjątkowo ciekawe. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, PiS będzie próbowało ułożyć się z SLD. Różnice programowe, różnice ideowe? Zejdą na dalszy plan. Po pierwsze, sam Jarosław Kaczyński kilka razy w ostatnich tygodniach dawał do zrozumienia, że regionalne koalicje z SLD są możliwe do skonsumowania. O ile tylko lewica będzie skłonna „do działania na rzecz publicznego dobra”.
Mariaż SLD z PiS jest też o tyle prawdopodobny, że byłby on polityczną zemstą Marka Balta, lidera Sojuszu w województwie, na Wojciechu Sałudze, szefie regionalnej Platformy. Zemsta za co? Choćby za decyzje personalne, wymuszane przez PO na mniejszym koalicjancie. Wspomnijmy choćby o przypadkach dwóch koalicyjnych wicemarszałków (Kazimierz Karolczak, Małgorzata Ochęduszko-Ludwik), którzy trwali na stanowiskach wbrew woli lidera śląskiego SLD, za to decyzją Platformy.
Nie wiadomo, czy zgodę na koalicję z PiS wyda Włodzimierz Czarzasty, szef Sojuszu, który wielokrotnie przekreślał możliwość tego typu współpracy. Wydaje się jednak, że wszystko będzie kwestią ceny, którą będzie chciało zapłacić Prawo i Sprawiedliwość i którą będzie w stanie przebić Platforma.
A przetrwanie dotychczasowej koalicji? Też teoretycznie możliwe, choć byłaby to koalicja niezwykle krucha. Jeden tylko mandat przewagi nad silniejszą niż kiedykolwiek opozycją nie gwarantowałby stabilności dzisiejszego układu władzy w województwie.
Jedno, co wiedzieliśmy na pewno wczoraj wieczorem, to bezprecedensowa pozycja negocjacyjna SLD. Partia z 2 mandatami w sejmiku będzie dyktować warunki PO i PiS, które zdobyły 10-krotnie silniejszą reprezentację. Być może nawet przy dwóch partiach prawicowych, które wygrały wybory, nowym marszałkiem będzie przedstawiciel lewicy?
CZYTAJCIE TEŻ:
Wstępne wyniki wyborów samorządowych w województwie śląskim. Gdzie będzie II tura?
Wpisz miejscowość i sprawdź wyniki wyborów
POLECAMY PAŃSTWA UWADZE:
Wybory samorządowe 2018: Jak wyglądała kampania wyborcza
Jak głosowaliśmy w wyborach samorządowych: Incydenty + wydarzenia
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
